بررسی رابطه حمایت اجتماعی، تاب آوری و سلامت روانی دانشجویان شاهد و ایثارگر دانشگاه های شهر ایلام

سلامت روان به عنوان یکی از دو رکن سلامتی، لازمه یک زندگی مفید، موثر ورضایت بخش فردی است.وسلامت روان افراد یک جامعه، خصوصا اقشار موثر وسازنده آن، لازمه پویایی، بالندگی واعتلای آن جامعه است. نقش برجسته ومنحصر به فرد دانشجویان به عنوان مدیران وسازندگان آینده ی هرجامعه، ضرورت تامین سلامت روانی آنها ونیز شناسایی وحذف عوامل منفی موثربر سلامت روانی آنها راضروری می نماید. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی، تاب آوری و سلامت روانی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را 1233 دانشجوی شاهد و ایثارگر دانشگاه های شهر ایلام(کاردانی 338 نفر؛41.27 درصد و کارشناسی895 نفر، 58.72 درصد) تشکیل می دهد. به همین منظور با بهره گیری از جدول کرجسی و مورگان 297 نفر(کاردانی 82 نفر و کارشناسی 215 نفر) به روش تصادفی ساده انتخاب، و با استفاده از پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلیر، 1979، تاب آوری و حمایت اجتماعی فیلیپس مورد سنجش قرار گرفتند. برای تحلیل داده های بدست آمده علاوه بر شاخص های توصیفی از آزمون های استنباطی تحلیل واریانس یکراهه، آزمون تی، و مدل معادلات ساختاری استفاده شد.
یافته های این پژوهش نشان داد که بین حمایت اجتماعی با سلامت روان(333.0)، حمایت اجتماعی با تاب آوری(331.0) و تاب آوری با سلامت روان(323.0) همبستگی معنی داری وجود دار؛ که به ترتیب حمایت اجتماعی سایر افراد مهم زندگی(67.0)، حمایت اجتماعی خانواده(56.0)، حمایت اجتماعی دوستان(42.0) بیشترین ارتباط را با سلامت روان دارند. در مدل رگرسیون گام به گام، حمایت اجتماعی 114.0 و حمایت اجتماعی و تاب آوری 164.0 از واریانس سلامت روان را پیش بینی می کنند. در مدل معادلات ساختاری نیز تاثیر مستقیم حمایت بر روی سلامت 41.0، تاثیر غیر مستقیم حمایت بر روی سلامت 42.0 و تاثیر مستقیم تاب آوری بر سلامت = 15.0 می باشد. مدل برگرفته از رویکردهای نظریه ها نیز برازش مطلوبی از داده های به دست آمده ارائه می دهد(نیکویی برازش(98.0)، نیکویی برازش تعدیل شده(96.0)شاخص های نرم شده برازندگی(97.0)معیار اندازه گیری متوسط باقیمانده ها(10.0) متوسط باقیمانده های استاندارد شده(098.0). حمایت اجتماعی یکی از قوی ترین پیش بین کننده های سلامت روانی می باشد، به صورتی که هر چه شبکه حمایت اجتماعی فرد بهتر و گسترده تر باشد، میزان سلامت روانی نیز بیشتر می باشد.حمایت اجتماعی با واکسینه کردن فرد علیه تجربه کردن فشارزاها قبل از اینکه رخ دهند، فشار روانی را کاهش می دهد. تاب آوری نیز به واسطه کاهش هیجان های منفی و افزایش سلامت روان رضایت بیشتر از زندگی را در پی دارد و به عنوان منبعی برای تسهیل غلبه بر مصائب، مشکلات، مقاومت در برابر استرس و از بین بردن اثرات روانی آنها تعریف شده است. یافته های این پژوهش همگام با دیگر پژوهش ها گویای این هستند که افراد دارای تاب آوری بالا، در شرایط استرس زا و موقعیت های ناگوار، سلامت روانشناختی خود را حفظ می نمایند و دارای سازگاری روانشناختی هستند.