تعیین قابلیت هضم آزمایشگاهی و تولید گاز علوفه مرتعی استان ایلام

به منظور تعیین ارزش غذایی علوفه مراتع، از مناطق مختلف مرتعی استان ایلام 31 منطقه به روش تصادفی طبقه بندی شده مشخص گردید و از علوفه مرتعی این مناطق به مدت سه سال متوالی در طی فصل چرا چهار مرتبه در فواصل تقریبا یکسان نمونه برداری به عمل آمد، نمونه های حاصله پس از عمل آوری به آزمایشگاه منتقل و ترکیبات شیمیایی آنها اندازه گیری شد. میانگین ماده خشک، پروتئین خام، الیاف خام، خاکسترخام و چربی خام در مرحله اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 61/94، 52/18، 55/17، 26/13 و73/1 درصد، 62/94، 34/15، 65/23، 80/10 و 71/1 درصد، 62/93، 08/10، 10/30، 51/8 و 80/1 درصد و 50/94، 96/5، 19/34، 39/8 و 70/1 درصد در ماده خشک بود. قابلیت هضم آزمایشگاهی نمونه ها به روش دو مرحله ای(تلی و تری) و آزمون گاز آنها (طبق روش منک و استینگاس) در زمان های 3، 6، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت تعیین گردید. نتایج قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و ماده آلی در ماده خشک مرحله اول 83/75، 39/74 و 40/64 درصد، مرحله دوم 89/72، 17/71 و 38/63 درصد، مرحله سوم 37/62، 30/60 و 07/55 درصد و مرحله چهارم 82/52، 53/50 و 28/46 درصد بود که اختلاف معنی داری برای هر یک از آنها در مراحل مختلف برداشت وجود داشت(05/0> P). قابلیت هضم ماده خشک علوفه مرتعی مناطق مختلف استان در هریک از مراحل اول، دوم، سوم و چهارم برداشت اختلاف معنی داری(05/0> P) را نشان داد. نتایج تولید بالقوه گاز برای مراحل اول، دوم، سوم و چهارم برداشت به ترتیب33/64، 19/69، 59/70 و 28/67 میلی لیتر به ازای 200 میلی گرم ماده خشک نمونه بود که اختلاف معنی داری (05/0> P)داشتند. تولید گاز علوفه مرتعی مناطق مختلف استان در زمان 96 ساعت برای سال های اول، دوم و سوم برداشت معنی دار بود(05/0> P). نتایج تخمین انرژی قابل متابولیسم علوفه مرتعی استان در مراحل اول، دوم، سوم و چهارم برداشت به ترتیب 71/10، 75/10، 95/9 و 02/9 مگاژول در کیلوگرم ماده خشک بود که اختلاف معنی داری داشتند(05/0> P).