نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار شهری و روستایی (نمونه موردی: جزیره قشم)

انجام فعالیت های گردشگری که مشاغل گوناگونی راهم به دنبال دارد در هر کشوری به عنوان بخشی از فعالیت های اقتصادی، در کنار بخش های صنعت وکشاورزی موجب رونق و پیشرفت اجتماعی- اقتصادی آن کشور می گردد. اکوتوریسم وسیله ای برای تحقق اهداف پایداری توسعه می باشد، زیرا راهکارهای مشابهی را برای رفع مشکلات فعلی ارائه می دهد. ایران یکی از پرجاذبه ترین کشورهای جهان است که از لحاظ تنوع اقلیمی و آثار باستانی و تمدنی در رده کشورهای برتر جهان است، اما متاسفانه از لحاظ جذب اکوتوریسم و درامد حاصل از آن دارای جایگاه شایسته ای نیست. با برنامه ریزی منسجم و سیستمی می توان کشور را از رکود اقتصادی و وابستگی به نفت نجات داد و زمینه را برای اشتغال بیشتر و حفظ ذخایر و منابع ملی آماده نمود، این در حالی است که اکوتوریسم بالاترین کارایی و اثر بخشی در استفاده از توانایی های طبیعی و فرهنگی را دارد که در عین استفاده کارامد و ایجاد زمینه برای اشتغال و درامد زایی کم ترین تاثیر منفی را بر محیط زیست وارد می کند و ابزاری مناسب برای توسعه متوازن به ویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد. گرایش و حمایت ساکنان یکی از مؤلفه های کلیدی در رویکرد توسعه پایدار گردشگری محسوب می شود. ورود گردشگران به هر منطقه منجر به ایجاد اشتغال در سطح کلان شده که زمینه را برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مهیا می-نماید. در این مقاله سعی شده به توسعه جزیره قشم(روستاها وشهرهای جزیره قشم) که از جنبه اکوتوریسمی از حساسیت خاصی در همه ابعاد اکولوژیک، اقتصادی و سیاسی برخوردار است، پرداخته شود. این جزیره بزرگ ترین جزیره ایرانی خلیج فارس است که نزدیک ترین آنان به ساحل نیز می باشد. توسعه پایدار جزیره با توجه به ماهیت جزیره ای بودن آن از نظر اکولوژیکی و حضور اکوسیستم های خاصی چون جزایر مرجانی، جنگل های حرا و اراضی خاص و وسیع داخلی آن در کنار روند نابسامان توسعه گذشته، مستلزم دقت خاصی است که باید حتما بر شناخت دقیق وضعیت موجود از همه نظر، برنامه ریزی و مدیریتی مستمر از نظر محیط زیست مبتنی باشد.