بررسی تحمل به خشکی 12 رقم گنده Triticum aestivum در منطقه شیروان

جهت بررسی تحمل به خشکی 12 رقم گندم، پژوهشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان در سال زراعی 84-1383 در دو آزمایش جداگانه به صورت آبی و دیم به اجرا در آمد. هر آزمایش به صورت بلوک‎ های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. طول هر کرت 5 متر و عرض آن 5/1 متر، مقدار بذر در واحد سطح 500 دانه در متر مربع در هر دو آزمایش آبی و دیم در نظر گرفته شد. در اوایل مرحله پرشدن دانه از برگ‎های گیاهان در هر کرت به منظور به‎دست آوردن نشت الکترولیت غشای و محتویات نسبی آب برگ‎ها نمونه برداری انجام شد. بعد از برداشت محصول، تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و عملکرد دانه محاسبه شد. با توجه به عملکرد هر رقم در شرایط آبی و دیم شاخص تحمل به خشکی (STI) و شاخص حساسیت به خشکی (SSI) محاسبه شد و داده های آزمایش به صورت مرکب تجزیه گردید. نتایج آزمایش نشان داد که ارقام چمران و کراس سبلان در محیط آبی با تولید 2005 و 2310 کیلوگرم در هکتار از عملکرد قابل قبولی برخوردار بودند. بیشترین تولید در محیط دیم نیز به ترتیب با تولید 648 و 551 کیلوگرم در هکتار متعلق به این دو رقم بود. رقم کراس سبلان و چمران به ترتیب دارای شاخص تحمل به خشکی معادل 8/6 و 6/6 بودند که در مقایسه با بقیه ارقام بیشتر بود. رقم کراس سبلان هم‎چنین دارای شاخص حساسیت به خشکی بالایی بود، ولی رقم چمران دارای شاخص تحمل به خشکی بالا و شاخص حساسیت به خشکی پایینی در مقایسه با سایر ارقام بود. نشت الکترولیت غشای نیز در رقم چمران در مقایسه با اکثر ارقام کمتر بود. با توجه به خصوصیات مذکور دو رقم کراس سبلان و چمران برای کشت در مناطقی که کشاورزان با محدودیت منابع آب روبرو هستند دارای برتری می باشند.