کتاب های درسی و هویت ملی (فراتحلیل مطالعه های انجام شده درباره کتاب های درسی)

برای ایجاد و تقویت ملی در نسل آینده یک کشور، نهاد آموزش و پرورش، ابزارهای سه‌گانه فضای آموزشی، معلم و کتاب‌های درسی را دراختیار دارد. از آنجا که کتاب‌های درسی به‌صورت متمرکز تدوین شده و به طور یکسان در سراسر کشور استفاده می‌شوند، بررسی آنها با رویکرد هویت دینی ملی، از چگونگی تاثیر احتمالی آنها بر هویت‌یابی گروه سنی مخاطب، حکایت دارد. در سال‌های اخیر، بررسی کتاب‌های درسی از دیدگاه هویت ملی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته و شانزده پژوهش در این حوزه انجام شده است، در مقاله حاضر، این مطالعه‌ها با هدف به دست دادن تصویری کلی از کتاب‌های درسی با رویکرد یاد شده و با روش فراتحلیل، بررسی شده است. پژوهش‌ها براساس دوره تاریخی، گویه‌های مورد نظر و تعداد تحلیل گردیده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که در دوره‌های زمانی گوناگون با توجه به سیاست‌های کلان جامعه، تدوین‌کنندگان کتاب‌های درسی به یکی از دو بعد دینی و یا ملی هویت ملی ایرانیان توجه نموده‌اند و بعد دیگر، کمتر مورد توجهشان قرار گرفته است. با توجه به ویژگی هویت ملی ایران، توجه مناسب به هر دو بعد برای ایجاد هویتی منسجم در دانش‌آموزان ضروری می‌باشد.