تحلیل عوامل مؤثر بر ارتفاع آب در سدهای زیرزمینی و ارایه روشی برای تخمین آن

سدهای زیرزمینی در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک دنیا برای توسعه منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از هدر رفتن آب در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته اند. روش اجرای طرح شبیه سیستم آب بندی پی سدهای سطحی است. در این تحقیق از یک مدل فیزیکی سد زیرزمینی به ابعاد 3/1×85/0×4 متر و مدل عددی MODFLOW برای شبیه سازی جریان در مخزن سد و تعیین ارتفاع آب بر روی سد زیرزمینی استفاده شده است. برای واسنجی و صحت سنجی مدل عددی، از اعداد اندازه گیری شده توسط مدل فیزیکی استفاده به عمل آمده است. 206 آزمایش در شرایط مختلف به وسیله مدل فیزیکی و 4300 اجرا به وسیله مدل عددی شبیه سازی شده سد زیرزمینی انجام شد. متوسط خطای نتایج آزمایش های مدل های فیزیکی و عددی 3/1% بود. این شرایط نشان دهنده تطبیق مناسب مدل عددی با شرایط فیزیکی است. نتایج نشان می دهد که مهمترین پارامترها در تعیین ارتفاع آب بر روی سدهای زیرزمینی به ترتیب اهمیت، دبی، ارتفاع سد، سطح ایستابی اولیه، ضریب هدایت هیدرولیکی لایه آبدار، ضخامت سد و شیب کف لایه آبدار می باشند. برای محاسبه ارتفاع آب بر روی سد زیرزمینی (H) می توان از رابطه H=S*F استفاده نمود. S، ضریب مربوط به عوامل دبی، ضریب هدایت هیدرولیکی لایه آبدار، ضخامت سد و شیب کف لایه آبدار می باشد و از رابطه S=ST.Sq.Sk.Ss بدست می آید. F تابعی از نسبت ارتفاع سد (Hdam) به سطح ایستابی اولیه (H0) می باشد و از رابطه 3791/0- (Hdam/H0) 0632/2 F= محاسبه می شود.