نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار
پیاپی 24 (تابستان 1402)

کمبود منابع آب شیرین یک مسیله جهانی است و با توجه به روند افزایش تقاضا برای آن، به ویژه در مناطق کم آب، توجه به الگوهای مصرف در کنار مدیریت منابع محدود آب، اهمیت و ضرورت یافته است. اکثر جوامع برای پیشگیری از بحران در دسترسی به آب سالم و بهداشتی تحقیقات متعددی در زمینه مصرف و بهینه سازی آن انجام می دهند. پژوهش حاضر به منظور شناخت عوامل اجتماعی مرتبط با مصرف مسیولانه آب در ایران به واکاوی یافته ها، تحلیل ها و نظریات موجود از خلال تحقیقات انجام یافته در یک دهه گذشته پرداخته است. روش پژوهش مطالعه اسنادی برای دسته بندی و تبیین یافته های مرتبط با موضوع در جریان مرور اسناد منتشر شده در بازه زمانی 1391 تا 1401 در پژوهش های داخلی است. داده ها با استفاده از شیوه کدگذاری انتسابی و کدگذاری کل نگر بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد، مهمترین عوامل اجتماعی مرتبط با مصرف مسیوالنه آب را در 3 مقوله اصلی دانش، ارزش های اخلاقی و حکمرانی آب و در قالب 22 مفهوم کلیدی مرتبط با این مقوالت می توان جای داد.

آلودگی هوا مانند هر پدیده دیگری دارای پیشینهای است که مطالعه آن از دیدگاه متخصصان محیط زیست، بخش قابل توجهی از پژوهش های کارشناسی را در بر میگیرد. شهر قم با جمعیت بیش از یک میلیون نفر به دلیل توپوگرافی و اقلیمی خاص، استقرار تعداد زیادی واحد صنعتی و تردد انواع وسایط نقلیه فعال به خصوص موتورسیکلت به عنوان یکی از شهرهای آلودهی ایران مطرح می باشد. در مطالعه حاضر موقعیت صنایع مهم و اثر گذار در آلودگی هوای شهر قم نظیر نیروگاه برق و کوره های آجرپزی و مناطق ترافیکی و پر رفت و آمد شناسایی و در نهایت مشخص گردید که صنایع قدیمی موجود، تردد بالای وسایل نقلیه در اطراف حرم حضرت معصومه و نیز در محدوده جمکران به خصوص در ایام و مناسبتهای ویژه و... سهم بالایی از تولید منابع آلاینده را دارند که برای هر کدام اقداماتی از قبیل استقرار ایستگاه های پایش مداوم آلاینده ها و استفاده از دستگاه سنجش آلودگی پیشنهاد گردید.

گلرنگ یک محصول دانه روغنی بومی ایران است. انواع وحشی آن در سراسر ایران وجود دارد که سازگاری خوبی با شرایط آب و هوایی این کشور ثابت می کند. با تحمل نسبی آن به شوری و خشکی خاک و همچنین محتوای روغن باکیفیت آن مشخص شده است . فسفر یک جزء اصلی در ATP است، مولکولی که »انرژی« آن گیاه را برای فرآیندهایی مانند فتوسنتز، سنتز پروتیین، انتقال مواد مغذی ، جذب مواد مغذی و تنفس فراهم می کند. آزوتوباکتر و آزوسپیریلوم باکتری های تثبیت کننده 2N آزاد هستند که در ناحیه ریزوسفری توانایی سنتز و ترشح برخی از مواد فعال بیولوژیکی را دارند که رشد ریشه را افزایش می دهند. این آزمایش در الوریاب زاهدان (ایران) بین 29 درجه عرض شمالی و 60 درجه طول شرقی و در ارتفاع 1391 متری از سطح متوسط دریا انجام شد. آزمایشات میدانی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در قالب طرح فاکتوریل با مرحله سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر آزوسپیرلوم بر تعداد دانه در طبق، وزن خشک و وزن هزار دانه معنی دار بود.

مدیریت شهری پایدار و راهکارهای دستیابی به آن با کاربست شهر بدون پسماند و در واقه مفهوم توسعه پایدار در آن خصوص باید در جهت فعالیت های اقتصادی، زیست محیطی و سالمت و رفاه انسان باشد. بازیافت یک راه حل برای کاهش مشکالت مدیریت مواد زاید جامد شهری، همانند زباله سوزی و دفن بهداشتی بوده و شامل پردازش مجدد محصولات و مواد مصرفی یکبار مصرف شدنی می باشد. روش تحقیق به صورت تحلیلی و توصیفی انجام پذیرفته است و همچنین به منابع و متون معتبر کتابخانه ای، استنادی و شبکه جهانی اینترنت نیز ارجاع شده است و هدف آن سعی در دستیابی به مدیریت شهری پایدار و راهکارهای دستیابی به آن با کاربست شهر بدون پسماند مورد مطالعه: بازیافت پسماندهای شهری شهرستان خوی می باشد. شهرداریها و دیگر ارگان ها در بررسی بازیافت پسماندهای شهری با ناکافی بودن روش های مدیریت پسماندهای شهری مواجه هستند که در کشورهای توسعه یافته نیز اکثرا با همان مشکلات موجود در شهرداری ها، همچون آلودگی محیط زیست و آب و خاک و اتمسفر روبرو هستند که آنها هم به نوبه خود تاثیراتی بر سلامت انسان و تغییرات اقلیمی میگذارند، بنابراین مدیریت شهری پایدار و راهکارهای دستیابی به آن با کاربست شهر بدون پسماند در تمام مراحل طراحی تا اجرا به نحو مطلوب عمل کند. با مدیریت و کاهش تولید پسماندهای شهری و افزایش و استفاده مجدد از بازیافت ها و ضایعات و انتخاب صحیح کاربری ها و مکان های دفن زباله و نگهداری و محافظت از زمین ها با کاربست اعمل مدیریتی و استراتژی های جامع شهری به توسعه پایدار در این زمینه رسید. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که دفن زباله ها در شهرستان خوی به ویژه در روستای ولدیان به صورت علمی و بهداشتی انجام نمیشود و فاجعه زیستی طبیعت زیبا، کوه ها، باغات و مزارع و زندگی مردم در شهرستان خوی را تهدید میکند.