فهرست مطالب

بوم شناسی منابع آبی - سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1401)
  • سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1401)
  • تاریخ انتشار: 1402/03/13
  • تعداد عناوین: 4
|
  • بسته بندی هوشمند؛ تضمین کیفیت، ایمنی و سلامت فرآورده های شیلاتی
    ذبیح الله بهمنی* صفحات 1-17

    امروزه در پاسخ به تقاضای مصرف کنندگان، توسعه بسته بندی های جدید با عملکرد بهتر نظیر بسته بندی های هوشمند از اهمیت زیادی برخوردار است. در بدو امر، هدف از بسته بندی نمودن مواد غذایی به طور همزمان افزایش زمان نگهداری و حفاظت از مواد غذایی در برابر خطر عوامل فساد درونی، بیرونی، اکسایشی و حمل و نقل آسانتر مواد غذایی بوده است اما به تدریج اهدافی از قبیل تضمین سلامت و کیفیت مواد غذایی (کنترل رشد میکروبها، به تاخیر انداختن اکسیداسیون، بهبود نظارت، حفظ طعم و بوی ماده غذایی)، سهولت استفاده و پایداری بسته بندی در کنار بازاریابی و فروش محصولات که به عنوان نقش ارتقایی بسته بندی می باشد اضافه شده است. استفاده از شناساگرها، سنسورها و بیوسنسورها در بسته بندی باعث ایجاد تحول در وظایف بسته بندی شده و منجربه ایجاد نوع جدیدی از بسته بندی ها به نام بسته بندی هوشمند شده است. این نوع بسته بندی در دهه های اخیر در کشور های توسعه یافته مورد استفاده قرار گرفته و هدف آن تضمین کیفیت، ایمنی و سلامت محصول می باشد. با توجه به اهمیت فرآورده های شیلاتی در سبد غذایی خانوار و از طرفی، فسادپذیری سریع این محصولات باعث گردید تا در این مطالعه، امکان استفاده از انواع بسته بندیهای هوشمند شامل شناساگرها (تازگی، یکپارچگی محصول، فساد ماده غذایی، ترشیدگی لپید، زمان و دما)، سنسور ها و بیوسنسورها در ارزیابی کیفیت، زمان ماندگاری و ایمنی فرآورده های شیلاتی از مزرعه (تولید) تا مصرف، مورد بررسی قرار گرفت

    کلیدواژگان: بسته بندی هوشمند، فرآورده های شیلاتی، ایمنی، تضمین کیفیت
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تغییرات گونه ای کفزیان براساس مساحت جاروب شده در آب های شمالی دریای عمان (استان سیستان و بلوچستان)
    سید احمدرضا هاشمی*، سید امین الله تقوی مطلق، مسطوره دوستدار صفحات 18-29

    بیش از دو دهه است که ارزیابی و پایش ذخایر کفزیان دریای عمان با استفاده از روش مساحت جاروب شده در حال انجام می باشد. در این بررسی نیز منطقه مورد پژوهش از مرز آبی ایران در غرب آغاز و تا مرز ایران و پاکستان در شرق دریای عمان بوده و کل منطقه مطالعاتی به 5 زیر منطقه A تا E در لایه های عمقی مختلف 20-10، 30-20، 50-30 و 100-50 متر تقسیم بندی شده است . بطور کلی میزان میانگین بیوماس در اعماق مختلف طی سال های 1382 الی 1400، دارای روند نزولی می باشد(P< 0.05). برخی از گونه ها از جمله ماهی شوریده، سنگسرمعمولی، کوسه ماهیان و سپر ماهیان روند نزولی در ترکیب صید داشته و برخی از گونه های آبزی از جمله ماهی حسون معمولی، کوترماهیان، گیش ماهیان، بز ماهیان روند صعودی در ترکیب صید نشان می دهد. بطور کلی می توان نتیجه گرفت که با توجه به شرایط و وضعیت اشاره شده، میزان صید کفزیان در وضعیت مناسبی قرار نداشته و بایستی اقدامات مدیریتی در جهت کاهش صید این آبزیان صورت گیرد.

    کلیدواژگان: مساحت جاروب شده(Swept area)، صید بر واحد سطح (CPUA)، دریای عمان
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • روشهای برداشت ذرات در مزارع پرورش ماهی
    رضا نهاوندی، سعید تمدنی جهرمی، علی صادقی، ابراهیم مسعودی، سجاد پورمظفر*، محمد خلیل پذیر صفحات 30-39

    غلظت زیاد ذرات اثر منفی روی رشد ماهی دارد و ممکن است به مرگ آنها منجر شود. برخی انگلها در آب نیز به اندازه ای هستند که برداشت آنها با فیلتر معمولی ذرات میسر است. بنابراین آنها را می توان قبل از رسیدن به مزرعه برداشت کرد یا با استفاده از یک فیلتر در خروجی آب می توان آنها را قبل از رسیدن به پیکره آب پذیرنده برداشت نمود. یکی از دلایل برای برداشت ذرات از آب ورودی این است که عملکرد سایر تجهیزات تصفیه آب می تواند تحت تاثیر منفی ذرات داخل آب قرار گیرند. مثالی در این زمینه برنامه و تجهیزات گندزدایی است که لازم است مقدار ذرات در آنها کم باشد. برای سامانه استفاده دوباره از آب، برداشت ذرات به طور ویژه به منظور جلوگیری از تجمع ذرات در سامانه و کاهش رشد ماهی ها اهمیت دارد. مقدار برداشت ذرات به طراحی و عملکرد فیلتر بستگی دارد. صرف نظر از روش انتخابی، ذرات بزرگ تر آسانتر برداشت می شوند. قبل از اینکه جریان آب به واحد فیلتر برسد که ذرات در آنجا برداشت می شوند، تا حد ممکن تصفیه آب برای جلوگیری از شکسته شدن ذرات و کاهش اندازه آنها باید به آرامی انجام گیرد. بنابراین افزایش اندازه فیلتر برای جمع آوری و استخراج ذرات ضروری است. در این تحقیق انواع فیلتراسیون مورد مطالعه قرار می گیرد.

    کلیدواژگان: تصفیه آب، ماهی، فیلتراسیون، ذرات
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • مروری برمطالعات جوامع پلانکتونی پایاب سد شهید شاهچراغی و رودخانه چشمه علی دامغان به منظور امکان سنجی آبزی پروری
    جلیل سبک آرا*، علیرضا ولی پور صفحات 40-57
    درمطالعات پلانکتونی درمناطق پایاب سد شهید شاهچراغی وحاشیه رود خانه چشمه علی دامغان درسال 1386، بررسی های پلانکتونی به عنوان مطالعات پایه درجهت امکان سنجی آبزی پروری درنظرگرفته شد. برای نمونه برداری فیتوپلانکتون از هر ایستگاه یک لیتر آب بدون عبوراز تورپلانکتون وجهت نمونه برداری زیوپلانکتون نیز 30 لیترآب را توسط تور زیوپلانکتون گیردستی (آپشتین نت) با مش55 میکرون فیلترکرده، درنهایت نمونه ها با فرمالین به نسبت 4 درصد تثبیت وجهت مطالعه به آزمایشگاه منتقل شدند. در بررسی های فیتوپلانکتونی در مجموع 6 شاخه و 36 جنس فیتوپلانکتونی شناسایی شده که بیشترین جنس های مشاهده شده مربوط به شاخه Ochrophyta می باشد ، مهم ترین جنس های این شاخه عبارت از synedra , Diatoma و Nitzschia بودند. این شاخه 91 درصد فراوانی سالانه فیتوپلانکتونی رادارا می باشد. مطالعات نشان دادکه این رودخانه از نظر زیوپلانکتونی محدود به گروه های ثابت وچسبنده ازپروتوزوآ وروتیفرا می باشد. درمطالعات زیوپلانکتونی 8 شاخه و34 جنس شناسایی گردید، که بیشترین تنوع وفراوانی مربوط به پروتوزوآ با شاخه های Amoebazoa ,Cercozoa وCiliophora ، سپس شاخه روتیفرا با جنس های غالب Synchaeta Polyarthra , و Cephalodella که میانگین فراوانی سالانه نزدیک بهم دارند. نتایج بدست آمده ازبررسی پلانکتونی دراین طرح نشان داد ، که این مناطق درمجموع از فراوانی وتنوع مناسب پلانکتونی جهت پرورش آبزیان برخوردار می باشند.
    کلیدواژگان: سد شهید شاهچراغی، پراکنش، فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون، آبزی پروری
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
|
  • Smart packaging; Ensuring the quality, safety and health of fishery products
    Pages 1-17

    Nowadays, in response to consumer demand, the development of new packaging with better performance, such as smart packaging, is of great importance. the goal of food packaging was to simultaneously increase food storage time and protect against the risk of internal, external, and oxidative spoilage, and easier transportation of food. But gradually goals such as ensuring the health and quality of food (controlling the growth of microbes, delaying oxidation, improving monitoring, maintaining the taste and smell of food), ease of use, and sustainability of packaging along with marketing and sales of products as promotional role Packing, added. The use of indicators, sensors, and biosensors in packaging has revolutionized packaging functions and led to the creation of a new type of packaging called smart packaging. This type of packaging has been used in developed countries in recent decades and aims to ensure the quality, safety, and health of the product. Due to the importance of fishery products in the household food basket and on the other hand, the rapid decay of these products caused in this study, it is possible to use a variety of smart packages including indicators (freshness, product integrity, food spoilage, lipid rancidity, time and temperature), sensors and biosensors in quality assessment, production and fishery products from the farm (production). Was examined before consumption.

    Keywords: Smart packaging, Fishery products, Safety, quality assurance
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Demersal resources change based on swept area method in the northern waters of Oman Sea (Sistan and Baluchestan Province)
    Seyed Ahmad Reza Hashemi *, Seyed Aminnollah Taghavimotlagh, Mastooreh Doustdar Pages 18-29

    For more than two decades, assessment and monitoring of Oman Sea demersal resources has been carried out using swept area method. The study area starts from western water of Iran to border of Iran and Pakistan in the east of Oman Sea and total study area were divided into 5 sub-areas A to E in different depth layers of 10-20, 20-30, 30-50 and 50 -100 meters. In general, the average amount of biomass has a downward trend in different depths of 2003 to 2021 years(P<0.05). Some species fish such as Otolitus ruber, Pomadasys kaakan, Ray and sharks in fishing composition have decreased sharply and some species fish such as Saurida tumbil, Sphyraenidae, Carangidae and Mullidae in fishing composition have increased. Considering the mentioned conditions, it seems that the amount of demersal resources caught is not in a good condition and measures should be taken to reduce the catch of these fish.

    Keywords: : Swept area, catch per unit area (CPUA), Oman Sea
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • An overview of the studies of planktonic communities in the upstream and downstream areas of Shahid Shahcheraghi Dam and the edge of Cheshme Ali Damghan river in order to assess the feasibility of aquaculture
    Jalil Sabkara *, Alioreza Valipour Pages 40-57
    Plankton studies in the downstream areas of Shahid Shahcheraghi Dam and the edge of Cheshme Ali Damghan spring in 2016, plankton studies were considered as basic studies for the feasibility of aquaculture in this lake. For phytoplankton sampling from each station, one liter of water without passing through the zooplankton net, and for zooplankton sampling, 30 liters of water was filtered by a manual zooplankton net (Apstein-Net) with a 55 micron mesh. Finally, the samples were fixed with 4% formalin and transported to the laboratory for study In phytoplankton study, a total of 6 Phyla and 36 genera were identified, most of the observed genera belong to the Ochrophyta. the most important genera of this Phylum were Synedra, Diatoma and Nitzschia. Which have 91% of the annual abundance of phytoplankton. The studies showed that this river is limited to fixed and sticky groups of protozoa and rotifera in terms of zooplankton. In zooplankton studies, 8 phyla and 34 genera were identified, with the highest diversity and abundance related to protozoa with Amoebazoa, Cercozoa and Ciliophora Phyla, then Rotifera with dominant genera Synchaeta ,Polyarthra and Cephalodella, which have close annual average abundance. The results obtained from the plankton survey in this project showed that these areas have the abundance and diversity of plankton suitable for aquaculture.
    Keywords: Shaheed Shahcheraghi Dam, Phytoplankton, zooplankton, distribution, Aquaculture
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian