نقد و مقایسه دو کتاب البیان ابن انباری و املاء عکبری

علم نحو، علم قرائت و تفسیر، از جمله دانشهای بنیادین در علوم اسلامی هستند که بعد از نزول قرآن تکوین یافته اند و در راستای فراگیری این علوم، علم إعراب قرآن جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. پس از نزول قرآن، بتدریج پژوهشهایی در زمینه ی علوم قرآنی شکل گرفت. عالمان بسیاری در عرصه ی پژوهش قرآنی گام نهادند. از جمله این عالمان نحوی که آثار ارزشمندی از خویش به جای نهادند تا راه پژوهش را روشن سازند. ابن انباری صاحب «غریب إعراب القرآن»، و ابوالبقاء عکبری، صاحب «إملاء ما من به الرحمن» می باشند. بی تردید، آثار قرآنی آنان در زمینه ی إعراب قرآن، راهگشای متاخرین بوده. این دو نویسنده اسلوبی مشابه داشته و پرداختن به مسائل نحوی وجهه ی بارز آثار آنها میباشد. اختلاف آنها بیشتر در مباحث جزئی نظیر؛ بررسی ریشه لغت، بیان مذهب فقهی و تفسیر است.بسیاری این تشابه، دلیل نگارش این مقاله میباشد.
همچنین، این مقاله در ابتدا، نگاهی گذرا به تاریخچه ی علم نحو دارد. سپس به معرفی این دو عالم بزرگ نحوی و تحلیل اسلوب نگارش آنان در دو کتاب مذکور پرداخته. در پایان مقایسه ای بین دو اثر صورت گرفته، تا وجوه اختلاف را نمایان سازد.