پایانه باختری گسل ترود: مثالی کلاسیک از پایانه گسل های راستالغز

گسل ترود واقع در110 کیلومتری جنوب دامغان با راستای تقریبی ENE-WSW در پایانه باختری خود راستای تقریبی EW به خود می گیرد. در این منطقه پایانه، ساخت هایی مشاهده می شود که نشان دهنده الگوی ویژه پایانه گسل های راستالغز است. این ساخت ها از نظر راستا کلا دو دسته می شوند:ساخت هایی با راستای تقریبی N-S که به طور عمده ساخت های فشارشی مانند راندگی ها و چین های ماکروسکوپی با گرایش(vergence) عمده به سوی باختر هستند و در سنگ های پالئوزوئیک و مزوزوئیک دیده می شوند. همراه با این ساخت ها، ساخت های برشی راست بر و عادی نیز با همین راستاها وجود دارند. همچنین ساخت های مزوسکوپی مانند ریز چین ها، برگوارگی ها و خطوارگی های مرتبط با ساخت های ماکروسکوپی جزء این گروه هستند. دسته دوم ساخت هایی با راستای میانگینNE-SW هستند که شامل چین هایی ملایم و راندگی های جوانتر هستند و در کل گرایشی به سوی جنوب نشان می دهند. این ساخت ها در سنگ های سنوزوئیک وجوانتر آشکارتر هستند. با این حال در سنگ های قدیمی تر نیز تغییرات ساختاری چشم گیر به وجود آورده اند. جهت رشته کوه ترود و گسل ترود، اصلی ترین سیمای ساختاری منطقه، نسبت به نیروهای حاصل از هم گرایی صفحه های عربستان- اوراسیا و فشارش وچرخش بلوک لوت و حرکات گسل های پیرامون آن به گونه ای است که دگرریختی در رشته کوه مزبور به صورت ترافشارشی (transpression) است. جهت لغزش در این سیستم ترافشارشی در طول زمان دستخوش تغییراتی شده است که علت آن تغییر راستای محلی میدان تنش به واسطه چرخش ها و حرکات فوق بوده است. همانند بیش تر مناطق ترافشارشی، واتنش دربرخی نقاط این منطقه به دو مولفه برشی و فشارشی هم زمان یا در دو زمان مستقل از هم تقسیم (partitioning)شده است و ساخت های مربوطه به وجود آمده اند. ساخت های فرعی دیگری مانند شکستگی های نوع ریدل وP و چین های منطبق بر الگوی زمین ساخت راستالغز(wrench tectonic) که جهاتی غیر از شمالی- جنوبی و/ یاشمال خاوری- جنوب باختری دارند مانند اغلب پهنه های برشی، در این منطقه نیز وجود دارند.