آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان زن شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص خودآزمایی پستان 1389

سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان عضوی در زنان، اولین عامل مرگ و میر زنان 45-40 ساله محسوب می گردد. تنها راه مبارزه با این بیماری، تشخیص زودرس و به هنگام آن می باشد که حدود 90 درصد مبتلایان از این طریق درمان می شوند. بهترین روش تشخیص زودرس سرطان پستان غربالگری و از این میان خودآزمایی پستان (BSE) بهترین روش قابل انجام و در دسترس به شمار می آید. با توجه به اینکه کارکنان مراکز بهداشتی درمانی، متولیان بهداشت و سلامت هستند، علاوه بر خود- مراقبتی، می توانند با جلب مشارکت مددجویان، ارتقای اهداف بهداشتی را فراهم سازند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان زن شاغل در مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص خودآزمایی پستان صورت گرفت.
این مطالعه از نوع مقطعی بود و بر روی 119 نفر از کارکنان مراکز بهداشتی درمانی شهر اصفهان انجام گردید. نمونه گیری به صورت خوشه ایانجام شد. با استفاده از پرسش نامه KAP آگاهی، نگرش و عملکرد افراد در مورد خود آزمایی پستان سنجیده شد و اطلاعات به دست آمده، با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میانگین سنی آزمودنی ها 27/7 ± 3/38 سال بود. سطح آگاهی مرتبط با سرطان پستان و انجام خودآزمایی پستان در اکثریت شرکت کنندگان خوب (8/79 درصد) بود و 45/72 درصد افراد نگرش مثبت داشتند. اما در عمل، تنها (5/39 درصد) از شرکت کنندگان خودآزمایی پستان را هر ماه به طور منظم انجام می دادند. بین نگرش با مدرک تحصیلی و همچنین بین سن، مدرک تحصیلی و تعداد دفعات شرکت در کلاس های بازآموزی با انجام خودآزمایی پستان در زمان مناسب، ارتباط آماری معنی داری مشاهده شد (05/0 > P). 6/12 درصد افراد از عملکرد خوبی برخوردار نبودند.
با توجه به اینکه کارکنان مراکز بهداشتی می توانند نقش بسزایی را در ترغیب مددجویان جهت اتخاذ رفتار های بهداشتی و پیشگیرانه ایفا کنند، عملکرد ضعیف در این گروه چندان قابل قبول به نظر نمی رسد. به همین دلیل توصیه می شود مطالعاتی در خصوص شناسایی عواملی که باعث تشویق زنان به استفاده از روش های غربالگری می گردند، انجام پذیرد و از عوامل شناسایی شده، جهت ترغیب آن ها برای استفاده از این روش ها بهره برداری شود.