اثر تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو رقم گندم نان (Triticum aestivum L.) در گرگان

به منظور مطالعه اثر تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه دو رقم گندم نان آزمایش مزرعه ای به مدت دو سال زراعی (86-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان به اجرا در آمد. این آزمایش با استفاده از طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تاریخ های کاشت در کرت های اصلی در چهار سطح شامل: 10آذر، 30 آذر، 20 دی و 10 بهمن و ارقام گندم در کرت های فرعی در دو سطح شامل مغان 3 و آرتا کشت گردیدند. میانگین دمای روزانه خاک در تاریخ های کاشت موردنظر به ترتیب 14، 11، 6 و 4 درجه سانتی گراد بود. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سال بر عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله در واحد سطح، روز تا سنبله دهی، روز تا رسیدن و مقدار درجه-روز رشد تا سنبله دهی معنی دار بود. کلیه صفات مورد بررسی (به جز تعداد دانه در سنبله) تحت اثر تاریخ کاشت قرار گرفتند. بیشترین عملکرد بیولوژیک (14415 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 10 آذر (با درجه-روز رشد = 2247) بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه (4480 کیلوگرم در هکتار) نیز در تاریخ کاشت 10 آذر بدست آمد. در تاریخ کاشت های دیر هنگام به علت مواجه شدن گیاه با گرمای آخر فصل و دمای پائین خاک در زمان کاشت، عملکرد دانه کاهش یافت. ارقام گندم نیز از نظر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه تفاوت معنی دار داشتند. رقم مغان3 با میانگین 4324 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه بالاتری تولید نمود و با رقم آرتا اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1 درصد داشت. در این بررسی مناسب ترین تاریخ کاشت 10 آذر و میانگین دمای خاک 14 درجه سانتی گراد با 2247 درجه روز رشد بود.