نشریه نخبگان علوم و مهندسی
سال هفتم شماره 2 (خرداد 1401)

امیرالشعراء ابوعبدالله محمد فرزند عبدالملک برهانی، معروف به معزی نیشابوری، از معاریف و مشاهیر سخن پارسی، در روزگار سلجوقیان است که در زمان سلطان ابراهیم، فرزند مسعود غزنوی دیده به جهان گشود و مدارج کمال و فضل را پیموده تا آن­جا که در عهد جلال­الدین ملک­شاه و سلطان معزالدین سنجر، ملک­الشعرا و امیر­الامرا شد. وی از بزرگان به شمار می­آمد. گفته­اند در دربار سلجوقیان مرتبه و پایگاهی داشت که عنصری نزد غزنویان و رودکی نزد سامانیان یافته بودند. این رساله به بررسی قسمتی از اشعار هنری نامبرده به ویژه در مورد کاربرد زیور یا آرایه­هایی از علم بدیع پرداخته است. بدیع در لغت به معنینو­آورده شده و یا نوآورنده است و در اصطلاح چنان که قدما گفته­اند علمی است که از وجوه زیبایی کلام بحث می­کند یعنی از فنونی است که کلام عادی را کم و بیش تبدیل به کلام ادبی می­کند و یا کلام ادبی را به سطح والاتری (از ادبی بودن یا سبک ادبی داشتن) تعالی می­بخشد.تضاد، تلمیح، تناسب و ایهام از قسمت­های مهم علم بدیع به شمار می­آیند؛ در این تحقیق کوشش شده است کاربرد  آن­ها را در دیوان امیرمعزی نیشابوری مورد بررسی قرار دهد.

داروسازی یکی از بزرگترین صنایع جهان است که در دو دهه گذشته رشد قابل توجهی داشته است. تنها در سال 2019 این صنعت کسب و کار 25/1 تریلیون دلار آمریکا را در سراسر جهان انجام داد. بر اساس یک پیش‌بینی، انتظار می‌رود تعداد قبلی در سال 2024 به 59/1 میلیارد دلار آمریکا افزایش یابد. وفاداری نوعی نگرش مثبت به یک محصول است که بر اثر استفاده مکرر از آن به وجود می‌آید که دلیل آن را فرآیندهای روانی می‌دانند. به عبارتی، تکرار خرید صرفا یک واکنش اختیاری نیست. بلکه نتیجه عوامل روانی، احساسی و هنجاری است. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی ابعاد وفاداری به برند در رفتار مصرف‌کنندگان صنعت دارویی کشور ایران با رویکرد دیمتل می‌باشد. ابعاد وفاداری به برند از پژوهش علی اکبری و موسی (1398‎) و تکنیک غربالگری فازی، استخراج شده است. جامعه و نمونه آماری 30 نفر از اساتید دانشگاهی مسلط به مفاهیم وفاداری به برند و رفتار مصرف‌کنندگان صنایع دارویی است. پس از مرور دقیق مبانی نظری و پیشینه پژوهش ابعاد تحقیق در خصوص متغیرها شناسایی سپس با استفاده از تکنیک آزمایشگاه ارزیابی و تحلیل تصمیم‌گیری (دیمتل)، به بررسی میزان شدت ارتباطات میان ابعاد وفاداری به برند پرداخته شد. نتایج نشان می‌دهدکه بعد تمایلات خرید بیشترین تاثیرگذاری و بعد انتخاب اول برند نسبت به برندهای مشابه بیشترین تاثیرپذیری در رفتار مصرف‌کنندگان صنایع دارویی را دارد.

بیماری‏های قلبی از شایع ترین و اصلی ترین عوامل مرگ و میر در جهان هستند بنابراین تشخیص زود هنگام ان می‏تواند در حفظ سلامت و طول عمر افراد بسیار مهم باشد. نظارت قلبی و عروق به طور مکرر در معاینه بیماری‏های قلبی و عروقی و درمان بیماری‏های مزمن اهمیت دارد. بیماری‏های مربوط به قلب با شرایط زندگی مانند بیماری عروقی کرونر و فشار خون بالا بسیار پیچیده تر می شوند. اگر شرایط قلبی در بلندمدت و بلادرنگ معاینه نشود، ممکن است منجر به بماری ناگهانی قلب شود. وقتی درمان به تاخیر بیفتد و زمان برای درمان مطلوب از دست برود، این امر حتی ممکن است باعث عواقب غیر قابل پیش بینی و مرگباری بشود. همان طور که شنیدن صدای قلب یکی از اساسی ترین راه‏ها برای ارزیابی عملکرد قلب است، یک گوشی پزشکی می تواند برای شنیدن صدای تنفس و صدای قلب استفاده شود و بیشتر اختلالات قلبی و سایر بیماری‏ها را تشخیص دهد. همچنین گوشی‏های پزشکی می توانند به عنوان یک سنسور برای معاینه ی فیزیولوژیکی استفاده شوند. علاوه بر این می تواند انواع سیگنال‏های صوتی از قبیل صداهای قلب را با استفاده از گوشی پزشکی میکروفونی و الکترونیکی ضبط کند. بنابراین سعی شد یک سیستم گوشی پزشکی مبتنی بر گوشی هوشمند توسعه دهیم که بتواند صدای قلب را ضبط کرده و میزان ضربان قلب را از صداها محاسبه کند.

زنجیره تامین سبز نقش مهمی در هم افزایی و سرعت بخشی به فرآیندها می شود. از سویی توجه به سبز بودن زنجیره می تواند منجر به بهبود کارایی و عملکرد سازمان شود و از سویی عملکرد مدیران را تحت شعاع قرار دهد. هدف اصلی تحقیق حاضر ارزیابی ابعاد زنجیره تامین سبز در بهبود عملکرد مدیران با رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره فازی بوده است، بدین منظور با مرور ادبیات و با استفاده از روش دلفی ابتدا به شناسایی شاخص ها و ابعاد پرداخته شد.  در این راستا عوامل موثر در ارزیابی ابعاد زنجیره تامین سبز در بهبود عملکرد مدیران در چهار حوزه انتخاب شدند که عبارت بودند از عوامل استراتژیک، عوامل فنی، عوامل سازمانی و عوامل فرآیندی. سپس با استفاده از پرسشنامه ی مقایسات زوجی و روش فرآیند تحلیل شبکه ای فازی اقدام به توزیع و گردآوری پرسشنامه در بین جامعه آماری گردید. نمونه آماری به شیوه تمام شمار از بین جامعه آماری به تعداد 45 نفر از کارشناسان و مدیران انتخاب شد. سپس با توجه به روش تصمیم گیری چندمعیاره فازی اقدام به تحلیل داده ها شد. روش های تصمیم گیری چند معیاره این امکان را فراهم می آورد که معیارهای گوناگون بطور همزمان در تعیین بهترین گزینه و مناسب ترین شرایط به کار گرفته شوند. فرآیند تحلیل شبکه ای یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره با ساختار غیر خطی و روابط دو سویه است. که بنا بر نتایج حاصله رتبه بندی عوامل در مقایسه عوامل اصلی موثر در ارزیابی ابعاد زنجیره تامین سبز در بهبود عملکرد مدیران نشان از اولویت عوامل فنی، عوامل استراتژیک، عوامل سازمانی و عوامل فرآیندی داشت. 

یکی از روش‌های پرکاربرد جهت بهره‌برداری از انرژی باد استفاده از توربین های بادی می باشد، این توربین ها برای تولید برق از ماشین های الکتریکی مختلفی استفاده می کنند که در میان این ماشین ها، ژنراتور القایی دو سو تغذیه به دلیل مزایایی که دارد سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. روش های مختلفی برای کنترل ژنراتور القایی دو سو تغذیه وجود دارد که دو مورد از رایج ترین و بهترین آنها روش کنترل مستقیم گشتاور و روش مستقیم توان است. در این مقاله عملکرد این دو روش اساسی با استفاده از نتایج حاصل از  شبیه‌سازی و هم چنین نتایج عملی مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار می گیرند. نتایج بیان‌گر این نکته می‌باشد که، گر چه روش کنترل مستقیم توان قابلیت رد‌یابی نقطه حداکثر توان را ندارد ولی به دلیل کاهش پیچیدگی‌های محاسباتی، وابستگی کمتر به پارامترهای ماشین، پیچیدگی کلی اجرای کمتر و همچنین بهبود عملکرد در زمان آشفتگی به نسبت روش کنترل مستقیم گشتاور، روش کنترلی مناسب‌تری می‌باشد.

هر در این تحقیق با توجه به اینکه بتنهای آسفالتی از لحاظ محیط زیستی آسیبهای زیادی به طبیعت و منابع ملی وارد می کنند تصمیم گرفتیم  بتن جایگزین آن را بررسی کنیم. در این مسیر از ماده ای معدنی به نام پودر صدف که دارای کلسیم بالایی می باشد به عنوان افزودنی استفاده نمودیم تا از طرفی به علت بالا بود کلسیم اکسید و جذب بالای دی اکسید کربن هم در چرخه پاکسازی محیط زیست قدم برداریم و هم اینکه با افزایش کربناته شدن در بتن و تشکیل کربنات کلسیم به خودترمیمی ترکهای موجود در راه های با رویه بتن غلطکی بپردازیم . برای حصول نتیجه وکم کردن فاکتورهای متغیر تاثیر گزار همه مصالح غیر از پودر صدف را ثابت گرفته و پودر صدف را به مقدارهای 5، 15،10و 20 درصد وزن سیمان به بتن اضافه نمودیم سپس بر اساس ASTM C 1040 برای مدل سازی و تراکم هرچه بهتر، نمونه بتنی 1متر در 2 متر به ضخامت 25 سانتیمتر با اسلامپ صفر را تهیه و غلطک نمودیم و از بتن موجود در 28،7،1 و 56 روزگی با مغزه گیری آزمونه ها را استخراج و تحت آزمایش مقاومت فشاری ، ذوب و انجماد و کربناته شدن قرار دادیم و همچنین با روش اعمال نیروی پیش ترک با اعمال 60 درصد نیروی گسیختگی بتن، ترکهایی به اندازه 15 الی 20 میکرون در بتنها ایجاد و با قرار دادن در مخزن دی اکسید کربن طبق EN BS 13295:2004 کربناته شدن سریع را اعمال نموده و نتایج آخودترمیمی را طبق ازمایش مربوطه ثبت نمودیم. با توجه به آزمایشها، نمونه بتنی حاوی 10 درصد پودر صدف معدنی از لحاظ همبستگی ایده آل ترین ترکیب موجود بود چرا که با در نظر گرفتن تمام پارامتره مانند مقاومت و دوام و خودترمیمی، این نمونه از لحاظ میانگین بازدهی بهترین رفتار را از خود نشان داد و نمونه های 15و 20  درصد علی رغم بالا بودن کربناته شدن و متعاقبا صعودی بودن کربناته شدن افت شدیدی در مقاومت ثبت شده با آزمایش اولتراسونیک از خود نشان دادند.

تحریک الکتریکی عضلات یعنی به روزترین متد ورزشی که در آن تمامی گروه‌های عضلانی تحت تاثیر قرار خواهند گرفت؛ اما اگر بخواهیم کمی عمیق‌تر این موضوع را بررسی کنیم باید بگوییم که محرک‌های عضلانی برقی یا دستگاه‌های EMS‎ ابزارهایی هستند که برای تقویت انقباضات عضلانی، تکانه‌هایی را به سمت عضلات فرد ارسال می‌کنند، تحریک عضلات الکتریکی یا EMS‎ از این تکانه‌ها برای منقبض کردن عضلات استفاده می‌کند که به نوبه خود به تقویت عضلات انسان کمک می‌کند. در واقع EMS‎ شبیه‌ساز باشگاه بدنسازی است. فرض کنید که فرد برای کاهش وزن یا بدست آوردن عضلات  6pack  ناحیه شکم خود به باشگاه بدن‌سازی مراجعه می‌کند، با انجام تمرین‌هایی که می‌تواند تاثیر بسزایی در تقویت عضلات شکم شما داشته باشد، نسبت به هدف که داشتن یک شکم با عضلات 6pack‎ است عضله‌سازی انجام داده، اما EMS‎ به وسیه انتقالات جریان‌های الکتریکی همین تاثیر را بر روی عضلات این قسمت فرد خواهد گذاشت، این تاثیرات به گونه‌ای است که سلول‌های عصبی را تحریک می‌کند، این تحریکات سبب انتقال پیام انقباض و انبساط متعدد عضلات از جانب مغز می‌شود درست همانند زمانی که فرد در باشگاه در حال تمرین می باشد. هدف از انجام مقاله حاضر مروری نظام مند بر تحریک الکتریکی عضلات و بررسی تاثیر آن بر کالری سوزی و لاغری افراد می باشد.

سرعت توسعه اینترنت اشیاء[1] و بطور کلی اینترنت نیازمند بهبود مستمر بازار، دستگاه ها و دانش متخصصین در این رابطه می‌باشد. ظهور سنسورها و نرم افزارهای مختلف که قادر به خواندن اطلاعات هستند باعث بهبود شرایط زندگی و استفاده حداکثری از منابع می شوند. کاربر می تواند نظارت و مدیریت بر محیط اطراف خود و همچنین نیازهای روزانه خود را با استفاده از سیستم های مختلفی که توسط اینترنت اشیاء حمایت می شوند انجام دهد. یکی از زمینه های کاری امیدبخش در خصوص اینترنت اشیاء، کاربرد آن در کشاورزی هوشمند می باشد. از این رو ترکیب اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی[2] باعث ایجاد یک فرآیند پایدار در جهت بهبود فرآیند کشت و کار، استفاده بهینه از پارامترهای هواشناسی و در نهایت بهبود روند آبیاری می شود. یکی از رایج ترین تنش ها در زمینه کشاورزی که در اثر ناکافی بودن در تامین آب مورد نیاز گیاه به وجود می آید تنش خشکی می باشد، این پدیده هنگامی رخ می دهد که خاک از نظر آب در دسترس گیاه فقیر بوده و یا سرعت تبخیر و تعرق بالا باشد در این صورت به دلیل عدم تعادل آب در گیاه و خاک، پدیده کمبود آب و تنش خشکی رخ می دهد. از این رو گسترش اینترنت اشیاء با استفاده از سنسورهایی همچون کنترل دما، رطوبت و شدت نور می تواند به دستیابی میزان رطوبت یکنواخت برای بستر کاشت در فضای اطراف گیاه در گلخانه کمک کند. به منظور پیاده سازی کشاورزی هوشمند با استفاده از بکارگیری سنسورهای متعدد در راستای بررسی نقش اینترنت اشیاء به منظور پیش بینی زودهنگام در خصوص مدیریت و جلوگیری از ایجاد تنش و آسیب به محصولات گلخانه ای بسیار حایز اهمیت می باشد، و برای دستیابی به این مهم، نیاز به مدل های هوش مصنوعی برای پیش بینی های مدنظر در کمترین زمان می باشد. در این گزارش به بررسی این مهم پرداخته شده است که بکارگیری یک سیستم اینترنت اشیای هوشمند چگونه می تواند به افزایش کیفیت عملیات مرتبط با کشاورزی کمک کند. همچنین به بررسی این مورد پرداخته شده است که بر اساس دیتاهای صادر شده در بازه های زمانی مشخص از سنسورهای کنترل دما، رطوبت و شدت نور با استفاده از مدل تحلیلی منطق فازی[3] چگونه می توان سیستم آبیاری گلخانه را کنترل کرد.

در این پژوهش به تحلیل و بررسی اثر شرایط تکیه گاهی مختلف بر فرکانس های طبیعی حاصل از ارتعاشات یک تیر مدرج تابعی با استفاده از روش ایزوژیومتریک پرداخته شده است. در قسمت اول این پژوهش ابتدا جهت اعتبار سنجی روش ایزوژیومتریک به مقایسه اولین فرکانس طبیعی حاصل از ارتعاش تیر در سه حالت تکیه گاهی تکیه گاه دوسر گیردار، یکسر گیردار و دو تکیه گاه ساده برای دو نسبت طول به ضخامت متفاوت پرداخته شده است. سپس در قسمت دوم این پژوهش به تاثیر شرایط مرزی و تکیه گاهی بر سه فرکانس های طبیعی اولیه تیر هدفمند در چهار حالت تکیه گاه یکسر گیردار و دوسر گیردار و تکیه گاه ساده و تکیه گاه ساده برای دو نسبت طول به ضخامت متفاوت با استفاده از روش ایزوژیومتریک پرداخته شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که روش ایزوژیومتریک از توانایی نسبتا بالایی در تحلیل ارتعاشات سازه برخوردار است. همچنین شرایط مرزی و تکیه گاهی اثر قابل توجهی بر ارتعاشات و فرکانس های طبیعی تیر موردنظر می گذارند.

با عنایت به ضرورت توسعه حمل نقل عمومی در کلانشهرها و افزایش سهم سفر شهروندان با استفاده از ناوگان حمل عمومی و نقش های زیست محیطی حمل و نقل عمومی و جایگاه مدیریت هوشمند ناوگان مذکور به منظور بهره گیری از رویکردهای علمی در تصمیم گیری‌ پیرامون تعیین استراتژی‌ بهینه در این خصوص، پژوهش حاضر در سال 1401 با هدف اصلی پاسخ به چالش سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر شهرداری شیراز مبنی بر چگونگی انتخاب و تدوین راهبرد خود در زمینه سامانه مدیریت هوشمند ناوگان حمل و نقل مسافر درونشهری، نسبت به بهره گیری از ماتریس سوآت و ماتریس کمی برنامه ریزی استراتژیک اقدام نموده است؛ به این جهت با توجه به زیر ساخت های موجود با کاربرد روش طوفان فکری خبرگان و کارشناسان سازمان مذکور نسبت به احصاء استراتژی های بهینه، ضمن بررسی عوامل درونی و بیرونی اقدام گردیده است؛ نتایج پژوهش نشان داد که این سازمان از حیث عوامل درونی و بیرونی دارای قوت بوده و از چهار استراتژی اصلی در تحلیل سوات (شامل: تهاجمی، محافظه کارانه، تغییر جهت و تدافعی)، استراتژی "تدام همکاری" به عنوان راهبردST (محافظه کارانه) با امتیاز 53/5 جذابیت ترین استراتژی می باشد؛ بنابراین به مدیران ارشد این سازمان پیشنهاد گردید به منظور کاهش هزینه‌های جاری، صرفه جویی و صرفه و صلاح شهرداری و شهروندان، با بهره گیری حداکثری از زیرساخت موجود و کاهش بار مالی ناشی از اجرای استراتژی تهاجمی که در این پژوهش "شروع از صفر نامگذاری" شده، نسبت به اجرای راهبرد جذاب، با انعقاد قرارداد پیشتیبانی و توسعه و راه اندازی سامانه مذکور، از طریق انعقاد قرارداد با پیمانکار مربوطه در اسرع وقت اقدام نماید.

جهان امروز با مسایلی چون گرم شدن زمین، انواع آلودگی ها، افزایش مقدار گازهای گلخانه ای و... مواجه است که این مسایل به طور بالقوه می تواند منجر به انقراض نوع بشر شود. بنابراین حفظ محیط زیست و استراتژی های مربوط به آن خیلی زود در اولویت برنامه ها، به عنوان یک نوآوری مهم سازمانی قرار گرفت.در این مقاله یک مدل ریاضی زنجیره تامین  سبز جهت کاهش آسیب های زیست محیطی در شرایط عدم قطعیت  بررسی شد. ریسک های عملیاتی به صورت خرابی در قسمت تامین کنندگان و کارخانه در نظر گرفته شد. مدل ریاضی تامین کنندگان مناسب را بر اساس معیارهایی مانند قیمت فروش، متوسط خرابی، و هزینه های حمل و نقل انتخاب می کند.به دلیل NP-Hard بودن مسایل زنجیره تامین، در این تحقیق، برای حل مساله در اندازه های بزرگ از روش NSGA II استفاده شد.یافته ها نشان داد که مدل ارایه شده باعث کاهش هزینه های زیست محیطی و بهبود عملکرد شرکت خواهد شد.

در شرایط کنونی، استارتاپ های فناوری موفق تبدیل به موتور رشد اقتصاد اطلاعاتی و اقتصاد اینترنتی شده اند و توسعه اخیر اکوسیستم های استارتاپ در سراسر جهان، نتایج چشمگیری در آینده اقتصاد جهانی خواهد داشت. از طرفی با توجه به رسیدن قله جمعیتی به سن اثربخشی و نیاز به اشتغال، کارآفرینی و ایجاد شغل یکی از دغدغه های مهم جامعه محسوب می شود. برنامه های دولت برای اشتغال زایی و ارایه ی وام به مشاغل کوچک و کسب وکارهای خانگی و نیز فعالیت بخش خصوصی در جهت جذب و پرورش ایده های جدید و تبدیل آن به کسب وکارهای نوپا، اهمیت زیادی در توسعه اقتصادی کشور دارد، رویدادهایی همچون استارتاپ ویکند و ایجاد مراکز رشد و جهادهای دانشگاهی در دانشگاه های مختلف، این فرصت را برای کارآفرینان جوان ایجاد کرده تا ایده های خود را به مرحله اجرا برسانند، با وجود این فعالیت ها در حوزه کارآفرینی و حمایت از استارتاپ ها، ایران کماکان کشوری جوان در این زمینه به حساب می آید و هنوز برای ایجاد بسترهای مناسب راه بسیاری را در پیش دارد. هدف از انجام مقاله حاضر مروری نظام مند بر ارتقا و رشداستارتاپ ها در ایران می باشد.

در این مقاله قابلیت مدلسازی عددی لوله فولادی انتقال سیال نفت از جنس ( (ASTMپیرامونی به همراه مزایا و معایب این تکنیک بیان می شود و سپس یک مثال از مدل سازی انفجار به روش کانوپ (conwep) حل می شود. خاطر نشان می شود که برای مدل سازی هر دو نوع انفجار های زمینی (surface (blast) و انفجار های هوایی (air blast) می توانید از تکنیک کانوپ(conwep)  استفاده کرد. در یکی از انواع مسایل در تحلیل سازه ها و لوله های انتقال سیال نفتی، پاسخ سازه ها به انفجار و بارگذاری ناشی از شوک است. وقوع انفجار در هوا (air blast) سبب وقوع یک جبهه فشاری از هوا می شود که به سازه ها برخورد می کند. سازه ها بخشی از این انرژی را جذب می کنند و بخشی دیگر را دوباره به محیط اطراف خود منعکس می‌کنند. انرژی جذب شده توسط سازه باعث ایجاد تنش و کرنش مکانیکی در آن می شود. بسته به میزان انرژی جذب شده توسط سازه که خود بخشی از انرژی ازاد شده از انفجار است، بخش هایی از سازه می توانند وارد ناحیه پلاستیک و یا حتی آسیب خود شوند.

در دهه های اخیر، استفاده از توان رایانه در ریاضیات، رشد چشم گیری داشته است. اثبات قضیه چهار رنگ به کمک رایانه، تنها یک نمونه از این امر است. در این مقاله، روشی کوتاه و قابل پیاده سازی با رایانه ای ساده برای محاسبه عدد پی، با امکان افزایش دل خواه دقت آن، ارایه می شود. این روش در دسترس اغلب افراد بوده و در زمانی اندک قابل انجام است و علاوه بر پرهیز از کاربرد سری های مثلثاتی و محاسبات پیچیده آن ها، با اثبات رابطه ای حدی برای تقریب عدد گنگ و ترافرازنده پی، درکی عملی از فرایند انتگرال گیری را نیز فراروی مخاطبان قرار می دهد.