شناسایی جریان های تجاری بخش کشاورزی در ایران

این مقاله به بررسی جریان های تجاری بخش کشاورزی در ایران در دوره ی زمانی 1355- 1383 می پردازد. از آن جا که کشور ایران در بخش کشاورزی با هر دو گروه از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته دارای تبادلات تجاری است، بنابراین شناسایی جریان های تجاری بخش کشاورزی و متغیرهای موثر بر آن می تواند در تعیین الگوی تجارت کشاورزی ایران با این گروه از کشورها اهمیت فراوانی داشته باشد. برای تحلیل روابط بلندمدت میان حجم واردات و صادرات محصولات کشاورزی و عوامل اثر گذار بر آن ها از تکنیکی نوین در عرصه ی آزمون هم گرایی موسوم به آزمون کرانه ها استفاده شده است.نتایج این آزمون نشان می دهد که میان حجم واردات و صادرات محصولات کشاورزی و عوامل اثرگذار بر آن ها در بلندمدت یک رابطه ی تعادلی برقرار است. توابع تقاضای واردات و صادرات محصولات کشاورزی با به کارگیری روی کرد الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) تخمین زده شده است که بر این اساس کشش های بلندمدت درآمدی، قیمتی و نرخ ارز در تابع تقاضای واردات به ترتیب برابر با 21/0، 95/0- و 14/0- و در تابع تقاضای صادرات به ترتیب برابر با 15/1، 92/0- و 11/0- تخمین زده شد. بر اساس شرط مارشال- لرنر از آن جا که مجموع کشش های قیمتی در توابع تقاضای واردات و صادرات محصولات کشاورزی بزرگ تر از 1 است، بنابراین تضعیف پولی می تواند باعث به بود تراز تجاری بخش کشاورزی شود.