ارزش خدمات اکولوژیکی و اقتصادی زنبور عسل در استان خراسان رضوی

این مقاله ارزش خدمات اکولوژیکی و اقتصادی زنبور عسل را در استان خراسان رضوی با استفاده از الگوی Robinson و همکاران (1989) و Mors و Calderon (2000) مورد بررسی قرار داد. نتایج مطالعه نشان داد ارزش تولیدات مستقیم زنبور عسل برابر با 68 میلیارد ریال است. ارزش خدمات اکولوژیکی آن برابر با 9721 میلیارد ریال می باشد که تقریبا 143 برابر ارزش تولیدات مستقیم آن است. از کل ارزش خدمات اکولوژیکی زنبور عسل، 5479085 میلیون ریال آن مربوط به محصولات زراعی، 4241986 میلیون ریال آن مربوط به محصولات باغی و417 میلیون ریال آن مربوط به ازت تثبیتی می باشد. براساس برآوردها، ارزش خدمات اکولوژیکی زنبور عسل (خدمات گرده افشانی و تثبیت ازت)‎ حدود 30 درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی و 8 درصد از تولیدات ناخالص ملی استان خراسان رضوی را در بر می‎گیرد. ارزش تولیدات مستقیم آن (عسل و موم تولیدی) تنها 48/0 درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی و 05/0 درصد از تولید ناخالص ملی استان است. با توجه به یافته های مطالعه، تلاش برای ارتقای آگاهی کشاورزان از مزایای گرده‎افشانی از طریق خدمات ترویجی، افزایش سرانه کلونی باغات و مزارع برای نزدیک شدن به استانداردهای جهانی و وارد کردن این برآوردها در محاسبه تولید ناخالص داخلی استان خراسان رضوی پیشنهاد شد.