ارزیابی خطر بروز بیماری عروق کرونر در بیماران دچار دیابت نوع 2 بر مبنای مطالعه فرامینگهام: بررسی مقطعی عوامل خطرزا

مطالعه قلب Framingham از اولین و بزرگترین مطالعاتی است که د رزمینه شناسایی عوامل خطرزای بیماری عروق کرونر در جوامع صورت پذیرفته است. بر اساس این مطالعه، انجمن قلب آمریکا (AHA) معادله و جدول استانداردی را برای پیش بینی خطر ابتلا به بیماری کرونری قلب (CHD) طرح ریزی نموده است.

این معادله دربرآورد میزان خطر CHD در بیماران دیابتی نوع 2 طی یک مطالعه مقطعی در درمانگاه دیابت مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، مورد استفاده قرار گرفته است. عوامل خطر زایی که در این معادله مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از: سن، کلسترول تام، HDL-C، فشار خون سیستولی، مصرف سیگار،دیابت و هیپرتروفی بطن چپ در نوار قلب. بیماران بر اساس میزان خطر برآورد شده به چهار گروه تقسیم شدند و با توجه به اینکه در ارزیابی میزان خطر در این معادله برخی عوامل خطرزای دیگر لحاظ نگردیده است، عوامل خطرزای دیگری همچون چاقی (با شاخص توده بدن و نسبت کمر به باسن)، تری گلیسرید، LDL-C و فشار خون دیاستولی در این مطالعه بررسی شد و ارتباط آنها بامیزان خطر محاسبه شده با استفاده از آزمونهای آماری رگرسیون خطی و آنالیز واریانس یک سویه در نرم افزار SPSS.V6 مورد تحلیل قرار گرفت.

در بیماران مورد بررسی که شامل 91 زن و 48 مرد بودند، افزایش میزان خطر ده ساله نسبت به آمار AHA بارز بود. میزان خطر پنج و ده ساله در مردان نسبت به زنان افزایش مشخص نشان می داد. به طور کلی عوامل خطر زای مورد بررسی در کل بیماران فراوان بالایی داشتند؛ به عنوان مثال، در 4.36% بیماران میزان HDL-C کمتر یا مساوی 35 mg/dl بود. نسبت کلسترول تام به HDL-C که عامل ارزیابی کننده مهم خطر ابتلا به CHD به شمار می آید. به ترتیب درمردان و زنان 1.76±6.18 و 2.12±5.97 بود. ارتباط بین میزان خطر پنج و دو ساله با نسبت دورکمر به باسن، شاخص توده بدن و غلظت تری گلیسرید معنی دار نبود اما تفاوت معنی داری بین میزان خطر پنج و دو ساله با فشار خون دیاستولی (به ترتیب (P=0.0001، P=0.0006 و LDL-C (به ترتیب (P=0.001، P=0.005 یافت شد.

هر چند خطر افزوده بروز CHD در بیماران دیابتی در این مطالعه نشان داده شده است، به نظر می رسد خطر واقعی بیش از این میزان باشد. از سوی دیگر نبود ارتباط معنی دار بین نسبت دورکمر به باسن، شاخص توده بدن و غلظت تری گلیسرید با میزان خطر CHD می تواند تا حدودی ارزشمندی این معادله در بیماران دیابتی را زیر سوال ببرد. در هر حال مطالعات دقیق آینده نگر ضرورت دارد.