جایگاه جمهوری اسلامی ایران در نظام ژئوپلیتیک جهانی و منطقه ای

قدرت ملی به عنوان مفهومی ژئوپلیتیکی، برآیند توانایی ها و مقدورات کشورها محسوب می گردد. موقعیت هر کشور در سلسله مراتب قدرت جهانی بستگی به وزن ژئوپلیتیکی و میزان قدرت ملی آن در بین کشورها دارد و این امر بر الگوی روابط خارجی آن در ابعاد مختلف تاثیر می گذارد. سنجش قدرت ملی دولت ها به منظور تعیین جایگاه آنها در نظام ژئوپلیتیک جهانی و مقایسه قدرت کشورها، همواره از دغدغه های جغرافیدان های سیاسی، دانشمندان علوم سیاسی و روابط بین الملل بوده است و در این راستا به ابداع روش ها و الگوهای تک متغیره و یا چند متغیره محدود مبادرت ورزیده اند ولی این الگوها هیچگاه منعکس کننده قدرت ملی جامع و فراگیر کشورها نبوده اند. این مقاله که برگرفته از رساله دکتری نگارنده می باشد، تلاش دارد با ارائه مدلی به سنجش قدرت کشورها در ابعاد نه گانه اقتصادی، سیاسی، علمی، نظامی، فرهنگی، فرامرزی، اجتماعی، سرزمینی و فضایی بپردازد. ضمن این که رتبه و جایگاه ایران در ساختار قدرت جهانی و منطقه ای در هر کدام از عوامل نه گانه مذکور و همچنین در مجموع عوامل، مورد تبیین قرار می گیرد.