برآورد برخی عوامل محیطی و پارامترهای ژنتیکی زنده مانی بره های لری بختیاری

در این پژوهش از رکوردهای زنده مانی و شجره تعداد 6241 راس بره، حاصل از 246 راس قوچ و 1721 راس میش، مربوط به گله ی ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری واقع در شهرکرد، جمع آوری شده طی سال های 1368 تا 1386 استفاده گردید. به منظور برآورد اثر عوامل محیطی از روش GLM برنامه آماری SAS و جهت برآورد پارامترهای ژنتیکی از روش حداکثر درست نمائی محدود شده (REML) و مدل های حیوانی تک صفتی استفاده شد. مد آماری شامل اثر عوامل ثابت (سن مادر، سال تولد، جنس، نوع تولد و متغیر کمکی وزن تولد بره) و تصادفی ژنتیکی مستقیم، با و بدون ژنتیکی افزایشی مادری و باقی مانده و هم چنین مدل تکرارپذیری بود. برای میزان زنده مانی تا شیرگیری مدل حاوی اثرات مادری و بعد از شیرگیری مدل فاقد اثرات مادری مناسب بود. نتایج نشان داد که میانگین کل میزان زنده مانی تجمعی بره ها از تولد تا سن 7، 14، 21، 30، 60، 90، 120، 150، 180، 210، 240، 270، 300، 330 و 365 روزگی به ترتیب 98/0، 97/0، 97/0، 96/0، 95/0، 94/0، 90/0، 82/0، 78/0، 75/0، 72/0 69/0، 68/0، 68/0 و 68/0 بدست آمد. اثر سن مادر، جنس بره، سال تولد بره و متغیر کمکی وزن تولد بره به صورت درجه دوم بر میزان زنده مانی معنی دار (05/0≥ P) ولی نوع تولد غیر معنی دار بود. میانگین حداقل مربعات زنده مانی بره ها در مادران 5 ساله به حداکثر رسیده و سپس کاهش نشان داد. میانگین حداقل مربعات میزان زنده مانی از تولد تا یک سالگی در بره های ماده بالاتر از بره های نر بود. با افزایش وزن تولد بره ها میزان زنده مانی افزایش و سپس کاهش (به صورت درجه دوم) یافت. برآورد وراثت پذیری مستقیم زنده مانی بره ها تا یک سالگی از 01/0 تا 22/0، و با افزایش سن بره افزایش نشان داد در حالی که وراثت پذیری مادری از 01/0 تا 04/0 بود و با افزایش سن بره کاهش نشان داد. تکرار پذیری زنده مانی بره ها از تولد تا یک سالگی نیز برابر با 48/0 بدست آمد.