فهرست مطالب

مجله اطلاع رسانی پزشکی نوین
سال هفتم شماره 3 (پیاپی 17، پاییز 1400)

  • تاریخ انتشار: 1401/04/05
  • تعداد عناوین: 9
|
  • ابراهیم رهبر کرباسدهی*، فاطمه رهبر کرباسدهی صفحات 1-3

    نامه به سردبیر (بحث گونه):در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا ویروس 2019، روش های نوآورانه بهداشت از راه دور به طور گسترده پذیرفته شده است. بنابراین، بیماران می توانند بدون خطر ابتلا به کرونا ویروس و با رعایت فاصله اجتماعی به مراقبت، دسترسی پیدا کنند. علاوه بر این، استفاده سلامت از راه دور ایمنی کادر درمان را افزایش داده و می تواند از مراجعه غیرضروری به بیمارستان جلوگیری کرده و در نتیجه به امدادرسانی به مراکز درمانی کمک کند [1]. یکی از عوامل اصلی موثر بر سلامت، ارایه مداخله به بیماران بر اساس شاخص های سلامتی در زمان مناسب است. از آنجا که منابع مراقبت های بهداشتی ممکن است در طول همه گیری کرونا ویروس محدود باشد، تخصیص منابع بر مدیریت بیماران حاد کرونا ویروس متمرکز می شود. با استفاده از خدمات مدرن سلامت از راه دور، بیماران می توانند به جای مراجعه به کلینیک ها، با پزشک عمومی یا پزشک خود، مشاوره ویدیویی انجام دهند. نظارت از راه دور بر بیمار و مشارکت بیمار نیز اجزای کلیدی سلامت از راه دور است که به بیماران اجازه می دهد داده های سلامتی خود را در زمان مناسب با پزشک خود به اشتراک بگذارند و در تصمیم گیری درباره وضعیت درمان خود مشارکت کنند [2،3]. بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، بیماران مبتلا به بیماری های مزمن، مانند چاقی، دیابت، بیماری های قلبی- عروقی و بیماری های کلیوی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا ویروس و عوارض ناشی از آن هستند. نگرانی در مورد از دست دادن مراقبت های مداوم نیز می تواند منجر به عواقب نامطلوب در سلامتی آنان شود. نگرانی دیگر این است که بیماران مبتلا به بیماری‎های مزمن ممکن است از دسترسی به مراقبت های درمانی معمول خود اجتناب نمایند تا خطر ابتلا به کرونا ویروس و عوارض ناشی از آن را به حداقل برسانند. در نتیجه، بیماران مبتلا به بیماری های مزمن که در انزوا قرار دارند، از مراجعه به مراکز درمان که نه تنها خدمات مراقبت های بهداشتی را ارایه می دهند، بلکه به عنوان یک منبع انگیزه برای حفظ پایبندی به مصرف داروها و تغییرات رفتاری، مانند رژیم غذایی و ورزش که برای درمان بیماری های مزمن لازم است، خودداری می کنند [4،5]. با مراجعه حضوری کمتر، کانال های ارتباطی بیماران با پزشکان و کادر درمان قطع می شود و مزایای این تعاملات به خطر می افتد. سلامت از راه دور برای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن در زمان شیوع کرونا ویروس اهمیت فزاینده ای دارد و استفاده از فناوری های دیجیتالی مبتکرانه می تواند به ارایه ارتباط ارزشمند بیمار و پزشک برای حفظ پایبندی و تغییرات رفتار در بیماران موثر باشد. اگر سلامت از راه دور گسترش یابد، بیماران احساس می کنند که پزشکان عملا در کنار آن ها هستند، در حالی که از نظر عملیاتی حجم کار کادر درمان را افزایش نمی دهد. ما راهبردهایی را ارایه می دهیم که می توان به راحتی از آن ها برای کاهش بار مراقبت و چالش های بیماران مبتلا به بیماری های مزمن در طول همه گیری استفاده کرد [6]. در طول این بیماری همه گیر، سلامت از راه دور می تواند برای ارایه مشاوره ویدیویی معمولی و نظارت از راه دور بیماران با ایجاد یک رویکرد کارآمد برای کاهش اضطراب بیماران و ملاقات حضوری آن ها با پزشکان استفاده گردد. خدمات سلامت از راه دور می تواند از انواع ابزارهای ارتباط تصویری استفاده کند که بسیاری از آن ها رایگان یا کم هزینه هستند. بنابراین، با استفاده از این برنامه ها، بیمار برای برقراری ارتباط با متخصص فقط به تلفن همراه، رایانه و اتصال به اینترنت نیاز دارد. علاوه بر این، می تواند با کاهش نیاز به نظارت مداوم بر داده های سلامت بیمار، به کاهش استرس کادر درمان کمک کند [7]. در طول همه گیری، هنگامی که مراکز درمانی بر تشخیص و درمان بیماران مبتلا به کرونا ویروس متمرکز بودند، بیماران مبتلا به بیماری های مزمن به دلیل عدم بکارگیری سلامت از راه دور با شرایط سخت تری روبرو شدند. با طراحی پیشرفته سلامت از راه دور، بیماران می توانند یک کانال دسترسی آسان پیدا کنند تا احساسات و افکار خود را با ارایه دهندگان خدمات درمانی خود به اشتراک بگذارند. اجازه دادن به بیماران برای بیان احساسات و مسایل خود، بخش مهمی از رابطه پزشک و بیمار است و می تواند در کاهش اضطراب بیمار و ایجاد آرامش موثر باشد. حتی بدون ارتباط هم زمان، بیماران همچنان می توانند از حضور پزشکان بهره مند شوند و این می تواند اضطراب قطع ارتباط با تیم مراقبت های بهداشتی را کاهش دهد. در صورت دریافت پیام های ساده و دلگرم کننده، اعتماد به نفس بیماران نیز افزایش می یابد و آن ها می توانند بدون نظارت و یادآوری مداوم، از سلامت خود بیشتر مراقبت کنند و رژیم ها و رفتارهای توصیه شده را بهتر دنبال کنند [4]. روش فعلی سلامت از راه دور مستلزم صرف زمانی بیشتر برای کادر درمان است (به عنوان مثال، زمان آماده به کار کادر درمان برای پاسخ گویی به نیازهای بیماران در خارج از ساعات کاری بیشتر می شود). متاسفانه، منابع اضافی مورد نیاز برای نظارت بر بیماران به ویژه در دوران همه گیری در دسترس نیست. بیماران مبتلا به بیماری های مزمن با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و فعالیت بدنی خود برای کنار آمدن با شرایط در یک دوره طولانی، نقش مهمی در مدیریت بیماری های خود ایفا می کنند. برنامه های سلامت از راه دور باید برای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن تدوین شود تا بیماران بتوانند در تغییر رفتار مثبت خود از کمک و حمایت بیشتری برخوردار شوند [8]. به طور کلی، زندگی روزمره مردم در سراسر جهان به شدت تحت تاثیر کرونا ویروس قرار دارد و در این شرایط، نیازهای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن نادیده گرفته می شود. در عین حال، مهم است که بیماران مبتلا به بیماری های مزمن نه تنها از نظر جسمی ایمن باشند، بلکه باید از سلامت روانی خود نیز مراقبت کنند. در این شرایط، فاصله اجتماعی و انزوای ناشی از آن می تواند بر سلامت این بیماران تاثیر بگذارد و مقابله با این بیماری را برای آن ها دشوارتر کند. برای یافتن راه حل های فوری و بلندمدت برای این مشکل باید اقدامات موثری انجام شود. بنابراین، شناخت مشکلات بیماران مبتلا به بیماری های مزمن در زمان شیوع کرونا ویروس می تواند زمینه ای برای پیشگیری، آموزش، مداخله و درمان موثر برای این بیماران فراهم کند.

    کلیدواژگان: بیماری های مزمن، کرونا ویروس، سلامت از راه دور
  • سکینه سقاییان نژاد اصفهانی، حسین باقریان*، فاطمه جعفری، فاطمه باباخانی، مهسا زارع، سمانه بسطامی صفحات 4-13
    هدف

    هدف این مطالعه بررسی میانگین برآورده شدن انتظارات بیماران از سیستم های نوبت دهی تلفن گویا و وب سایت در درمانگاه های منتخب شهر اصفهان بود.

    روش ها

    مطالعه از نوع پیمایشی مقطعی می باشد. جامعه آماری بیماران مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان های امین و الزهرا دانشگاه علوم پزشکی اصفهان  در سال 1398 بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 بدست آمد. از روش نمونه گیری تصادفی ساده برای انتخاب افراد استفاده شد. ابزار گردآوری داده دو پرسشنامه محقق ساخته بودند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها، با بهره گیری از نظرات صاحب نظران بررسی و تایید شد. پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ ارزیابی شد. این میانگین برای کل سوالات  85 درصد محاسبه شد. تحلیل اطلاعات  گردآوری شده در سطح آمار توصیفی ازجمله میانگین، فراوانی و درصد فراوانی و با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه 18 انجام شد.

    نتایج

    نتایج نشان داد که میانگین برآورده شدن انتظارات بیماران از دریافت نوبت از طریق تلفن گویا در بیمارستان های الزهرا و امین در شش بعد مورد بررسی 65/3 امتیاز (در حد متوسط) بود.  این میانگین برای دریافت نوبت از طریق تلفن گویا در این دو بیمارستان 79/3 امتیاز (در حد زیاد)  بوده است.

    نتیجه گیری

    به طور کلی انتظارات بیماران از سیستم های نوبت دهی از طریق تلفن گویا و وب سایت در درمانگاه های بیمارستان های الزهرا و امین در حد متوسط برآورده شده بود. به نظر میرسد با افزایش اطلاع رسانی در مورد سیستم های نوبت دهی نوین به بیماران این مسیله تا حدودی بهبود می یابد.

    کلیدواژگان: ارزیابی، سیستم نوبت دهی، درمانگاه، رضایت
  • زهرا صفایی، عبدالرسول خسروی*، رضا رجبعلی بیگلو، حبیب عمرانی خو صفحات 14-22
    هدف

    امروزه کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی پزشکی ایران برای حفظ پویایی خود نیازمند تغییرات و استفاده از رویکردهای نوین برای بقاء و توسعه خود هستند. یکی از رویکردهای جاری استفاده از ایجاد برند و برندسازی می باشد، از این رو، این پژوهش قصد دارد به معرفی ابزارها و فناوری هایی در ارایه خدمات بپردازد که نقش مهمی در برندسازی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی پزشکی ایران ایفا می کند.

    روش ها

    رویکرد این پژوهش کیفی و با روش مصاحبه با تعداد چهارده نفر از مدیران و روسای کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی پزشکی ایران در سال 1398 انجام شد که با روش هدفمند انتخاب شدند. تحلیل محتوای مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار MaxQDA نسخه 2018 صورت گرفت.

    نتایج

    براساس نتایج این پژوهش، 2 مفهوم اصلی [کاربست فناوری و خدمات مبتنی بر فناوری]، 5 مولفه [فناوری های نوظهور، نرم افزارهای کاربردی، ارایه خدمات آموزشی، ارایه خدمات اطلاعاتی، ارایه خدمات ارتباطی] و 18 کد در ارتباط با فناوری در برندسازی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی پزشکی شناسایی شد.

    نتیجه گیری

     یافته های پژوهش نشان داد، به کارگیری فناوری های نوظهور، سامانه های اطلاع رسانی و چگونگی به کارگیری آن ها در ارایه خدمات آموزشی، اطلاعاتی و ارتباطی به کاربران، منجر به پویاسازی خدمات، جذب کاربران بیشتر، اثربخشی، معرفی کتابخانه در سطح جامعه، ایجاد تمایز با سازمان های هم تراز در ارایه خدمات اطلاعاتی شده که از مهم ترین کاربردهای خدمات مبتنی بر فناوری در راستای برندسازی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی پزشکی ایران محسوب می شود. ازاین رو، لازم است که مدیران کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاه های علوم پزشکی ایران برنامه ریزی لازم در استفاده هوشمندانه از فناوری های نوظهور داشته باشند.

    کلیدواژگان: فناوری، برندسازی، کاربست فناوری، کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران
  • پرستو مجیدی پور*، آناهیتا حیدریان، علی سروش، پریا مجیدی پور، پروانه اسدی صفحات 23-30
    هدف

    بررسی شکایات مطرح شده توسط پرستاران در سیستم های بهداشتی درمانی می تواند روشن کننده نقاط ضعف موجود در سیستم های درمانی گردد تا با شناسایی این نقطه ضعف ها و ارایه راه های مقابله با آن ها این مشکلات مرتفع گردد. هدف مطالعه حاضر تعیین میزان فراوانی و نوع شکایت و عوامل مرتبط با آن در سال های  1399-1395 در واحد شکایات مرکز امام رضا (ع) شهر کرمانشاه بود.

    روش ها

    این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بود و در سال 1399 و با حجم نمونه 222 مورد پرونده انجام شد. داده ها از طریق مراجعه به واحد شکایات بیمارستان و بررسی شکایت های ارایه شده توسط پرستاران به این واحد جمع آوری گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات فرم اطلاعاتی شامل اطلاعات دموگرافیک مربوط به پرستاران و نوع شکایت ارایه شده بود. داده های حاصل با نرم افزارSPSS  و با استفاده از آزمون های آماری شامل کای اسکویر و کولموگراف- اسمیرنوف تجزیه وتحلیل گردید.

    نتایج

    بیشترین شکایات مطرح شده خشونت کلامی (8/27درصد)، عدم رضایت بیمار به انجام فرآیند درمان (6/22 درصد) و خشونت فیزیکی (3/199 درصد) بودند. در بخش های جراحی و داخلی، توسط پرستاران بین سنین 31 تا 40 سال، پرستاران زن، پرستاران شاغل در شیفت های در گردش، افراد با سابقه ی 0 تا 10 سال، پرستاران با وضعیت استخدامی رسمی مطرح شده بودند. میزان شکایات به ترتیب در سال های 1398 بیشتر از سایر سال ها بود. بین نوع خشونت و سال بررسی شکایات و همچنین بین نوع شکایت و نوبت کاری رابطه ی معنی دار وجود داشت.

    نتیجه گیری

     با توجه به این که خشونت ها جزو بالاترین میزان شکایات مطرح شده توسط پرستاران بودند، انجام برنامه ریزی ها و آموزش های لازم در این زمینه ضروری به نظر می رسد. همچنین انجام تحقیقات مداخله ای جهت دستیابی به راه حل های مربوط به رفع شکایات مطرح شده توصیه می گردد.

    کلیدواژگان: شکایت، پرستاران، مراقبت بهداشتی، بیمارستان ها، خشونت
  • مصطفی جهانگیر*، علیرضا خوراکیان صفحات 31-39
    هدف

    بیمارستان های آموزشی به طور مداوم با تغییرات محیطی مواجه می شوند که آن ها را ناگزیر از اجرای فرآیند مدیریت تغییر می کند. با این حال، وقوع ریسک هایی باعث عدم موفقیت این فرآیند می شود. هدف پژوهش، ارایه مدل ریسک های مدیریت تغییر در بیمارستان های آموزشی بود.

    روش ها

    این پژوهش کیفی با روش نظریه داده بنیاد و با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساخت یافته با 14 نفر از مدیران و اعضای هیات علمی بیمارستان های آموزشی که حداقل در یک برنامه مدیریت تغییر در بیمارستان مشارکت داشته اند در سال 1398 انجام شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. تحلیل داده ها با روش کدگذاری حقیقی (شامل دو زیرمرحله کدگذاری باز و کدگذاری انتخابی) و کدگذاری نظری و با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد.

    نتایج

    ریسک های فرآیند مدیریت تغییر در بیمارستان های آموزشی شامل دسته ریسک های برنامه ریزی، اجرا و حفظ تغییر هستند. علل وقوع این ریسک ها، متشکل از علل مرتبط با شناخت مساله، برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی است. پیامدهای ریسک ها شامل سه دسته پیامدهای مرتبط با زمان، فرآیند و اهداف تغییر است. نهایتا راهبردهای پاسخ به ریسک ها، در سه دسته راهبردهای مربوط به برنامه ریزی، اجرا و پایش تغییر تقسیم بندی می شوند.

    نتیجه گیری

     نتایج این پژوهش به مدیران بیمارستان های آموزشی کمک می کند تا پیش از آن که ریسک ها باعث شکست فرآیند مدیریت تغییر شوند، آن ها را بشناسند و با راهبردهایی که به طور ریشه ای علل وقوع ریسک ها را مورد هدف قرار می دهند، با این ریسک ها مواجهه موثری داشته باشند.

    کلیدواژگان: مدیریت تغییر، ریسک، بیمارستان های آموزشی
  • راحله سموعی، محمد ستاری* صفحات 40-48
    هدف

    با توجه به غافل گیری پاندمی کووید 19 و سرمایه گذاری اجباری و فوری بر ارایه آموزش های دانشگاهی به صورت مجازی، سنجش عملکرد اعضای هیات علمی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعه با هدف طراحی و روان سنجی پرسشنامه سنجش عملکرد اعضای هیات علمی در ارایه آموزش های مجازی انجام شد.

    روش ها

    مطالعه توصیفی است روی 161 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سال 1400 انجام شد. دانشگاه ها به روش تصادفی طبقه ای و اساتید به روش غیرتصادفی انتخاب شدند. از طریق سامانه معاونت آموزشی دانشگاه های علوم پزشکی و دسترسی به کارنامه علمی اساتید، آدرس ایمیل اعلام شده در رزومه برای ارسال لینک فرمت الکترونیک پرسشنامه استخراج شد. در مراحل مختلف اجرا روایی صوری، روایی محتوا، روایی ملاکی، تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی به روش آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن سنجش شد. برای گزارش داده ها از آماره های توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون های t استودنت و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزارSPSS  استفاده شد.

    نتایج

    یافته های روانسنجی پرسشنامه، حاکی از روایی صوری (بین 58/4 تا 83/4)، محتوایی (70/0C=VR=، 85/0=CVI، 70/0C=VR) و ملاکی (0001/0>P-Value) قابل قبول دارد. در یافته های تحلیل عاملی اکتشافی، 4 عامل از جمله ایجاد مشوق، مشارکت و نظم دهی، ارزیابی یادگیری، و مهارت حرفه ای شناسایی شد که در مجموع 18/65 درصد واریانس مشترک را تبیین کردند. هم سانی درونی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ 897/0 و ضریب گاتمن در روش دو نیمه کردن 873/0 محاسبه شد.

    نتیجه گیری

     با توجه به روایی و پایایی قابل قبول پرسشنامه مورد مطالعه، این ابزار می تواند برای ارزشیابی عملکرد اعضای هیات علمی در ارایه آموزش های مجازی توسط نظام های ارزشیابی آموزشی و همچنین توسط پژوهشگران برای سنجش عوامل موثر بر عملکرد اساتید در ارایه آموزش های مجازی استفاده شود.

    کلیدواژگان: عملکرد، آموزش های مجازی، اعضاء هیئت علمی، روان سنجی، پرسشنامه، پاندمی کووید
  • فاطمه دیناری*، یونس جهانی، لیلا دیناری صفحات 49-56
    هدف

    سواد سلامت، توانایی و درک افراد در زمینه مراقبت های بهداشتی و نحوه به کارگیری آن مراقبت ها در جهت کمک به سبک زندگی سالم می باشد. مربیان بهداشت در مدارس ابتدایی یکی از عوامل تاثیرگذار در سلامت افراد بوده و به تبع آن نقشی کلیدی در ارتقا سلامت جامعه دارند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تعیین سطح سواد سلامت مربیان بهداشت در دوره ابتدایی در شهر کرمان بود.

    روش ها

     مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی بود که در سال 1399 در مدارس ابتدایی شهر کرمان انجام شد. جامعه آماری، کلیه مربیان بهداشت در مدارس ابتدایی به تعداد 98 نفر بودند. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. روش جمع آوری داده ها براساس پرسشنامه استاندارد سنجش سواد سلامت جمعیت شهری ایران بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS  و آزمون های آمار توصیفی، T-TEST و ANOVA انجام شد.

    نتایج

    نمره میانگین ابعاد سواد سلامت برای مربیان بهداشت در بعد خواندن 75/87، بعد دسترسی 76/84، بعد فهم و درک 85/88، بعد ارزیابی 77/62 و برای بعد تصمیم گیری و رفتار 76/77 به دست آمد. به طور کلی براساس میانگین به دست آمده سواد سلامت در حد کافی و عالی بود.

    نتیجه گیری

    در این مطالعه نشان داده شد که سطح سواد سلامت مربیان بهداشت خصوصا در بعد فهم و درک، در حد کافی و عالی است. اینترنت به عنوان بیشترین منبع اطلاعاتی مورد استفاده برای کسب اطلاعات سلامت مربیان بیان شد، لذا طراحی و پیاده سازی وب سایتی از طرف مسیولین امر آموزش و پرورش، در زمینه سلامتی و بهداشت عمومی به منظور ارتقاء سطح سواد سلامت مربیان بهداشت مفید خواهد بود.

    کلیدواژگان: سوادسلامت، مربیان بهداشت، دوره ی ابتدایی
  • روح الله خارا، لیلا راننده کلانکش*، حسن شاهرخی، سعید دستگیری، کمال قلی پور، محمدرضا فیضی درخشی صفحات 57-68
    هدف

    رعایت الزامات فنی در طراحی پورتال های سلامت موجب افزایش اعتبار اطلاعات می شود، در این مطالعه ساختار فنی و محتوایی مورد نیاز در ایجاد این پورتال ها شناسایی شده است.

    روش ها

    در این مطالعه که در سال 1399 انجام شده است. برای شناسایی قابلیت ها و الزامات فنی مورد نیاز در طراحی پورتال های حوزه سلامت از ترکیب دو روش مرور جامع و مصاحبه استفاده شد. جستجو در مقالات پایگاه های Elsevier، EBSCO، Scopus، Web of Science، ProQuest، IEEE و با استفاده از واژه هایی Capabilities،  Mechanisms، Tools، Technical Requirement، Health Portals، Portals، Web Portals، Patient Portals، انجام شد. داده های مصاحبه نیز از یک نمونه 12 نفره از متخصصان حوزه طراحی وب کشور که به روش گلوله برفی انتخاب شده اند، در یک مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. داده ها به روش تحلیل محتوایی تجزیه و تحلیل شد. جهت کدگذاری و دسته بندی داده ها از نرم افزار MAXQDA استفاده شد.

    نتایج

    در بخش مرور جامع در مجموع 138 ویژگی الزامی برای طراحی پورتال های سلامت از 16 مقاله به دست آمده است که در چهار دسته محتوا، ساختار محتوا، الزامات فنی طراحی و ویژگی های میزبان دسته بندی شدند. در مصاحبه با متخصصان نیز هشت طبقه اصلی و 23 زیرطبقه به عنوان الزامات طراحی پورتال های سلامت شناسایی شد که این هشت طبقه اصلی شامل، امنیت، توسعه پذیری، ویژگی های میزبان، کاربردپذیری، سرعت و سادگی، چندپلتفرمی بودن، مدیریت محتوا و اختصاصی شدن بود.

    نتیجه گیری

     در این پژوهش ترکیبی جامع از الزامات فنی شناسایی شده است که محققان و متخصصان این حوزه، می توانند جهت طراحی اثربخش پورتال های حوزه ی سلامت از آن ها استفاده کنند.

    کلیدواژگان: وب پورتال، الزامات فنی، پورتال بیمار، اینترنت
  • محمد قهرمانلو، علی اکبر حسنی، حسن فراتی* صفحات 69-77
    هدف

    امروزه شکاف های بزرگی بین توان بالقوه نظام سلامت و عملکرد کنونی آن وجود دارد که این امر ضرورت ارایه یک مدل ارزیابی عملکرد و بهره وری برای بخش بهداشت و درمان را توجیه می کند. هدف این تحقیق ارایه مدلی جهت ارزیابی بهره وری واحدهای بیمارستانی مبتنی بر تکنیک تحلیل پوششی داده ها و بهترین- بدترین فازی است.

    روش ها

    پژوهش حاضر از منظر هدف کاربردی است. این پژوهش در سال 1398 انجام شده است. .برای این منظور، تعداد 12 بیمارستان تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی تهران به عنوان نمونه موردی تحقیق انتخاب شده است. روش بهترین- بدترین فازی جهت شناسایی معیار های تاثیرگذار بر ارزیابی بهره وری بیمارستان مبتنی بر نظرات کارشناسان به کار گرفته شد، سپس با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها، بهره وری هر واحد بیمارستانی با استفاده از معیار های تعیین شده محاسبه شده است. داده های تحقیق از سالنامه آماری دانشگاه علوم پزشکی تهران طی سال 1391 تا 1395 برداشت شده است و در بستر نرم افزار GAMS صورت پذیرفته است.

    نتایج

    نتایج به دست آمده نشان می دهد که بیمارستان فارابی، روان پزشکی روزبه و بیمارستان بهارلو به ترتیب با میانگین 1، 0/94، 0/669 دارای بیشترین میزان کارایی و بیمارستان جامع بانوان آرش، فارابی و بیمارستان ضیاییان به ترتیب با 0/64، 0/61، 0/56 دارای بیشترین میزان اثربخشی و بیمارستان فارابی، جامع بانوان آرش و بیمارستان ضیاییان به ترتیب با 1/7، 1/3، 1/1 دارای بیشترین میزان بهره وری طی دوره بررسی شده می باشند.

    نتیجه گیری

     نمرات کارایی، اثربخشی و بهره وری اکثر بیمارستان ها دارای نوسان بوده و روند رو به رشدی ندارند. این نشان می دهد که اگرچه اکثر بیمارستان ها به دنبال بهبود کیفیت خدمات خود هستند، اما باید اقدامات جدی تری انجام دهند.

    کلیدواژگان: ارزیابی، عملکرد، بهره وری، بیمارستان ها، تحلیل پوششی داده ها، بهترین- بدترین فازی
|
  • Ebrahim Rahbar Karbasdehi*, Fatemeh Rahbar Karbasdehi Pages 1-3
  • Sakineh Saghaeiannejad Isfahani, Hossein Bagherian*, Fateme Jafari, Fatemeh Babakhani, Mahsa Zare, Samaneh Bastami Pages 4-13
    Aim

     In this study, the average of patientschr('39') expectations of fulfillment from Interactive Voice Response (IVR) and clinicschr('39') websites to make appointments for patients in Isfahan have been investigated.

    Methods

     The study is a cross-sectional survey. The research population was all patients referred to the clinic of Amin and Al-Zahra hospitals of Isfahan University of Medical Sciences in 1398. The sample size was obtained based on Cochranchr('39')s formula 384. Simple random sampling method was used to select individuals. Data collection tools were two researcher-made questionnaires. The face and content validity of the questionnaires were reviewed and confirmed using the opinions of experts. The reliability of the questionnaire was assessed by calculating Cronbachchr('39')s alpha. This average was calculated as 85% for all questions. The collected data were analyzed at the level of descriptive statistics, including average, frequency and frequency percentage, using SPSS software version 18.

    Results

    The results showed that the average of patientschr('39') expectations fulfillment through IVR appointments in the clinics of Al-Zahra and Amin hospitals in a total of examined six dimensions was 3.65 points (average). The average of patientschr('39') expectations fulfillment through the website in these hospitals was 3.79 points (maximum).

    Conclusion

     Patientschr('39') expectations fulfillment from the IVR and the website appointment systems in the clinics of Al-Zahra and Amin hospitals were moderately met. This seems to be improving somewhat with the increase in information about new patient appointment systems.

    Keywords: Evaluation, Appointment System, Clinic, Satisfaction
  • Zahra Sefaei, Abdolrasool Khosravi*, Reza Rajabali Biglou, Habib Omranikho Pages 14-22
    Aim

    Today, Iranian medical libraries and information centers need changes and new approaches for their survival and developments to maintain their dynamism. One of the current approaches is the use of brand and branding, so this study intends to introduce tools and technologies in providing services that play an essential role in branding libraries and medical information centers in Iran.

    Methods

    The following applied research was conducted using a qualitative approach. The purposeful approach selected samples from fourteen managers and heads of MLICs of Iran in 2019. Content analysis of the interviews was performed using MaxQDA 2018 version.

    Results

    2 main concepts [application of technology and technology-based services], 5 components [Emerging technologies, applications, educational services, information services, communication services], and 18 codes related to technology in branding libraries and medical information centers were identified.

    Conclusion

    The research findings show that using emerging technologies, information systems, and how to use them in providing educational, information, and communicative services to users lead to service dynamics, attracting more users, effectiveness, introducing the library at the community level, and causing differentiation with peer organizations in providing information services and is one of the most important applications of technology-based services in the branding of libraries and medical information centers in Iran. Therefore, the managers of libraries and information centers of Iranian universities of medical sciences must do the necessary planning in the intelligent use of emerging technologies.

    Keywords: Technology, Branding, Technology Application, Libraries of Iran University of Medical Sciences
  • Parastoo Majidipour*, Anahita Heydarian Ali Soroush, Parya Majidipour, Parvaneh Asadi Pages 23-30
    Background and aim

    investigate the complaints raised by nurses in health care systems can clarify the weaknesses  to identify these weaknesses and provide ways to deal with them to solve these problems. The aim of the present study was to determine the frequency and type of complaints and related factors in the years 2016-2020in the Complaints Unit of Imam Reza (AS) Center in Kermanshah.

    Methods

    This descriptive-analytical study was conducted in 1399 with a sample size of 222 cases. Data were collected by reviewing the complaints submitted by nurses to this unit. The data collection tool was a checklist including demographic information and the type of complaint submitted. The obtained data were analyzed by SPSS software version 16 using statistical tests including Chi-square and Kolmogorov–Smirnov test.

    Results

    The most common complaints were verbal violence(27.8%) and patient dissatisfaction with the treatment process(22.6%), followed by physical violence(19.3%). Complaints were raised in the surgical and internal wards, nurses between the ages of 31 and 40, female nurses, nurses working in rotating shifts, people with a history of 0 to 10 years, and nurses with formal employment status. There was a significant relationship between the type of violence and the year of review of complaints, as well as between the type of complaint and shift work .

    Conclusion

      Considering that violence was one of the highest number of complaints raised by nurses, it is necessary to carry out the necessary planning and training in this field

    Keywords: Complaints, Nurses, Health Care, Hospitals, Violence
  • Mostafa Jahangir*, Alireza Khorakian Pages 31-39
    Introduction

    Teaching Hospitals are constantly confronted with environmental changes that are forcing them to implement change management. However, there are risks that make this process unsuccessful. Therefore, the purpose of this study was explanation of the model of change management process risks in the teaching hospitals.

    Methods

     This qualitative study was conducted through grounded theory using in-depth semi-structured interviews with 14 managers and faculty members of teaching hospitals who participated in at least one change management project in the hospital in 2019. In this study, targeted sampling was used. Data analysis was performed by substantive coding method (including open coding and selective coding) and theoretical coding using MAXQDA software. 

    Results

      The risks of the change management process in teaching hospitals include the risks of planning, executing, and maintaining the change. The causes that lead to these risks include causes related to problem recognition, planning and human resource management. The consequences of risks include three categories of consequences related to time, process and goals of change. Finally, risk exposure strategies are divided into five categories of strategies related to planning, implementation and monitoring.

    Conclusion

    This study helps managers of teaching hospitals to identify the risks before the change management process failed. Then, effectively address these risks with strategies that fundamentally target the causes of the risks.

    Keywords: Change management, Risk, Teaching Hospitals
  • Raheleh Samoei, Mohammad Sattari* Pages 40-48
    Background and Purpose

    Given the Covid-19 and immediate investment in providing virtual university education, it is important to measure the performance of faculty members in this area. Accordingly, this study was conducted to design and psychometrics of a questionnaire to assess the performance of faculty members in providing virtual training.

    Material and Methods

    A descriptive study of instrument making was performed on 161 members of the faculty of medical universities in 1400. Sampling was done in an accessible way and through a virtual link by sending e-mail to academic address professors in education vice chancellor system of universities. Formal validity, content validity (CVR, CVI), criterion validity (convergent and divergent), heuristic factor analysis and reliability were measured by Cronbach's alpha method and halving. Descriptive statistics, Pearson correlation coefficient, Student t-test and one-way analysis of variance were used to report the data.

    Results

    The findings of this study indicate an acceptable formal, content, and criterion validity. The findings identified four factors, including incentive creation, participation and regulation, learning assessment, and professional skills, which together explained 65.18% of the common variance. The internal consistency of the questionnaire was calculated by Cronbach's alpha method of 0.897 and Guttman coefficient in the halving method was calculated to be 0.873.

    Conclusion

    Due to the acceptable validity and reliability of the questionnaire, this tool can be used for faculty members in providing virtual training by educational evaluation systems, as well as researchers to measure the effective factors or improve the performance of professors in providing virtual training.

    Keywords: Performance, Virtual Training, Faculty Members, Psychometrics, Questionnaire, Covid-19 Pandemic
  • Fatemeh Dinari*, Yones Jahani, Leaila Dinari Pages 49-56
    Aim

    Health literacy is the understanding of the concept of health care and the utilization of this knowledge to improve a healthy lifestyle. Health educators in primary schools serve as one of the influential factors in people's health and consequently promote community health. Accordingly, the aim of this study was to determine the level of health literacy of health educators in primary schools in Kerman Province, Iran.

    Methods

    This cross-sectional study was conducted in Primary schools in Kerman in 2018. The statistical population was all health educators who were selected through census sampling. The data were collected using the standard health literacy questionnaire of the urban population of Iran (HELIA). The data were analyzed using SPSS software and descriptive statistics tests, T-TEST and ANOVA.

    Results

    The mean score of health literacy dimensions for health educators was 75.87 in the reading dimension, 76.84 in the access dimension, 85.88 in the comprehension dimension, 77.62 in the evaluation dimension and 77.76 in the decision and behavior dimension. Based on the average obtained, the overall health literacy was sufficient and excellent.

    Conclusion

    This study detected that the level of health literacy of health educators, especially in terms of understanding, is sufficient and excellent. The Internet has been cited as the most widely used source of information for educators' health information. Therefore, designing and implementing a website by education officials in the field of health and public health will be useful for the promotion of health educators’ health literacy.

    Keywords: Health Literacy, Health Educators, Elementary School
  • Rouhallah Khara, Leila R. Kalankesh*, Hassan Shahrokhi, Saeid Dastgiri, Kamal Gholipour, MohammadReza Feizi-Derakhshi Pages 57-68
    Aim

    Considering technical requirements in the design of health portals increases the validity of information. This study identified the technical and content structure required to create these portals.

    Methods

    This was a qualitative study which was conducted in 2020. A combination of comprehensive review and interview was used. The search was performed in Elsevier, EBSCO, Scopus, Web of Science, ProQuest, IEEE databases using the keywords such as Capabilities, Mechanisms, Tools, Technical requirement, Health portals, Portals, Web portals and Patient portals. Interview data were also collected from a sample of 12 web-design experts selected through snowball sampling method. The data were analyzed using content analysis method, and MAXQDA software V10 was used to encode and categorize the data.

    Results

    In the comprehensive review section, a total of 138 required features for designing health portals were obtained from 16 articles. They were categorized into four categories: content, content structure, design technical requirements, and host features. From the interviews with the experts, eight main themes and 23 sub-themes were identified as requirements for designing health portals. These eight main themes included security, scalability, host features, usability, speed and simplicity, multi-platform, content management and customization.

    Conclusion

    This study identified a comprehensive combination of technical requirements which can be used by researchers and experts in this field to effectively design health portals.

    Keywords: Portals, Technical Requirements, Design, Health Portals, Combined Study
  • Mohammad Ghahremanlo, AliAkbar Hasani, Hassan Forati* Pages 69-77
    Introduction

     Today, there isgap between the potential of the health system and its current performance, which justifies the need to a performance appraisal model for the health sector. The purpose of this study is to provide a comprehensive performance evaluation model for assessing the performance of hospitals.

    Methods

     For this purpose, 12 hospitals under the supervision of Tehran University of Medical Sciences have been selected as a case study. The fuzzy best-worst method was used to identify the criteria for assessing hospital performance based on expert opinions. The productivity of each hospital unit was calculated using the established criteria. The data research from the Tehran University of Medical Sciences statistical yearbook were collected during the years 2012 to 2016.The present study is applied in terms of purpose and based on the nature of the data, it is a quantitative research based on mathematical planning. This research was conducted in 1398 and was conducted in GAMS software.

    Results

    The results show that Farabi Hospital, Roozbeh Psychiatry and Baharlo Hospital have the highest levels of efficacy, respectively and Arash Hospital, Farabi Hospital and Ziaeean Hospital have the highest rate of Effectiveness, respectively and Farabi Hospital, Arash Hospital and Ziaeean Hospital have the highest rates of Productivity during the Study period, respectively.

    Conclusion

    Also the efficiency, effectiveness, and productivity scores of most hospitals fluctuated and did not have a growing trend. This indicates that although most hospitals sought to improve the quality of their services, they needed to take more serious steps.

    Keywords: Performance, Evaluation, Productivity, Hospitals, Data Envelopment Analysis, Fuzzy Best-Worst