آیین های باران خواهی در منطقه کالپوش شهرستان شاهرود

مقاله پیش رو پژوهشی میدانی اسنادی است که در آن به گردآوری، تبیین و تحلیل آیین های باران خواهی منطقه کالپوش شهرستان شاهرود پرداخته شده است. آیین های باران خواهی مجموعه ای از اقدامات عامیانه هستند که ساکنان یک منطقه در هنگام بروز خشکسالی و بی آبی های شدید و درازمدت، انجام می دهند تا بدان وسیله موجبات بارش باران را فراهم سازند. مراسم یا آیین های باران خواهی ظهور و بروز یک خواسته و اشتیاق درونی در قالب مجموعه ای از باورداشت ها و کنش ها می باشند. مردم با اجرای این آیین ها از خداوند (یا در مواردی از نیروهای طبیعت) می خواهند تا باران را بر زمین تشنه ببارانند. ساکنان منطقه کالپوش علی رغم آگاهی و آشنایی با عوامل اصلی و علمی بارش یا خشکسالی دارای تنوع گسترده ای از این آیین ها می باشند که در بسیاری از آن ها با سایر اقوام و فرهنگ های ایرانی و غیرایرانی مشترک هستند. برخی از این آیین ها دارای ریشه های دینی و برخی نیز دارای ریشه ها و انگیزه های غیردینی همچون باورهای ابتدایی انسانی، نظیر جادو، طبیعت پرستی و... می باشند. این پژوهش کوشیده است تا با گردآوری این آیین ها ضمن معرفی آن ها به جامعه علمی کشور و جلوگیری از به فراموشی سپرده شدن این رسوم دیرینه تحلیل و بررسی قابل تاملی از آن ها به خوانندگان ارائه نماید.