مقایسه ی عوامل مؤثر بر تغذیه ی انحصاری با شیر مادر در کودکان کمتر از 1 سال در اصفهان در سال

تاکنون مطالعات زیادی در مورد فواید شیر مادر هم برای شیرخوار و هم برای مادران شیرده صورت گرفته است. شکی وجود ندارد که استفاده از شیر مادر برای هر دو گروه فواید و مزایای فراوانی دارد. شیر مادر نسبت به شیر خشک فواید بی شماری دارد که امروزه کمتر کسی از آن ها بی اطلاع است. از طرف دیگر، تغذیه ی کودک با شیر مادر می تواند خطر خونریزی های بعد از زایمان، انواع بیماری های عفونی، سرطان های پستان و تخمدان، کم خونی فقر آهن و حتی مرگ را کاهش دهد. در عین حال، عوامل متعددی وجود دارند که بر تغذیه ی انحصاری کودک با شیر مادر در 6 ماهه ی اول تولد تاثیر دارند و لازم است که این عوامل مورد بررسی قرار گیرند و اقدامات مقتضی در مورد رفع آن توسط سیستم های ارائه دهنده ی مراقبت های بهداشتی و کلینیک های سلامت مادران و کودکان به عمل آید. تحقیق حاضر با هدف بررسی این عوامل در شهر اصفهان طراحی و اجرا شده است.
این پژوهش، یک مطالعه ی توصیفی تحلیلی بود که در سال 1387 در سطح مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان به انجام رسید. حجم نمونه ی مورد نیاز این مطالعه با استفاده از فرمول برآورد حجم نمونه، تعداد 656 کودک شیرخوار در نظر گرفته شد. شیوه ی نمونه گیری به روش تصادفی آسان بود. اطلاعات مطالعه پس از ورود به رایانه توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و بدین منظور از آزمون های آماری 2χ و t-student استفاده شد.
537 نفر (9/81 درصد) از این نوزادان با شیر مادر تغذیه شدند و 119 نفر (1/18 درصد) از شیر خشک استفاده نمودند. از طرف دیگر، 236 نفر از پسران و 301 نفر از دختران از شیر مادر استفاده می کردند (9/87 درصد در مقابل 3/84 درصد)؛ در عین حال آزمون 2χ نشان داد توزیع فراوانی استفاده از شیر خشک در دو جنس تفاوت معنی دار ندارد (08/0 = P).
عوامل متعددی مانند عامل توصیه ی استفاده از شیر خشک، مدت زمان استفاده، میزان آگاهی مادر، شغل مادر، نوع زایمان، رتبه ی تولد، فاصله با تولد قبلی، درآمد خانواده و وزن هنگام تولد از عوامل مؤثر در تغذیه کودک با شیر خشک می باشند و بایستی تمهیدات لازم جهت اصلاح آن توسط سیستم بهداشتی کشور به عمل آید.