نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار
پیاپی 13 (پاییز 1399)

ویروس قطعه‌ای از نوکلییک اسید است که درون یک پوشش پروتینی محصور شده و اطلاعات ژنتیکی آن‌ها کم‌وبیش در سه پروتئین ویروسی خلاصه شده و اندازه آن‌ها بسیار کوچک که با میکروسکپ الکترونیک و یا اشعه ایکس قابل‌رویت هستند. تا کنون در مجموع  6590 گونه ویروس متعلق به 168خانواده کشف و شناسایی شده است. از این تعداد بیش از 2000 گونه که در بیش از 21 خانواده قرار دارند، ویروس گیاهی هستند. اغلب ویروس‌های گیاهی برای زنده ماندن و انتشار خود به حشرات ناقل وابسته هستند. هفت راسته از 32 راسته حشرات، جزء ناقلین ویروسی‌های گیاهی هستند. حدود ‏80٪ حشرات ناقل دارای قطعات دهانی زننده مکنده و متعلق به نیم بالان هستند. این حشرات  ویروس‌های گیاهی را به روش‌های مختلف از میزبان آلوده به میزبان غیرآلوده منتقل می‌کنند. در این مقاله مختصرا  رابطه ویروس و حشره ناقل، رابطه تعاملی  و تکاملی ویروس و گیاه میزبان و علایم بیماری‌های ویروسی گیاهان زراعی نیز توضیح داده می‌شود.

فرآیند تولید سیمان، شامل مخاطرات زیست‌محیطی است که پتانسیل آسیب به اجزای سیستم را دارد. در این مقاله غالب ریسک‌های زیست‌محیطی فعالیت این کارخانه جزء ریسک‌های بالا تلقی می‌شود که می‌تواند با برنامه‌ریزی، کاهش یابد. مطالعه کنونی با هدف شناسایی قسمت‌هایی از خط تولید با بار آلودگی بالا به انجام رسید. ابتدا جهت تشخیص منابع آلاینده تاثیرگذار از روش مصاحبه مستقیم، بررسی سوابق، نمونه‌برداری‌های گذشته استفاده گردید. با استفاده از نتایج اندازه‌گیری از 200 ایستگاه آلاینده هوا، میانگین آلودگی در هر منبع، محاسبه و 10 منبع آلاینده که در مقایسه با استاندارد؛ بیش‌ازحد مجاز است، مشخص گردید. نمره دهی توسط 20 کارشناس خبره به روش ویلیام فاین صورت پذیرفت و رتبه‌بندی منابع و اولویت‌بندی ریسک انجام شد. سپس با جمع‌بندی پیشنهاد‌ها 15 کارشناس با بهره‌گیری از روش دلفی، 35 مورد کنترلی پیشنهاد و با استفاده از فرم‌های نظرسنجی تنظیم شده به روش مقیاس لیکرت، نهایتا شش روش کنترل آلودگی هوا انتخاب گردید. در نهایت از طریق روش تاپسیس مناسب‌ترین روش کنترل آلودگی شامل جایگزینی سوخت گازی با فسیلی، فیلترهای هیبرید، مدرنیزاسیون بارگیری سیمان، تعمیر و نگهداری به موقع غبارگیرها، محصور کردن محوطه سنگ‌شکن و لوازم حفاظت فردی؛ پیشنهاد شد.

راکتورهای هسته‌ای نسل جدید از ایمنی بالایی برای محیط‌زیست برخوردارند. لذا بررسی راکتورهای هسته‌ای از لحاظ ایمنی برای حفاظت محیط‌زیست همیشه مورد بحث بوده است و پژوهش‌های زیادی بر روی تحلیل انواع حوادث هسته‌ای و تاثیر آن‌ها بر محیط‌زیست صورت گرفته است. لذا در این پژوهش به بررسی حادثه از دست رفتن آب خنک‌کننده قلب راکتور Nuscale توسط نرم‌افزار PCTRAN پرداخته شده است. همچنین قلب راکتور دارای مقادیر زیادی بور، همراه با خنک‌کننده برای کندکنندگی در راکتور بوده است. لذا در شرایط حادثه از دست رفتن آب خنک‌کننده قلب راکتور بخار شده یا از طریق دیگر به محیط وارد شده لذا به بررسی تاثیر بور بر سلامت انسان نیز پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان داده است بر اثر حادثه از دست رفتن آب خنک‌کننده قلب راکتور میزان آب فشارنده راکتور کاهش‌یافته و باعث از دست رفتن آب حاوی بور شده است؛ که نمودارهای بور و تاثیر آن بر محیط‌زیست بررسی شد.

یکی از سنگ بناهای اصلی و چارچوبهای مورد توجه در مذاکرات اتحادیه اروپا در ارتباط با تغییرات جوی و آب و هوایی، مالی اقلیم می باشد که این تامین مالی از طریق تامین مالی عمومی و تامین مالی خصوصی در جهت کاهش آلاینده ها و افزایش تاب آوری علیه اثرات منفی تغییرات آب و هوایی صورت می گیرد. تغییرات جوی همواره چالشی اساسی طی زمان بوده است. مدت زمان طولانی است که به یک تهدید تبدیل شده است و این نوعی واقعیت است. انتشار گازهای گلخانه ای به شدت رو به افزایش است. با عدم تصمیمات و اقدام ضروری و به هنگام، اقوام و ایالات با چالش هایی اساسی مانند خشکسالی، طوفان های سهمگین تر، کاهش سطح آب اقیانوس ها، سیل‌های ناگهانی و در نهایت خطر امنیت غذایی مواجه خواهند شد. اقدامی که اکنون مسیولان انجام می دهند، اثراتش در بلندمدت در راستای توسعه پایدار مشاهده خواهد شد. در این میان نقش مالی اقلیمی بسیار درخشان خواهد بود. کشورهایی که در این زمینه اقدام به سرمایه گذاری کرده اند (مانند چین، آمریکا، هلند، استرالیا و...) و از ابزارهای نوین مالی مانند مالی سبز و محصولاتش بهره برده اند، نتایج بسیار درخشانی کسب کرده اند. هدف اصلی از ارایه این مقاله، توجه به اهمیت موضوع مالی اقلیمی و توجه به سرمایه گذاری در این بخش و درنهایت، تاثیراتش در اقتصاد و رشد اقتصادی می باشد. از جنبه‌های نوآوری این مقاله، می‌توان به نوین بودن موضوع و بررسی آن در ابعاد گسترده و جامع اشاره کرد که سعی شده تمامی جوانب با اهمیت پوشش داده شوند. از جنبه های ضروری بودن موضوع نیز می توان به پیامدهای زیان بار در صورت غفلت از آن دانست که پرداختن به این موضوع ضروری به نظر می رسد.