بررسی اثر سافرانال، یکی از مواد موثره زعفران (Crocus sativus) ، بر روی آسیب اکسیداتیو ناشی از ایسکمی فراگیر مغزی در ناحیه هیپوکامپ رت

: ایسکمی فراگیر مغزی در رت منجر به آسیب اختصاصی نورونها در هیپوکامپ و استریاتوم می گردد. تولید رادیکالهای آزاد اکسیژن و متعاقب آن اکسیداسیون ماکرومولکول های سلولی همانند چربی های غیر اشباع موجود در غشاءهای سلولی، پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک از وقایع کلیدی در جریان فرآیند ایسکمیک / رپرفیوژن و آسیب اکسیداتیو می باشند. در این مطالعه اثر سافرانال (ماده موثره موجود در کلاله زعفران) بر روی آسیب اکسیداتیو ناشی از ایسکمی فراگیر مغزی در هیپوکامپ رت بررسی گردید و نمونه های هیپوکامپ از نظر میزان لیپید پراکسیداسیون، میزان تام گروه های تیول (SH) و قدرت آنتی اکسیدانتی مورد بررسی قرار گرفتند. ایسکمی فراگیر مغزی به روش انسداد چهار رگ، به مدت 20 دقیقه، ایجاد گردید. به منظور سنجش میزان لیپید پراکسیداسیون، سطح مالون دی آلدئید بافتی (MDA) در هیپوکامپ رت با استفاده از آزمون تیوباربیتوریک اسید اندازه گیری گردید. جهت سنجش قدرت آنتی اکسیدانتی نمونه های هیپوکامپ نیز از آزمون FRAP (Ferric Reducing/Antioxidant Power) استفاده گردید. سافرانال با دوزهای mg/kg75/72، mg/kg5/145، mg/kg75/363 و mg/kg5/727 به صورت داخل صفاقی و نرمال سالین (به عنوان کنترل، ml/kg10 به صورت داخل صفاقی) 15 دقیقه پس از القاء ایسکمی به حیوانات تجویز شده و تجویز آنها به مدت 2 روز (هر 24 ساعت یکبار) ادامه یافت. در گروه نرمال سالین در مقایسه با گروه sham افزایش معنی داری در میزان لیپید پراکسیداسیون و همچنین کاهش معنی داری در قدرت آنتی اکسیدانتی نمونه های هیپوکامپ مشاهده گردید. سافرانال با دوز mg/kg 5/727 در مقایسه با گروه نرمال سالین، به صورت معنی داری سطوح MDA بافتی را کاهش داد (nmol/g31/52 در مقابل nmol/g70/159، P<0. 001). همچنین افزایش معنی داری را در قدرت آنتی اکسیدانتی نمونه های هیپوکامپ (mol/gμ12/4درمقابل) p<0. 001،1/16nm01/g ایجاد نمود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که سافرانال دارای اثرات محافظتی بر روی استرس اکسیداتیو ناشی از آسیب ایسکمیک رپرفیوژن می باشد.