نشریه پژوهش های میوه کاری
سال هفتم شماره 2 (پاییز و زمستان 1401)

استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی به ویژه در کشت هیدروپونیک، نه تنها عملکرد محصول را افزایش نمی دهد، بلکه خصوصیات کیفی میوه را نیز کاهش داده و به دنبال آن مصرف آب زیادی را به همراه دارد. بنابراین لازم است مقدار محلول غذایی در سیستم های تولیدی گلخانه ای کاهش یابد. در این مطالعه، توت فرنگی رقم آلبیون در گلدان هایی با قطر دهانه 19 سانتی متر و ترکیب بستر کشت کوکوپیت و پرلیت با نسبت 1:1 کشت شده و اثر کم محلول دهی با سه سطح (100، 140 و 180 میلی‎ لیتر به صورت یک روز در میان) روی برخی از خصوصیات کمی و کیفی این رقم مورد ارزیابی قرار گرفت. بر طبق نتایج به دست آمده، تاثیر کم محلول دهی روی صفاتی مانند ارتفاع و عرض بوته، تعداد برگ، شکل میوه، pH آب میوه، مواد جامد محلول، طعم میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون و سفتی بافت میوه معنی دار بود. بیشتر صفات مورفولوژیکی اندازه گیری شده در شرایط تنش کم محلول ‏دهی، کاهش یافتند. بیشترین میزان عملکرد تک بوته، مواد جامد محلول، طعم میوه، در تیمار کم محلول دهی 140 میلی لیتر و همچنین بیشترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون و pH آب میوه، در تیمار شاهد (180 میلی ‏لیتر) مشاهده شد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، کم محلول دهی به عنوان یک روش مطمین می تواند در جهت افزایش کیفیت محصول توت فرنگی رقم آلبیون در شرایط کشت هیدروپونیک مورد استفاده قرار گیرد.

به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی غلظت ‏های مختلف اسید‏هیومیک بر حفظ کیفیت پس از برداشت میوه توت‏ فرنگی رقم پاروس، پژوهش حاضر در یک گلخانه ‏ای در جیرفت در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. برای این منظور بوته‏ های توت ‏فرنگی با غلظت‏های صفر، 12/5، 25 و 50 میلی‏ گرم بر لیتر اسید هیومیک در مرحله شروع گلدهی محلول پاشی شدند. میوه ها پس از برداشت در دمای 1 درجه سانتی‏گراد و رطوبت نسبی 5±90 درصد به مدت 20 روز نگهداری شدند و صفاتی شامل سفتی، مواد جامد محلول کل، اسیدیته، میزان پوسیدگی، کاهش وزن، اسیدیته ‏قابل‏ تیتراسیون میوه ‏ها طی انبارمانی، اندازه ‏گیری شدند. نتایج بدست آمده نشان داد، تیمار 50 میلی ‏گرم بر لیتر اسید هیومیک، بیشترین اثر را روی حفظ استحکام میوه (سفتی)، مواد جامد محلول کل و اسیدیته قابل تیتراسیون داشت. میوه‏ های تیمار شده با اسید‏هیومیک50 میلی ‏گرم بر لیتر، کمترین درصد کاهش وزن، پوسیدگی و اسیدیته را طی انبارمانی نشان دادند. سایر تیمارها نیز با شاهد تفاوت معنی ‏دار داشتند. براساس نتایج پژوهش حاضر، غلظت 50 میلی‏ گرم در لیتر اسید هیومیک بیشترین تاثیر را در حفظ کیفیت پس از برداشت و افزایش عمر انبارمانی میوه توت‏فرنگی رقم پاروس داشت.

این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر غلظت و روش های کاربرد اسید هیومیک و مقادیر مختلف کود نیتروژن از منبع اوره بر خصوصیات بیوشیمیایی توت فرنگی رقم پاروس طی سال های 94-1393 در محوطه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی محقق اردبیلی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح نیتروژن (50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرت های اصلی و روش کاربرد اسید هیومیک (برگی و خاکی) در کرت های فرعی و غلظت های اسید هیومیک (0، 2، 4 و 6 کیلوگرم در هکتار) در کرت های فرعی فرعی، قرار گرفتند. در این مطالعه عملکرد میوه، میزان پرولین، قندهای محلول، نشاسته، نیتروژن، پروتیین کل، فنل کل و کلروفیل کل برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد در همه صفات اندازه گیری شده به جز عملکرد میوه، اثرات متقابل سه جانبه کود نیتروژن، روش کاربرد و غلظت های اسیدهیومیک در سطح احتمال 5 درصد از نظر آماری معنی دار بودند. بهترین ترکیب تیماری برای صفات نیتروژن و پرولین کاربرد برگی و برای نشاسته کاربرد خاکی همراه با 2 کیلوگرم اسیدهیومیک و 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بدست آمد. برای قندهای محلول و فنل کل محلول پاشی 2 کیلوگرم و برای عملکرد میوه و کلروفیل کل 4 کیلوگرم اسیدهیومیک همراه با نیتروژن 100 کیلوگرم در هکتار بیشترین تاثیر را داشت. به طور کلی کاربرد برگی اسیدهیومیک در مقایسه با خاکی موثرتر بود. کاربرد 2 کیلوگرم در هکتار اسیدهیومیک به همراه 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن ترکیب تیماری مناسب برای توت فرنگی رقم پاروس بود. نتایج نشان داد که کاربرد توام اسیدهیومیک با کود نیتروژن موجب بهبود جذب و افزایش کارایی مصرف نیتروژن در گیاه توت فرنگی شده است.

یکی از راهکارهایی که اخیرا نظر متخصصین را برای افزایش کیفیت محصولات کشاورزی بدون نیاز به مواد شیمیایی به خود جلب نموده، استفاده از تنظیم کننده های رشد برای تحریک مقاومت طبیعی گیاه است. در این مطالعه تاثیر محلول پاشی برگی متیل جاسمونات در چهار سطح (0، 1، 10 و 100میکرومولار) با سه تکرار بر برخی از خصوصیات کمی و کیفی میوه فیسالیس مورد بررسی قرار گرفت. طول و قطر میوه، وزن تر و خشک میوه، سفتی میوه، pH عصاره میوه، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، طعم میوه و فنل و فلاونویید کل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که محلول پاشی متیل جاسمونات تاثیر معنی داری بر شاخص های مورد ارزیابی داشت. بیشترین میزان فنل و فلاونویید کل در تیمار 100 میکرومولار متیل جاسمونات مشاهده شد در حالیکه غلظت های پایین تر متیل جاسمونات تاثیر بیشتری بر شاخص مواد جامد محلول، طعم میوه و میزان اسیدیته قابل تیتراسیون داشت. همچنین کاربرد غلظت های مختل جاسمونات تاثیر معنی دار مثبتی نسبت به شاهد بر طول و قطر میوه داشت ولی غلظت های مختلف جاسمونات تفاوت معنی داری با یکدیگر بر طول و قطر میوه نشان ندادند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر مشخص شد که تیمار متیل جاسمونات با تاثیر بر ترکیبات فنلی و بهبود خصوصیات کمی و کیفی می تواند به عنوان یک تیمار سالم و مطمین در تولید میوه فیسالیس در شرایط گلخانه مورد استفاده قرار گیرد.

شرایط محیطی و نحوه مدیریت تاکستان به خصوص از نظر تغذیه تاثیر زیادی روی باز شدن جوانه ها، گلدهی و عملکرد میوه کیوی می گذارد. بنابراین، در این پژوهش تاثیر عصاره جلبک دریایی و پتاسیم بر بازشدن جوانه ها و گلدهی کیوی فروت رقم هایوارد بررسی شد. تیمارها شامل کاربرد 7/5 گرم جلبک دریایی به ازای هر تاک دو و چهار هفته قبل از باز شدن جوانه ها و 150 گرم سولفات پتاسیم به ازای هر تاک دو، چهار و هشت هفته قبل از شکوفایی جوانه ها بود. نتایج نشان داد افزودن عصاره جلبک دریایی دو هفته قبل از شکوفایی جوانه ها باعث افزایش معنی دار درصد شکوفایی جوانه ها (54 درصد) نسبت به شاهد (39 درصد) شد. در ضمن، عمده جوانه های شکوفا شده (84 درصد) در تیمار جلبک دریایی حاوی شاخساره های گلدار بودند. بالاترین میانگین تعداد گل (1/63) و شاه گل (1/53) به ازای هر جوانه زمستانه در تیمار جلبک دریایی به خصوص دو هفته قبل از باز شدن جوانه ها بدست آمد. کمترین تعداد گل و شاه گل در تیمار شاهد با 0/79 و 0/72 مشاهده شد. هرچند، کاربرد پتاسیم دو هفته قبل از شکوفایی طبیعی جوانه ها، باعث افزایش درصد شکوفایی جوانه ها گردید، اما عمده جوانه های شکوفا شده رویشی بودند. کاربرد زود هنگام پتاسیم، باعث افزایش تعداد گل، تعداد شاه گل در جوانه های زمستانه، همچنین افزایش شاخساره های گلدار گردید. در مجموع، کاربرد خاکی عصاره جلبک دریایی به خصوص اندکی قبل از شکوفایی طبیعی جوانه ها با افزایش گلدهی و به تبع افزایش بهره وری در تاکستان های کیوی فروت رقم هایوارد خواهد شد.

توت فرنگی از مهمترین ریز میوه هاست که می تواند بیشتر از یک سال نیز در مزرعه بماند، لذا شناخت تاثیر تغذیه در سال اول بر عملکرد سال دوم این محصول مهم می باشد. این پژوهش در بستر خاکی و به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شامل تغذیه نیتروژن بهاره در سه سطح (0 و 150 و 300 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به شکل اوره) به صورت یک هفته در میان و فاکتور دوم کوددهی پاییزه در سه سطح (0 و 50 و 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به شکل اوره) از اواخر شهریور تا اوایل مهر بود. نتایج نشان داد در بوته های تیمار شده با نیتروژن پاییزه (100 کیلوگرم در هکتار) بیشترین تعداد طوقه (3/43) و اندازه حبه (طول 4/37 سانتی متر و عرض 3/42 سانتی متر) و در تیمار نیتروژن بهاره (300 کیلوگرم در هکتار) و پاییزه (100 کیلوگرم در هکتار) بیشترین تعداد گل (53)، وزن حبه (24/35) و بالاترین عملکرد (1016/37 گرم در بوته) حاصل گردید. بیشترین مقدار آنتوسیانین و درصد مهار رادیکال های آزاد در تیمار شاهد (به ترتیب 15/45 میلی گرم بر لیتر آب میوه و 72/93 درصد) مشاهده شد. از نظر میزان ویتامین ث، تیمار نیتروژن بهاره (150 کیلوگرم در هکتار) صرف نظر از میزان کود نیتروژن پاییزه، بیشترین ویتامین ث (33 میلی گرم بر کیلوگرم) را تولید نمود. به طور کلی نتایج حاکی از آن است که کاربرد سطوح بالای نیتروژن در بهار و پاییز می تواند در سال دوم، عملکرد توت فرنگی را افزایش دهد، اگرچه نسبت های بالای نیتروژن می تواند از ارزش غذایی میوه توت فرنگی بکاهد.

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود گاوی و ورمی کمپوست بر ویژگی های بیوشیمیایی آریل انار، آزمایشی روی درختان انار شیرین رقم محلی طارم در قالب طرح بلوک های کامل تصافی با 10 تیمار و سه تکرار در سال 1398 اجرا شد. کود گاوی، ورمی کمپوست و مخلوط مساوی از هر دو در سه سطح  سه، شش و نه کیلوگرم برای هر درخت به صورت چالکود استفاده شد. نتایج نشان داد که ورمی کمپوست در سطح نه کیلوگرم بر وزن (313 گرم)، طول (78/2 میلی متر) و قطر میوه (84/7 میلی متر) و حجم آب میوه (134/5 میلی لیتر) تاثیر معنی داری داشت. در حالی که کمترین مقادیر آنها در تیمار شاهد مشاهده شد. شاخص طعم (19/5) در تیمار ورمی کمپوست سه کیلوگرم به طور معنی داری افزایش یافت. کود گاوی در سطح های سه و شش کیلوگرم به ترتیب بر میزان فنل کل (221 میلی گرم در 100 میلی لیتر آب میوه) و اسید قابل تیتراسیون (1/2 درصد) بیشترین اثر معنی دار را نشان داد. تاثیر تیمار مخلوط کود گاوی و ورمی کمپوست نه کیلوگرم برای صفت عملکرد (8/3 تن در هکتار) و حجم آریل (0/4 میلی لیتر) نسبت به سایر تیمارها بالاتر بود. تیمار شاهد اگرچه از نظر صفات میوه انار کمترین میانگین را داشت، اما مواد جامد محلول (14/9 درجه بریکس) و آنتوسیانین کل (36/3 میلی گرم در لیتر) و ظرفیت آنتی اکسیدانی (78/6 درصد) خوبی را نشان داد.

نخل خرما (Phoenix dactylifera L.) گیاهی تک لپه، دیپلویید و چندساله با عمر طولانی است که از اهمیت اقتصادی بالایی در ایران برخوردار است. جنین زایی غیرجنسی یکی از روش های موفق برای تکثیر انبوه در ارقام تجاری نخل خرما و ابزاری امیدوارکننده جهت تکثیر توده ای رقم های برتر در سطح وسیع محسوب می شود. روش کشت بافت در خرما، از جمله جنین زایی غیرجنسی می تواند منجر به تغییرات سوماکلونال که ناشی از تنوع ژنتیکی و اپی ژنتیکی است، شود. عدم ثبات ژنتیکی در گیاهان مشتق شده از کشت بافت منجر به عدم تمایل باغبان های خرما به استفاده از این نوع گیاهان کشت بافتی می شود. در این تحقیق، پایداری ژنتیکی 180 گیاه کشت بافتی حاصل از جنین زایی غیرجنسی در رقم خرما Medjool به همراه گیاه مادری Medjool با استفاده از 24 جفت آغازگر SSR بررسی شد. از شش رقم خرمای شاهد کبکاب، پیارم، استعمران، دیری، زاهدی و برحی جهت غربال آغازگرهای SSR چندشکل استفاده گردید. در بررسی نتایج هیچ یک از آغازگرها نتوانستند تفاوتی بین نهال های حاصل از کشت بافت و گیاه مادری نشان دهند. نتایج این مطالعه نشان داد که گیاهان خرما تکثیر شده با روش کشت بافت از نظر ژنتیکی مشابه گیاه مادری مجول بودند. بنابراین، جنین زایی غیرجنسی به عنوان روش سریع و ارزان برای تکثیر نخل خرما رقم Medjool برای تولید نهال توصیه می شود.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی برگی اسید سالیسیلیک بر پاسخ های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ارقام تجاری زیتون در شرایط تنش کم آبیاری در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو استان کرمانشاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور (غلظت های اسید سالیسیلیک، رژیم های آبیاری و ارقام زیتون) و سه تکرار و در سال زراعی 98-97 اجرا گردید. دو مرحله محلول پاشی کامل درختان زیتون با اسید سالیسیلیک در غلظت های صفر به عنوان شاهد (محلول پاشی با آب)، 1/5 و 3 میلی مولار در مراحل قبل از گلدهی و قبل از شروع رشد سریع میوه، انجام گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی درختان زیتون بود. مواد آزمایشی این تحقیق درختان 17 ساله سه رقم زیتون شامل ارقام کنسروالیا، زرد و آمفی سیس بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که واکنش ارقام زیتون مورد مطالعه به تنش کم آبیاری متفاوت بود. رقم کنسروالیا تحت تنش آبی و محلول پاشی اسید سالیسیلیک از وضعیت رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مناسب تری برخوردار بود. بیشترین میزان رشد و قطر شاخه مربوط به تیمار اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی مولار و تیمار آبیاری 100 درصد بود. با افزایش تنش آبی محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل کاهش یافت و با کاربرد اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی مولار میزان آنها در مقایسه با شرایط بدون اسید سالیسیلیک افزایش یافت. از طرفی با افزایش تنش آبی نشت یونی، پرولین آزاد برگ، قندهای محلول، میزان فنل و مالون دی آلدهید افزایش نشان داد در حالی که اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی مولار باعث کاهش این صفات گردید. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان با استفاده از اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی مولار، کم آبیاری را بدون صدمه به درختان زیتون در باغات زیتون اعمال نمود و از این طریق در مصرف آب آبیاری باغات زیتون صرفه جویی کرد.

انار از میوه های نیمه گرمسیری است که در ایران بصورت تجاری کشت می شود. از مهم ترین عوامل در کاهش کیفیت انار در زمان انبارمانی، آسیب سرمازدگی است. در این پژوهش کارایی تیمار غوطه وری در L-آرژنین بر میزان پوسیدگی، تولید اتیلن و فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی میوه انار رقم ملس ساوه طی مدت120روز نگهداری در دمای1±4 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی حدود 85-80 ارزیابی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 3 تکرار به ازای هر تیمار بود. نتایج نشان داد که تیمار L-آرژنین باعث کاهش نشت یونی و آسیب سرمازدگی میوه انار گردید و همچنین میزان تولید اتیلن، توسعه پوسیدگی و افزایش پراکسید هیدروژن و پلی فنل اکسیداز پوست را مهار کرد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، فنیل آلانین آمونیالیاز در بافت پوست میوه انار تیمار شده با L-آرژنین افزایش یافت. این نتایج نشان داد که تیمار L-آرژنین مجموعه ای از پاسخ های فیزیولوژیکی را برای تاخیر در قهوه ای شدن پوست و بهبود کیفیت انبارمانی انار تحریک می کند. درمجموع، این یافته ها نشان داد که تیمار L-آرژنین (1 میلی مولار) یک روش مفید برای بهبود کیفیت و به تاخیر انداختن سرمازدگی پس ازبرداشت میوه انار بوده و مسیر آنتی اکسیدانی نقش مهمی در این روند بازی می کند.

انار با نام علمی Punica granatum L. یکی از مهم ترین میوه های بومی ایران می باشد. در این پژوهش برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی و ریخت شناسی نمونه های وحشی انار که از کلکسیون یا از توده های طبیعی انار شهرهای یزد، شبه جزیزه میانکاله و بهشهر و نمونه های اهلی از باغات استاندارد شهرهای فیروزکوه، ساری و خلیل شهر جمع آوری شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق چهارده نمونه وحشی و شانزده نمونه اهلی در یک طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. تفاوت های معنی داری در وزن صد آریل، عرض و طول آریل، آنتوسیانین پوست و آب میوه، وزن بافت اسفنجی، درصد مواد جامد محلول، میزان ویتامین ث و اسیدیته قابل تیتراسیون، شاخص طعم، فلاونویید، ظرفیت آنتی اکسیدانی و فنل کل مشاهده گردید. بیشترین اختلاف معنی‏ دار شاخص طعم و طول، قطر و حجم میوه در ژنوتیپ های وحشی مشاهده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، بیشتر صفات مورد ارزیابی به غیر از صفات وزن پوست و قند کل، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد نشان دادند که نشان دهنده تفاوت بین ژنوتیپ ها در این صفات است. براساس تجزیه به عامل ها صفات موثر در هفت گروه عاملی قرار گرفتند که مجموعا 90/93 درصد از واریانس کل را توجیه کردند. صفات مربوط به عرض برگ، طول و عرض آریل، وزن 100 آریل اول و دوم و حجم آب 100 آریل اول و دوم از اجزای تشکیل دهنده عامل اول و صفات مربوط به طول، عرض، قطر، وزن و حجم میوه، وزن پوست، وزن بافت اسفنجی و آنتوسیانین پوست نیز اجزای تشکیل دهنده عامل دوم بودند. ژنوتیپ ها بر اساس تجزیه کلاستر به روش وارد، در فاصله اقلیدسی 25 به دو گروه اصلی تقسیم بندی شدند. نمونه های وحشی و اهلی دارای تفاوت های شاخصی در نسبت قند به اسید، درصد بافت اسفنجی و حجم آب میوه صد آریل و طول و عرض آریل  و هدایت الکتریکی آب میوه و مقدار آنتوسیانین بودند.

پژوهش حاضر به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار طی سال های 1397 و 1398 در پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری انجام شد. فاکتور اول شامل ژنوتیپ بادام در 10 سطح و فاکتور دوم تنش خشکی در 2 سطح بود. در این مطالعه 10 ژنوتیپ انتخابی بادام با استفاده از برخی صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع نهال، قطر تنه در قسمت بالای محل پیوند، طول رشد شاخه جدید، میزان زردی و ریزش برگ و همچنین برخی شاخص های فیزیولوژیکی تحت شرایط تنش خشکی از قیبل شاخص محتوای کلروفیل بر اساس شاخص اسپد، محتوای نسبی آب برگ و اندازه گیری میزان فلورسانس کلروفیل مورد ارزیابی قرار گرفت. با ارزیابی شاخص‏ های مورفوفیزیولوژیکی، ژنوتیپ های مقاوم و حساس نسبت به شرایط تنش خشکی مشخص شدند. در بین ژنوتیپ های انتخابی مورد بررسی، ژنوتیپ A-7-100 مقاوم ترین و ژنوتیپ A-124-1 حساس ترین  ژنوتیپ به شرایط تنش خشکی بودند.

به منظور بررسی اثرات برخی تنظیم کننده های رشد بر میوه نشینی نخل های خرمای کشت بافتی رقم برحی، این تحقیق روی درختان خرمای جوان حاصل از کشت بافت رقم برحی در نخلستان ستاد پژوهشکده خرما و میوه ‏های گرمسیری در شهرستان اهواز انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 7 تیمار محلول پاشی با تنظیم کننده های رشد شامل بنزیل آدنین (50 و 200 میلی گرم در لیتر)، پوترسین (0/1 و 1 میلی مولار)، اسپرمیدین (1/0 و 1 میلی مولار) و آب مقطر (شاهد) با 4 تکرار برای مدت دو سال صورت گرفت. هر درخت به عنوان یک واحد آزمایشی انتخاب شد. در اوایل فروردین ماه هر سال، گرده افشانی به صورت دستی انجام شد و یک و دو هفته بعد از گرده‏ افشانی خوشه‏ های انتخاب شده بر روی هر درخت با یکی از تیمارها محلول پاشی شد. هفته های پنجم پس از گرده افشانی، درصد میوه نشینی، درصد میوه های پارتنوکارپ و درصد ریزش گل و میوه ثبت گردید. در مرحله برداشت، عملکرد میوه و برخی خصوصیات کمی میوه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد پوتریسین، اسپرمیدین و بنزیل آدنین در بهبود میوه نشینی و کاهش ریزش میوه و افزایش خصوصیات کمی و کیفی از جمله وزن میوه، طول و قطر میوه، حجم میوه و هسته، عملکرد، رطوبت میوه و نسبت گوشت به هسته موثر بود. میزان تاثیر تنظیم کننده ها به نوع و غلظت مورد استفاده دارد. . از بین تیمارهای مختلف، بنزیل آدنین200 میلی گرم در لیتر در بهبود میوه نشینی بیشتر از سایر تیمارها موثر بود. بیشترین عملکرد خوشه نیز در تیمار بنزیل آدنین 50 میلی گرم در لیتر مشاهده شد.

ریشه زایی قلمه ها یکی از مسایل مهم در کاشت نهال است. در برخی موارد قلمه های کاشته شده ریشه دار نمی شوند و هزینه کاشت، نگهداری، زمین، نیروی انسانی و سایر نهاده ها هدر می رود. هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش پینه زایی، تنظیم کننده رشد گیاهی و زمان کاشت در ریشه زایی قلمه های دو رقم توت (کن موچی و ایچی نویسه) بود. این پژوهش در سال 1399 در مرکز تحقیقات ابریشم کشور واقع در استان گیلان به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. برای بررسی ریشه زایی قلمه های دو رقم کن موچی و ایچی نویسه توت، دو زمان مختلف تهیه سرشاخه (یک اسفند و پانزد هم اسفند) و سه غلظت اسید ایندول بوتیریک (صفر، 2000 و 4000 پی پی ام) در نظر گرفته شد. پس از 60 روز پارامترهای تعداد برگ، وزن تر برگ، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک ساقه، طول بلندترین ریشه و تعداد قلمه های ریشه دار شده اندازه گیری شد. وزن تر ریشه در تاریخ کاشت اول و دوم به ترتیب 6/8 گرم و 5/6 گرم بود. در غلظت 4000 پی پی ام اسید ایندول بوتیریک در رقم کن موچی، وزن تر برگ در تاریخ کاشت اول و دوم به ترتیب 68/73 گرم و 60/03 گرم بدست آمد. با افزایش غلظت اسید ایندول بوتیریک وزن تر ریشه، ساقه و برگ و میزان ریشه زایی افزایش معنی داری در هر دو رقم کن موچی و ایچی نویسه نشان داد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، بین پینه زایی و ریشه زایی ارتباط نزدیکی وجود داشت بطوریکه در رقم کن موچی درصد ریشه زایی نسبت به پینه زایی 94 درصد به دست آمد.

میوه چیکو به علت فسادپذیری و عمرانباری کم، تنها در بازارهای محلی ایران مصرف می شود و برای مناطق دیگر به عنوان میوه ای ناشناخته است. بنابراین به منظور ارزیابی اثر پرتودهی فرابنفش و فراصوت بر خصوصیات کیفی میوه چیکو، در سال 1395، آزمایشی به صورت فاکتوریل با سه فاکتور در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه هرمزگان انجام شد. فاکتور اول کاربرد پرتوتابی با اشعه UV-C با طول موج 254 نانومتر در سه سطح (صفر، 5 و 10 دقیقه)، فاکتور دوم امواج اولتراسونیک با طول موج 28 کیلو هرتز در سه سطح (صفر، 3 و 6 دقیقه) و فاکتور سوم زمان انبارمانی در پنج سطح (صفر، 10، 20، 30 و 40 روز) بود. میوه ها پس از تیمار به سردخانه با دمای10 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 80-85 درصد منتقل شدند و نمونه گیری و اندازه گیری کاهش وزن میوه، سفتی، پارامترهای رنگ گوشت از قبیل میزان L* (درجه روشنایی)، a*(درجه قرمزی) و b*(درجه زردی)، قند میوه، درصد پوسیدگی میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، اسید آسکوربیک و فنل در زمان های مختلف انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فراصوت بر پوسیدگی و کاهش وزن میوه معنی دار (P≤0.01) بود، اما اثر فرابنفش تنها بر پوسیدگی و درجه قرمزی (a*) گوشت میوه معنی دار (P≤0.01) شد. اثر زمان انبارمانی نیز بر همه پارامترها معنی دار (P≤0.01) بود. در زمان 40 روز از انبارمانی، بیشترین میزان کاهش وزن (50/31 درصد) در تیمار شاهد و کمترین میزان کاهش وزن (30/83 درصد) مربوط به تیمار فراصوت در مدت 6 دقیقه بود. در روز 40 از انبارمانی، در تیمارهای فرابنفش به مدت 10 دقیقه و فراصوت به مدت 3 و 6 دقیقه هیچگونه علایم پوسیدگی مشاهده نشد. بر اساس نتایج، تیمار میوه های چیکو با پرتوتابی فراصوت به مدت 6 دقیقه و اشعه UV-C به مدت 10 دقیقه سبب بالاترین کیفیت ظاهری میوه چیکو در طی انبار شد.

تناوب باردهی پدیده ایست که در بسیاری از گونه های درختان میوه مطرح است و تاثیرات متعددی بر ابعاد مدیریتی باغ، فیزیولوژی رشد درخت و در کل اقتصاد صنعت زیتون کاری دارد. با اینکه منطقه طارم استان زنجان از مناطق مهم زیتون کاری کشور است، تاکنون گزارش علمی و مدون از شدت بروز این پدیده در بین ارقام زیتون موجود در این منطقه ارایه نشده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تعیین شدت تناوب باردهی در 12 رقم امیدبخش زیتون در ایستگاه تحقیقات طارم زنجان به کمک بررسی برخی از متغیرهای رشدی، زایشی و پومولوژیکی طی چهار سال اجرا شد. بر اساس نتایج، مقدار رشد رویشی سالیانه، درصد گل کامل و درصد تشکیل میوه نهایی در اکثر ارقام مورد مطالعه در سال نیآور بیشتر از سال آور بود. با اینحال، کارآیی عملکرد تمام ارقام مورد مطالعه به طور معنی داری در سال آور بیشتر از سال نیآور بود. گروه بندی بر اساس شاخص تناوب باردهی، ارقام مورد مطالعه را در چهار خوشه جداگانه شامل ارقام با تناوب باردهی شدید، نسبتا شدید، نسبتا ضعیف و ضعیف قرار داد. نتایج این تحقیق بصورت علمی و مدون نشان داد که ارقام مختلف زیتون در شرایط اقلیمی و عملیات مدیریتی یکسان، تفاوت های زیادی از نظر شدت بروز پدیده تناوب باردهی دارند و بخش عمده ای از تفاوت در بروز این پدیده، ریشه در تفاوت های ژنتیکی این ارقام دارد. در مجموع در صورت گزینش ارقام بر مبنای این شاخص، می توان ارقام دو گروه با تناوب باردهی ضعیف و نسبتا ضعیف شامل گروسان، زرد، ماری، کروناییکی، آربکین و ابوسطل را برای منطقه مورد مطالعه توصیه کرد.