علل تحول خوشنویسی و پیوند آن با هویت ایرانی در دوره صفوی
انواع شاخههای هنری نظیر نقاشی، معماری، تذهیب، صحافی، منبتکاری، معرق و کتابآرایی در طی حکومت تیموریان (912-771ق.) رشد قابل توجهی داشتند. چنانکه این دوره را، دوره شکوفایی هنر مینامند. یکی از این شاخههای هنر، خط و خوشنویسی است که در مقاله حاضر سعی شده با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی بر مبنای اسناد و منابع باقی مانده از دوره تیموری و همینطور منابع امروزی به آن پرداخته شود. هنر خوشنویسی نیز به واسطه حمایت و علاقمندی شاهزادگان تیموری، سرمایهگذاری اقشار بهرهمند جامعه، بهرهگیری از تجارب مراکز علمی هنری دوره ایلخانی، و کارکردهای متعدد اداری، فرهنگی و اجتماعی خوشنویسان و کاربردهای متنوع خوشنویسی، از لحاظ روش و رویکرد متحول شد. ضرورت یادگیری آن تبدیل به نوعی فرهنگ در جامعه تیموری گردید.یکی از دستاوردهای مهم این هنر در سده نهم ق. پیوند آن با هویت ایرانی و مولفههای تشکیل دهنده آن است. گسترش ادبیات منثور و منظوم فارسی طی قرون هفتم تا نهم ق. یکی از مواردی بود که ایرانیان را نیازمند خطوط مخصوص به خود مینمود. ابداع و تکامل خطوط تعلیق، شکسته تعلیق و بهویژه نستعلیق در فاصله قرن هشتم و نهم ق. و پیوند آنان با شاخصههای فرهنگی ایرانی و اسلامی نظیر شعر، زبان و ادبیات فارسی، مذهب تشیع (که از قرن دهم بهعنوان یکی از مولفههای هویت ایرانی شناخته شد) و انواع شاخههای هنری که رویکرد ایرانی داشتند، باعث شد تا خط و خوشنویسی در این زمان جزء مولفههای اصلی هویت ایرانی قرار گرفته و در باروری آن نقش مهمی ایفا نماید.چگونگی و علل تحولات این هنر، بررسی نحوه ارتباط آن با هویت ایرانی و کارکردها و موقعیت خوشنویسان در نظام سیاسی و اجتماعی عصر تیموریان، از مواردی است که مقاله حاضر به دنبال دستیابی به آن است.
تیموریان ، هنر ، خوشنویسی ، هویت ایرانی
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.