بررسی آلودگی درختان زیتون منطقه طارم به ویروس موزاییک خیار (CMV) با استفاده از تکنیک های سرولوژیکی و ملکولی

ویروس موزائیک خیار یکی از مهم ترین ویروسهای آلوده کننده در زیتون از خانواده Bromoviridae وجنس Cucumovirus می باشد. درطول سال های 88-87 از باغات زیتون مناطق مختلف شهرستان طارم در استان زنجان بازدید و تعداد 342 نمونه مشکوک به بیماری های ویروسی به همراه نمونه های ظاهرا سالم جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. گیاهان مشکوک دارای علایمی از قبیل زردی، موزاییک و بدشکلی در برگها بودند. نمونه های جمع آوری شده جهت بررسی وجود ویروس CMV از طریق آزمون سرولوژیکی (DAS-ELISA) مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تعیین پاره ای از خصوصیات بیولوژیکی ویروس 4 ایزوله از باغات مختلف انتخاب و بر روی گیاهان محک C. amaranticolor، Chenopodium quinoa، N. glutinosa، Nicotiana rustica مایه زنی شدند. در C. quinoa و C. amaranticolor لکه های موضعی کلروتیک و در N. rustica و N. glutinosa علایم موزاییک و بدشکلی در برگها مشاهده شد. همچنین با استفاده از یک جفت آغازگر اختصاصی مستقیم و معکوس مربوط به ژن پروتئین پوششی ویروس موزاییک خیار در آزمون IC-RT-PCR قطعه ای به طول تقریبی 700 جفت باز تکثیر شد. نتایج این تحقیق نشان داد که ویروس موزاییک خیار در بعضی از باغات زیتون در منطقه طارم شیوع داشته و علائمی از قبیل زردی، موزاییک و بدشکلی برگ ایجاد می نماید. احتمالا کشت کدوییان در مجاورت درختان زیتون از عوامل گسترش ویروس روی زیتون در منطقه می باشد. این اولین گزارش از ایران درباره وقوع ویروس موزاییک خیار در زیتون می باشد.