فهرست مطالب

پژوهشنامه تربیتی
سال هفتم شماره 1 (پیاپی 29، زمستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/12/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر روی علائم استرس و اظطراب در بیماران قلبی، پیگیری 60روزه
    حمزه اکبری داقی، شیرین کوشکی، محمود جمالی، مهدیه صالحی صفحه 1
    زمینه و هدف
    مشکلات روحی توانایی انسان را در روبرو شدن با مسائل حتی بسیار ساده زندگی کاهش می دهد. دراین میان استرس و اضطراب از جمله مواردی است که هرکس در طول زندگی تجربه کرده است. بیماری قلبی یکی از بیماری های بسیار حساس به حالت های روانشناختی است. هدف این پژوهش بررسی اثرMBSR بر علائم استرس و اضطراب در بیماران قلبی است که منجر به بهبود نشانه های روانشناختی بیماری این افراد می شود.
    روش بررسی
    این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه انتظار و با استفاده از گمارش تصادفی است. نمونه این پژوهش را 60 بیمار قلبی تشکیل داد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و لیست انتظار تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های نشانگان استرس و اضطراب کتل بود و به منظور بررسی نتایج از آزمونهای تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون t برای گروه های مستقل استفاده شد.
    یافته ها
    MBSR در سطح (0/99=α ) در کاهش استرس و اضطراب بیماران قلبی موثر است و تفاوت معنی داری بین زنان و مردان از این لحاظ مشاهده نگردید .
    نتیجه گیری
    با توجه به آنکه MBSR نمرات اضطراب و استرس بیماران قلبی را در مرحله پس آزمون و پیگیری به صورت معناداری کاهش داده است، می توان به اثربخشی MBSR پی برد و این روش درمانی را برای کاهش مشکلات روانشناختی بیماران قلبی توصیه کرد.
    کلیدواژگان: ذهن آگاهی (MBSR)، استرس، اضطراب، بیماران قلبی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثربخشی مداخله گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب در افزایش کیفیت زندگی بیماران دیابتی نوع 2
    علی اکبر ثمری، حسن احدی، رباب ابوترابی، علی صاحبی، نور علی فرخی صفحه 29
    دیابت یک بیماری های مزمن است که به دلیل نقص در عملکرد انسولین در بدن بوجود می آید. شیوع این بیماری درحال حاضر در جامعه ایران 4 تا 5/4 درصد گزارش شده است که به دلایلی همچون رژیم غذایی ،چاقی و سبک زندگی نامناسب رو به افزایش است و پیامدهای منفی مهمی مانند افت کیفیت زندگی در افراد مبتلا را به دنبال دارد . به این منظور تاکنون درمانهای مختلفی برای مقابله با جنبه های زیستی- روانی- اجتماعی بیماری پیشنهاد شده است که نتایج مثبتی را به دنبال داشته است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثربخشی نظریه انتخاب در افزایش کیفیت زندگی بیماران دیابتی نوع 2 بوده است. جامعه آماری شامل کلیه بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به مرکز بهداشت شهید قدسی مشهد در نیمه اول سال1390 بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 40 بیمار بودند که بصورت نمونه گیری هدفمند از بین بیماران دارای پرونده انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه (20 بیمار برای گروه آزمایش و20 بیمار برای گروه کنترل) تقسیم شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون وگروه کنترل بوده است. مداخله درمانی نیز در قالب 8 جلسه دو ساعتی گروهی و به صورت هفتگی بر روی بیماران اجرا شده است. برای ارزیابی کیفیت زندگی از «مقیاس فرم کوتاه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی» استفاده شد. تحلیل نتایج نیز با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس انجام شد. نتایج حاکی از اثربخشی مداخله مبتنی بر نظریه انتخاب در افزایش کیفیت جسمی، ارتباط اجتماعی و کیفیت کلی زندگی بود اما در کیفیت روانی و محیط زندگی موثر نبود.
    کلیدواژگان: نظریه انتخاب، کیفیت زندگی، دیابت نوع 2
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر آموزش مبتنی بر نظریه فعالیت بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان با درماندگی آموخته شده
    فاطمه حاجی اربابی، حسن احدی، دکترعلی دلاور، حسن اسدزاده صفحه 55
    پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر نظریه ی فعالیتبر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر انجام شد. جامعه ی پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر مقطع چهارم و پنجم ابتدایی شهر مشهد که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بودند. نمونه ی آماری پژوهش شامل 40 تن از دانش آموزان بود که براساس پرسشنامه ی سبک اسناد (CASQ) (سلیگمن و همکاران، 1999) به عنوان درمانده ی آموخته شده تشخیص داده شدند. روش پژوهش آزمایشی است. لذا، افراد نمونه ی آماری به طور تصادفی به دو گروه (آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. سپس، آزمون عملکرد تحصیلی معلم- ساخته که شامل 30 سوال چهار گزینه ای از دروس ریاضیات و علوم تجربی بود به عنوان پیش آزمون در بین دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. تحلیل آماری نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه وجود ندارد. آنگاه به گروه آزمایش براساس نظریه ی فعالیت به مدت 10 جلسه 45 دقیقه ای آموزش داده شد. از بازی های رایانه ای به عنوان شاخص نظریه ی فعالیت استفاده گردید. در پایان، از دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس و آزمون t استفاده شد. نتایج نشان داد بین گروه آزمایش و گروه کنترل در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود دارد. به بیان دیگر، دانش آموزانی که بر اساس نظریه فعالیت آموزش دیده بودند، عملکرد تحصیلی بهتری در مقایسه با دانش آموزان گروه کنترل داشتند. این نتایج کاربردهایی برای آموزش و یادگیری اثربخش دارد که در این مقاله به آنها پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: نظریه فعالیت، بازی رایانه ای، درماندگی آموخته شده، عملکرد تحصیلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی رفتارهای وندالیستی جوانان در استان خراسان شمالی
    مصیب سامانیان صفحه 81
    هدف اصلی در تحقیقات حاضر بررسی پدیده خرابکاری با مطالعه موردی در استان خراسان شمالی و بررسی عوامل زمینه ساز در بروز این پدیده می باشد که بر اساس آن با فرض تاثیرگذار از میزان نیازهای ارضاء شده ، احساس بی عدالتی ، ویژیگی های فردی ( جنسیت ، تحصیلات ، وضعیت تاهل ، سن ) ، رضایت از زندگی ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و مقررات اجتماعی و تقلید از دوستان و معاشرت با دوستان ناباب در بروز خرابکاری از روش پیمایشی استفاده گردید و نوع تحقیق نیز از نوع کاربردی بر اساس روش استفاده از پرسشنامه می باشد . جامعه آماری در این پژوهش دو گروه هستند تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان خراسان شمالی که تعداد آنان 50 هزار نفر می باشد و جامعه دوم تمامی دانشجویان دانشگاه های استان هستند که از بین آنها تعداد 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند . شیوه نمونه گیری به روش خوشه ایچند مرحله ای است . کار اصلی در این نمونه گیری این است که ابتدا از میان مراکز آموزشی شهرهای مختلف به صورت سهمیه ای نمونه ای انتخاب گردد . در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد متغیرهای اصلی تحقیق که شامل میزان نیازهای ارضا شده ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی ، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و تقلید از دوستان بر خرابکاری موثر می باشند .
    کلیدواژگان: وندالیسم، خراسان شمالی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه مشارکت والدین در فرآیند آموزشی فرزندان با پیشرفت تحصیلی آنان در دوره ابتدایی
    شراره حبیبی، محمد علی سراوانی صفحه 105
    هدف اساسی از انجام پژوهش حاضر، آگاهی و شناخت تاثیر مشارکت والدین در فرایند آموزشی فرزندان بر پیشرفت تحصیلی آنان در مدارس ابتدایی بود . به این منظور با توجه به مبانی نظری و پیشینه پژوهش، شش سئوال در رابطه با مولفه های مورد مطالعه مطرح، جامه آماری (232) کلیه مدیران مدارس ابتدایی شهرستان گنبد کاووس می باشد . بر اساس جمعیت جامعه آماری و مشخص بودن تعداد، کل جامعه ؛آماری(232) نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید . درنتیجه روش نمونه گیری روش سرشماری است . ابزار پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته حاوی 35 سئوال، شامل اطلاعات عمومی، سوالات مربوط به متغیر هایژوهش بر جسب طیف طبقه بندی لیکرت استفاده که برای تعیین روایی، از قضاوت متخصصان و برای تعیین پایایی یک اجرای آزمایش برروی 30 نفر از مدیران مدارس ابتدایی، از طریق آلفای کرونباخ ضریب برابر 81% داده های لازم به دست آمد. داده ها با استفاده از شیوه های آمار توصیفی شامل : محاسبه فراوانی، فراوانی درصدی، جداول و نمودار و آمار استنباطی شامل : آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
    نتایج حاصل از ورش خی دو نشان داد که : 1- بین سطح سود اولیاء و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 2- بین وضعیت اقتصادی خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 3- بین فضای روانی مناسب ( آرامش و صمیمیت ) در خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 4- بین توجه اولیاء و اوقات فراقت فرزندان و پیشرفت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد. 5- بین مشارکت اولیاء در فرآیند انجام تکالیف و یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 6- بین همکاری اولیاء با مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد.
    کلیدواژگان: مشارکت والدین، فرایند آموزش، پیشرفت تحصیلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی ارتباط ویژگی های شخصیت والدین و الگوی عملکرد خانواده با میزان HbA1c کودکان مبتلا به دیابت نوع اول
    افسانه صبحی، حسن احدی، اسدالله رجب، غلامرضا نفیسی صفحه 133
    هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با میزان HBA1c در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول بود . همچنین ویژگی های شخصیتی و عملکرد خانواده بین والدین دارای کودک مبتلا به دیابت نوع اول و والدین دارای کودک سالم بررسی مقایسه ای گردید . برای این منظور 211 نفر والدین 116 کودک مبتلا به دیابت نوع اول و 220 نفر والدین 149 کودک سالم ، طی یک دوره 6 ماهه و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. والدین پرسشنامه ی ویژگی های شخصیتی نئو ، پرسشنامه سنجش خانواده مک مستر و همچنین سوالاتی در مورد میزان HBA1c کودک ، زمان انجام آزمایش و آزمایشگاه مربوطه را کامل کردند. تحلیل داده های به دست آمده از ابزارهای بیان شده ، به کمک نرم افزار SPSS شماره 16 انجام شد. تحلیل رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام نشان داد که بین روان آزردگی مادران و میزان HbA1c در کودکان ؛ همچنین بین
    اختلال عملکرد والدین در بعد آمیزش عاطفی و میزان HbA1c در کودکان ارتباط معنی دار مثبت وجود دارد . آزمون تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که والدین کودکان دیابتی نسبت به والدین کودکان عادی از روان آزردگی بالاتر و برونگرایی پایین تری برخوردار بودند ؛ همچنین در ابعاد ارتباط ، نقش ها ، همراهی عاطفی و آمیزش عاطفی که از ابعاد عملکرد خانواده است ، اختلال داشتند .
    کلیدواژگان: دیابت نوع اول، HbA1c، ویژگی های شخصیتی والدین، الگوی عملکرد والدین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی ارتباط با همسالان درکلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج
    قربان فتحی اقدم، علیرضا کاکاوند صفحه 161
    پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر ارتباط به همسالان در کلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج انجام شده است. نمونه مورد مطالعه شامل 100 دانش آموز دختر و پسر عادی و ناشنوا بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدن و با استفاده از پرسشنامه ترغیب والدینی به ارتباط با همتایان ، مقیاس احساس تنها کودکان ناشنوا و مقیاس درجه بندی گروه سنجی مورد آزمون قرار گرفتند.
    برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد؛ بین احساس تنهایی دختران و پسران ناشنوا تفاوت وجود ندارد؛ بین احساس تنهایی با ترغیب والدینی همبستگی منفی وجود دارد و بین میزان احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوا بر اساس سه سطح پذیرش تفاوت وجود دارد.
    کلیدواژگان: احساس تنهایی، ترغیب والدین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • The effectiveness of Mindfulness Based Stress Reduction interventions (MBSR) on stress and anxiety symptoms in patients with heart diseases: a 60-day follow up
    Hamzeh Akbari Daghi, Shirin Koshki, Mahmud Jamali, Mahdie Salehi Page 1
    Mental problems can reduce human ability to face even simple problems in life. Heart disease is very sensitive to psychological states. The purpose of this study is to study the effectiveness of Mindfulness Based Stress Reduction interventions (MBSR) on stress and anxiety symptoms in patients with heart diseases, which will lead to improved Psychological problems. This research is quasiexperimental research with the pre-test, post-test. Sixty patients were selected randomly and are assigned randomly into experimental and control groups. Data collection tools were Anxiety inventory and syndrome stress inventory. Analysis of variance with repeated measurements and t-test for independent groups were employed to analyze the data. The MBSR techniques are effective in reducing stress and anxiety in patients with heart disease (a =99%), with no significant difference between men and women.
    Keywords: Mindfulness Based Stress Reduction interventions (MBSR), stress, anxiety, heart disease
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effectiveness of group therapy based on choice theory in increasing quality of life in type II diabetes patients
    Aliakbar Samari, Hasan Ahadl, Robab Abotorabl, Ali Sahebl, Noorall Farokhl Page 29
    Many therapies have been proposed for coping with bio-psycho-social effects of diabetes that have had positive results. The aim of the present study was to investigate the effectiveness of group therapy based on choice theory on increasing quality of life among the type 11 diabetic patients. Population of this study was all type 2 diabetic patients who were referred to Shahid Qodsi health center in the first six month of the year 1390. The sample was 40 patients who were selected and assigned randomly to experiment and control group (20 patients for each group). The method of present study was semiexperimental with pretest ,post-test and control group. The intervention was two-hour group sessions that conducted for 8 weeks. The WHO Quality of Life Questionnaire was used for assessment of quality of life. For analyzing data, covariance analysis was conducted. Results showed that there were significant differences in physical, social and total quality of life scores between experimental and control group and there were no differences in mental an environment quality between two groups. Based on the findings of this research ,using group therapy based on choice theory is effective in increasing quality of life in type II diabetes patients.
    Keywords: Choice theory, Quality of life, Type II diabetes
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effectiveness of instruction based on activity theory in the academic performance of student's with learned helplessness
    Fatemeh Hajiarbabi, Hasan Ahadi, Ali Delavar, Hasan Asadzadeh Page 55
    The purpose of the present study is to determine the effectiveness of instruction based on activity theory in the academic performance of student's with learned helplessness. The population of this study were all female students with learned helplessness attribution style, who were studying in Mashhadin 2010-2011 academic year. The sample consisted of 40 students of fourth and fifth grade of elementary school female students, who were identified as learned helplessness by children's attribution-style questionnaire (CASQ). The experimental and controlled groups were selected randomly. Then, a teacher-made test of academic performance with 30 multiple-choice questions of math and elementary science was used as a pre-test for both experimental and control groups. Statistical analysis showed no significant difference between these two groups. Experimental group was affected by dependent variables for 10 sessions, each session 45 minutes . Computer-based games were regarded as the activity. Then post test was administered for both groups. Covariance analyses and ttest were used to analyze the research results. The results showed that at 0.05 Ievel there was a significant difference between the experimental and control groups. In other words, academic performance of students was affected by instruction based on activity theory.
    Keywords: activity theory, computer games, learned helplessness, academic performance
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigating vandalism and its causes among high school and university students in Northern Khorasan province
    Mosayeb Samaniyan Page 81
    The present study tries to investigate vandalism and its causes among high school and university students in Bojnord. Among the hypothesized causes satisfied needs, sense of injustice, individual characteristics(gender ,education, marital status and age), life satisfaction, sense of attachment to society, belief in religious teachings, the status in social classes, the extend of law abiding, following peer models, and making friends with delinquents are investigated through a survey study. The statistical population includes all high school and university students, of which a sample of 385 is selected using cluster sampling. Descriptive and inferential analyses show that satisfied needs, sense of attachment to society ,belief in religious teachings, the status in social classes, the extend of law abiding, and following peer models are the major causes of vandalism in the studies population.
    Keywords: vandalism, high school, university students, socioeconomic factors
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Studying the relationship between parental participation in educational process of elementary students and their educational achievement
    Sharareh Habibi, Muhammad Ali Sravany Page 105
    The purpose of the study is to investigate the relationship between parental participation in educational process of elementary students and their educational achievement .For this purpose, six questions regarding the proposed components were studied. Statistical population included all elementary schools principals in Gonbad. A sample of 232 was selected. A researcher-made questionnaire containing 35 questions was used as the research tool. its validity was determined by experts in the field. A pilot study was used to establish the reliability of the instrument. Both descriptive and inferential statistics were employed to analyze the data. The results showed that there is a significant relationship between parental participation in educational process of elementary students and their educational achievement. An atmosphere free of tension at home and economic welfare are also positively correlated with educational achievement of students. The degree to which parents take care of student's leisure time has also positive relationship to their success. The cooperation of parents and school management are also positively correlated with student's level of achievement.
    Keywords: parental participation, Academic Achievement, school management
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Relationship among Parental Personality Characteristics, Family Function and HbAlc in type I Diabetic Children
    Afsaneh Sobhi, Hasan Ahadi, Asadollah Rajab, Gholamreza Nafisi Page 133
    The purpose of the present study was to investigate the relationship among parental personality characteristics and family function to HbAlc (metabolic control) in type I diabetic children and comparative study of parental personality characteristics and family function between parents with diabetic children and parents with healthy children. For this purpose 211 parents of 116 children with type Idiabetes and 220 parents of 149 healthy children were chosen by random sampling over a six months period. Parents completed NEO Personality Questionnaire, Family Assessment Device (FAD) and questions on HbAlc, time of test and the name of relevant laboratories. Data were analyzed by SPSS. Stepwise multiple regression analyses showed significant positive relationship between neuroticism of mothers to HbAlc in diabetic children and significant positive relationship between family dysfunction in affective involvement dimension to HbAlc in diabetic children. Multiple variance analysis revealed that parents with diabetic children were higher neuroticism and lower extroversion than parents with healthy children. In addition, parents with diabetic children had family dysfunction in roles, affective responsiveness, and affective involvement dimensions.
    Keywords: Type I Diabetes_HbAlc_Parental Personality characteristics_family function
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigating the relation between sense of loneliness among deaf students in Karaj and the amount of relationship with peer group and parental encouragement for the relationship
    Gh Orban Fathiaqdam, Alireza Kakavand Page 161
    This research investigates the relation between sense of loneliness among deaf students in Karaj and the amount of relationship with peer group and parental encouragement for the relationship. The sample included 100 female and male students, both deaf and hearing, selected through normal sampling method. The samples underwent test using a parental encouragement questionnaire ,scale of deaf student's sense of loneliness and group survey grading scale. To analyze the data, Pearson correlation method, one-way analysis of variance and independent t-test were used. The study findings revealed no difference between the sense of loneliness felt by male and female students. However, there was a difference between the sense of loneliness felt by deaf students and that of hearing students. There was a negative correlation between sense of loneliness and parental encouragement. Moreover ,deaf student's sense of loneliness proved to be different based on three levels of acceptance.
    Keywords: sense of loneliness, parental encouragement
    Abstract View Paper Original: Persian