فرهنگ اسلامی و نهادهای آموزشی در عصر سلجوقیان
نویسنده:
چکیده:
با پایمردی و همت طغرل بیک (465-455 ه) بنیاد امپراطوری عظیمی نهاده می شود و در ادامه، اخلاف او، آلپ ارسلان (566-495 ه. ق) و ملکشاه سلجوقی (485-465 ه. ق) با بهره مندی از تجارب وزیر نامدار و باتدبیر خویش خواجه نظام الملک طوسی، آرامش و امنیت را بر قلمرو سیاسی و اجتماعی خود حکمفرما نموده و قدرت و عظمت امپراطوری را به اوج خود رسانیدند. روحیه دانش دوستی زمامداران و علاقمندی آنان به احداث بناهای عام المنفعه، مساجد، رباط ها، کتابخانه ها، منازل علمی، بیمارستان ها، مکتب خانه ها، حسن تدبیر و کارآمدی وزیران با فرهنگ ایرانی، به ویژه خواجه نظام الملک (م 485 ه)، فصل نوینی را در تاریخ فرهنگ اسلامی، به ویژه شکل گیری مراکز و مدارس علمی فراهم آورد که این عصر را از ادوار پیشین متمایز نمود و به دوره «نهضت تاسیس مدارس» اشتهار یافت. نهضتی که از بغداد با تاسیس اولین مدرسه نظامیه (459 ه) آغاز شد و دیری نپایید که آثار و برکات آن قلمرو سیاسی و اجتماعی خلافت عباسیان و شرق اسلامی را دربرگرفت و در جریان تبادل فرهنگی به الگو و سرمشقی برای مراکز علمی و دانشگاهی های کهن اروپا مبدل گشت. علاوه بر مدارس، دیگر نهادهای آموزشی نظیر: مساجد، کتابخانه ها، منازل علما، بیمارستان ها، مکتب ها نیز نقش موثری را در فرهنگ اسلامی و بسط و گسترش علوم و فنون و تربیت عالمان و فرزانگان داشته اند که در این مقاله به معرفی اجمالی این نهادها و چهره های برجسته فرهنگی این عصر مبادرت گردیده است.
کلیدواژگان:
سلجوقیان ، فرهنگ اسلامی ، نهادهای آموزشی ، مدارس ، نظامیه
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
185
لینک کوتاه:
magiran.com/p859309
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!