ارزیابی سیاست های حمایتی دولت در بازار گندم ایران

دولت ها بیش تر وقت ها برای حمایت از درآمد کشاورزان، تخصیص بهینه ی منابع و توزیع عادلانه ی درآمدها، در بازارهای کشاورزی مداخله می کنند. به خاطر اهمیت گندم در الگوی مصرفی خانوارهای ایرانی، این کالا همواره مورد توجه سیاست گزارن بوده است. دولت در چارچوب سیاست غذای ارزان، به مصرف گندم یارانه می دهد و هم چنین سیاست های حمایتی تعیین قیمت تضمینی، یارانه به نهاده های تولید و بیمه را برای تولید محصول گندم اجرا می کند. دولت هم چنین خریدار و فروشنده ی انحصاری گندم در کشور است. با توجه به پیوستگی در اجرا و هزینه های فزاینده ی برنامه های حمایتی از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان گندم، هدفی است که در این مقاله دنبال می شود ارزیابی و تعیین ترکیب بهینه ی سیاست های دولت در بازار گندم است. برای دست یابی به این هدف، از روش حداقل سازی (کمینه سازی) تابع زیان خالص اجتماعی استفاده شده است. سیاست های اجرا شده در سال 1384 مبنای انجام این مطالعه است. نتایج این مطالعه نشان داد که متوسط کارایی انتقال سیاست های جاری دولت حدود 87 درصد است و سیاست حمایت از تولیدکنندگان، کم ترین زیان اجتماعی را نسبت به اجرای سیاست غذای ارزان به تنهایی و یا اجرای هم زمان سیاست غذای ارزان و قیمت تضمینی ایجاد کرده است. هم چنین گرفتن این سیاست بیش ترین کاهش در هزینه های دولت و بیش ترین افزایش در رفاه مالیات دهندگان را ایجاد کرده است.