مطالعه تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات بذری در ارقام و جوامع طبیعی فسکیوی بلند از طریق روش های آماری چند متغیره

تکثیر و تولید بذر در کنار سایر ویژگی های اقتصادی و اکولوژیکی در گراس ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در زمینه میزان تنوع ژنتیکی خصوصیات بذری و ارتباط آنها با یکدیگر اطلاعات اندکی در گونه فسکیوی بلند به عنوان یک گراس سازگار و پر تولید کشور، در دسترس است. این پژوهش با هدف بهره گیری از برخی روش های تجزیه و تحلیل چند متغیره به منظور بررسی تنوع ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد بذر، تعیین همبستگی صفات، گروهبندی و تشخیص روابط بین صفات و تعیین ویژگی های سهیم در توجیه تنوع عملکرد 46 نمونه فسکیوی بلند انجام گرفت. نتایج حاکی از دامنه تغییرات وسیع و ضرایب تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه برای اکثر خصوصیات مورد مطالعه بود که کارایی بالای روش های اصلاحی را در بهبود ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد بذر نوید می دهد. نتایج همبستگی صفات نشان داد که عملکرد دانه در بوته با کلیه خصوصیات مورد اندازه گیری همبستگی مثبت و معنی داری دارد و بالاترین همبستگی آن با تعداد دانه در بوته (91/0) حاصل گردید. در این پژوهش دو ویژگی از برگ پرچم (طول و عرض) مورد بررسی قرار گرفت که همبستگی هر دو ویژگی با عملکرد دانه و باوری خوشه مثبت و معنی دار بود. نتایج تجزیه به عامل ها حاکی از آن بود که برای اصلاح عملکرد بذر در فسکیوی بلند علاوه بر توجه به عوامل اندازه و کارایی سیستم تولید مثلی، بهتر است عامل ویژگی برگ پرچم نیز در نظر گرفته شود. همچنین در یک شاخص رگرسیونی برای بهبود عملکرد دانه علاوه بر تعداد خوشه، تاکید اصلی بایستی بر روی باروری خوشه باشد که به صورت معیاری از وزن دانه در خوشه و طول خوشه می تواند در انتخاب غیر مستقیم مورد استفاده قرار گیرد.