بررسی عوامل موثر بر بی ثباتی صادرات غیرنفتی (مطالعه موردی: استان های فارس و آذربایجان شرقی)

در این مطالعه به بررسی روند کل صادرات غیرنفتی استان های فارس و آذربایجان شرقی طی سال های (1386-1360) و بررسی بخش های مختلف صادراتی آنها شامل صنعت و معدن، کشاورزی و فرش، دلایل بی ثباتی کل صادرات مشخص شود. برای دستیابی به این هدف، ابتدا با استفاده از شاخص کوپاک، روند بی ثباتی صادرات بخش های مذکور محاسبه و مورد مقایسه قرار می گیرد. در مرحله بعد با استفاده از یک الگوی اقتصادسنجی و محاسبه شاخص مک بین، شاخص بی ثباتی کل دوره و بخش های مختلف محاسبه می شود و تاثیر هریک از این شاخص های بی ثباتی صادرات به همراه متغیر تمرکز بخشی و همچنین نرخ واقعی ارز در روند پایداری صادرات استان های مذکور بررسی می شود. نتایج حاصل از پژوهش در مقایسه دوره ها نشان می دهند که شاخص بی ثباتی کوپاک در هر دو استان برای صادرات کل کاهش یافته است. تغییرات بی ثباتی این شاخص در استان آذربایجان شرقی برای گروه فرش بیشتر از بی ثباتی در گروه های کشاورزی و صنعت و معدن بوده است و تغییرات این شاخص در استان فارس در بخش کشاورزی بیشتر از بی ثباتی در بخش صنعت و معدن و گروه فرش بوده است. علاوه بر این، نتایج حاصل از برآورد الگوی رگرسیونی عوامل موثر بر بی ثباتی صادرات در دوره مورد بررسی نشان می دهند که در استان آذربایجان شرقی فقط گروه فرش و متغیر نرخ واقعی ارز و در استان فارس بخش کشاورزی و متغیر نرخ واقعی ارز در بی ثباتی درآمدهای صادراتی نقش مهم و تعیین کننده داشته اند.