بررسی تحلیل مسکن روستایی در ایران

مسکن و کالبد مناسب در روستاها، پس از انقلاب اسلامی، همواره تقاضای مردم و صاحب نظران و دغدغه دولتها بوده است.بررسی برنامه های توسعه پنج ساله پس از انقلاب موید این تقاضا و نشان دهنده روند رو به رشد و افزایش چشمگیر طر حهای بهسازی مسکن و ارتقای محیط کالبدی در روستاهاست. 2اما در کشور پهناوری مانند ایران که مناطقی گوناگون دارد، با تنوع جغرافیایی و اقلیمی و قومی و اقتصادی و هوی تهای خاص محلی ومنطقه ای، نوع نیازها و کاست ی ها متفاوت است. با وجود این تفاو تها، اطلاعات دقیق درباره خصوصیات کالبدی روستاها وجود ندارد و،حداقل تا زمان حاضر، برنام ه های منطقه ای تدوین نشده است. از این رو سا لهاست برنامه به سازی کالبدی روستاهای کشور از الگویی یکسان تبعیت کرده و تفاوت بین استان ها محدود به تعداد طر حهاو میزان اعتبارات است. ساختار متمرکز نظام برنامه ریزی توسعه و قوانین آن نیز در این رویه بی اثر نبوده و مانع حرکت به سوی محل یگرایی و منطقه ای کردن سیاستها شده است.در سال 1382 بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، با همکاری سازمان برنامه و بودجه ومشاوران دارای صلاحیت در زمینه آمارهای زیربنایی، ویژگی های مسکن روستایی را، در سطح استانهای کشور، نمونه گیری و گردآوری کرد. این داده ها در سال83 منتشر شد. 3 ارزیابی و تحلیل داده های این نمونه گیری، که اولین هم بود،تفاوت هایی را، در مسکن و نیاز مسکونی بین استا نها، آشکار کرد. توجه به این تفاو تها در ارتقای محیط کالبدی و تامین مسکن مناسب بسیار موثر است. در این تحقیق مسکن روستایی از چهار بعد مهم ارزیابی شده است: الف(کالبد)استحکام و میزان فضا(؛ ب(امکانات آسایشی و رفاهی؛ ج(نقش فعالیتهای معیشتی در مسکن و جایگاه اقتصادی آن؛ د(بعد زیست محیطی نتایج ارزیابی ضمن نشان دادن کاستی های حاد و پنهان در برخی استا نها ضرورت سیاستگذاری منطقه ای در طر حهای مسکن و عمران روستایی را اثبات می کند. همچنین نتایج ارزیابی نشا ندهنده برخی ویژگی های کالبدی و هویت ساز معماری روستایی در استا نهاست که میتواند به صورت احکام ارزشی در جهت حفظ هویت معماری ملی و بومی در دستورالعم لهای طراحی و ساخت در نظر آید.این مقاله با نشان دادن تفاوت های بین استا نها با استفاده از داده های نمونه گیری سال 1382 و روشن کردن وضعیت هر استان، سیاس تگذاری منطق های متناسب با وضعیت پی شرو را توصیه میکند.