فهرست مطالب

علوم زمین - پیاپی 56 (تابستان 1384)

نشریه علوم زمین
پیاپی 56 (تابستان 1384)

  • 188 صفحه، بهای روی جلد: 3,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/10/10
  • تعداد عناوین: 16
|
  • سخن سردبیر
    صفحه 1
  • محمدحسن خلقی، منصور وثوقی عابدینی صفحه 2
    توده نفوذی آق دره، باتولیتی است با وسعت حدود 30 کیلومتر مربع که در شمال باختر ایران) 34کیلومتری شمال شهرستان تکاب(واقع است. این توده در زون زمین ساختی ایران مرکزی قرار دارد و سنگهای پالئوزوییک را بریده است. سن پرتوسنجی باتولیت آق دره به روش K-Ar، 48.38 میلیون سال تعیین شده که با ماگماتیسم ائوسن همزمان است.
    توده نفوذی آق دره، از تونالیت، گرانودیوریت، فلدسپار قلیایی، گرانیت و مونزوگرانیت تشکیل شده و کانی تیره آن بیوتیت است. هیچ گونه آنکلاوی در آن دیده نمی شود.
    بررسی ویژگی های نمونه های مورد مطالعه، نشان دهنده وجود دو گانگی زایشی بین آنها است. این توده در برخی از نمودارهای زمین شیمیایی، ویژگی های گرانیتوییدهای تیپ I (کلسیمی - قلیایی) و در برخی از نمودارها، ویژگی های گرانیتوییدهای تیپ A (قلیایی) را نشان می دهد. علت این امر، به آغشتگی مواد پوسته با ماگمای تشکیل دهنده اولیه این توده نسبت داده شده و ماگمای اولیه گوشته ای از نوع قلیایی فرض شده است.
    نمودارهای زمین شیمیایی عناصر کمیاب نشان می دهد که موقعیت زمین ساختی توده نفوذی آق دره، با گرانیتوییدهای پس از کوهزایی (POG) قابل مقایسه است.
    کلیدواژگان: آق دره، ایران، گرانیت تیپ A آغشته شده، ائوسن، بیوتیت، کلسیمی، قلیایی، متاآلومین، پرآلومین، سن پرتوسنجی
  • رامین ارفع نیا، همایون صفایی صفحه 16
    حوضه کلوت (شمال خاور اردکان) در طی کوهزایی لارامید و در ابتدای پالئوسن تشکیل شده است. ضخامت نسبتا زیاد رسوبهای ترشیری که در مرکز این حوضه به 3800 متر می رسد، نشان دهنده فرونشست و تحرک بستر حوضه در این زمان است. این رسوبها، به جز در ائوسن میانی که رخساره دریای کم عمق را نشان می دهد، اغلب از نوع تخریبی - تبخیری و دارای رخساره قاره ای هستند. از نظر زمین ساختی، ویژگی اصلی این حوضه وجود ناودیس های باز با هسته رسوبهای آواری و تاقدیس های بسته با هسته نمک به سن ائوسن زیرین است. در مرکز حوضه کلوت توده های نمک اغلب به صورت دیاپیرهای سوراخ کننده در لایه های پوششی نفوذ کرده و در سطح زمین ظاهر شده اند که اغلب به طور هم روند با محور تاقدیس ها و یا در امتداد گسل های موجود در لایه های پوششی، تشکیل شده اند به سمت باختر و خاور حوضه، جایی که ضخامت لایه اولیه نمک کاهش می یابد، گنبدهای نمکی، توالی عادی رسوبی را نسبت به لایه های پوششی خود نشان می دهند. در پایانه خاوری و باختری حوضه، ساختارهای دیاپیری نمک پایان می پذیرند و توده های بر جای نمک در هسته چین خوردگی ها تشکیل برجستگی های کم ارتفاعی را می دهند. نکته قابل توجه، هم جهت بودن روند ساختارهای برجسته فوق با روند تاقدیس های دیاپیری در این حوضه است و چنین به نظر می رسد که برخی از دیاپیرها در محل ساختارهای برجسته قدیمی نمک تشکیل شده باشند. مسلما پتانسیل دیاپیریسم و خیزش نمک، با میزان برجستگی در توده اولیه نمک ارتباط مستقیم دارد.
    کلیدواژگان: حوضه کلوت، دیاپیریسم، تکتونیک نمک، گنبد نمکی
  • ناصر حافظی مقدس، علی کمک پناه صفحه 26
    برآورد روابط کاهیدگی پارامترهای حرکتی زمین از جمله مسایل مهم در ارزیابی خطر زمین لرزه و از موضوعات تحقیقاتی جالب در مهندسی زلزله است. در این مطالعه، نحوه کاهیدگی پارامترهای حرکتی زمین شامل شتاب، سرعت، جا به جایی و طیف پاسخ افقی و قائم در شرق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از مدل کاهیدگی Tanaka(1990) & Fukshima و تحلیل دو مرحله ای استفاده شده است. پارامترهای ثابت مدل کاهیدگی با استفاده از 128 رکورد مربوط به 54 زمین لرزه با بزرگی بیش از 4.5 ریشتر و شتاب? .??? g برای سه گروه مصالح مختلف تعیین شده است.
    کلیدواژگان: روابط کاهیدگی، خاور ایران، زلزله، شتاب
  • رسول دولت خواه، ابراهیم راستاد، محمدهاشم امامی صفحه 40
    کانسار منگنز گراب در 185 کیلومتری شمال باختر تهران و 32 کیلومتری شمال خاور شهرک طالقان در زون البرز مرکزی باختری قرار دارد.
    عمده ترین واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه، سنگهای آتشفشانی ائوسن بالایی و واحدهای آتشفشانی - رسوبی الیگومیوسن می باشند که به صورت کمربندی با روند شمال باختر - جنوب خاور گسترش دارند.
    کانه زایی منگنز لایه ای شکل در واحدهای آتشفشانی - رسوبی الیگومیوسن رخ داده است که بر حسب نوع سنگ درونگیر، موقعیت آن در ستون چینه ای و ساخت و بافت می توان به سه گروه دسته بندی کرد:الف - منگنز لایه ای شکل با سنگ درونگیر لیتیک توف سرخ)افق اصلی منگنز گراب - افق (I.
    ب - منگنز عدسی شکل با سنگ درونگیر آهک توفی)افق II محدوده معدنی گراب(.
    ج - منگنز با بافت لامینه و دانه پراکنده با سنگ درونگیر لیتیک توف سرخ متمایل به قهوه ای)افق دهدار، افق (III.
    شکل هندسی کانسنگ منگنز لایه ای - عدسی شکل بوده و در گستره ای به طول 25 کیلومتر (طالقان تا گچسر) قابل ردیابی است.
    بافتهای لامینه، نواری، توده ای، افشان، بوتیروییدال، کلرفرم و پرکننده فضاهای خالی از بافتهای اصلی کانه زایی بوده و کانه های همراه آن پسیلوملان، براونیت، پیرولوزسیت، کریپتوملان و هاسمانیت می باشد.
    بر اساس مطالعات میکروترمومتری میانبارهای سیال اولیه، دمای همگن شدگی بین 180 تا 190 درجه سانتی گراد و درجه شوری? ?.? تا? ?.? معادل درصد وزنی کلرید سدیم است.
    این کانسار بر اساس مقایسه با ویژگی های تیپهای مختلف از کانسارهای منگنز آتشفشانی - رسوبی، از جمله محیط زمین شناسی ته نشست، محیط تشکیل، نوع سنگهای میزبان و همراه، ژئومتری، بافت و ساخت و کانی شناسی، بیشترین شباهت و مطابقت را با کانسارهای منگنز تیپ کوبا نشان می دهد.
    بر اساس شواهد ساخت و بافت، ژئومتری، سنگ درونگیر، محیط تشکیل کانسار، زمین شیمی و مطالعه میانبارهای سیال، به نظر می رسد کانه زایی منگنز در واحدهای آتشفشانی - رسوبی الیگومیوسن در اثر فعالیتهای بروندمی در یک محیط کافتی قاره ای تشکیل شده است.
    کلیدواژگان: منگنز گراب، الیگومیوسن، تیپ کوبا، لیتیک توف سرخ، کافت قاره ای، طالقان
  • مهدی نجفی، رضا موسوی حرمی، اسدالله محبوبی، نرگس هاشمی صفحه 52
    مطالعات پالئوایکنولوژی در رسوبات ناحیه چهکند (شمال بیرجند) منجر به شناسایی 46 عدد رد پا شده است. این رد پاها متعلق به دو راسته از علفخواران منقرض شده به نامهای پانتودونتها و دینوسراتاها بوده و معروف ترین جنسهای آنها کوری فودونتها از راسته پانتودونتها و یوئینتاتریس ها و تیتانوتریس ها از راسته دینوسراتاها می باشند که از اواخر پالئوسن تا اواخر ائوسن می زیسته اند. مطالعات چینه شناسی و سنگ نگاری نشان می دهد که این ناحیه عمدتا از رسوبات سیلیسی آواری و کربناته و همچنین آذر آواری شامل 3 مجموعه رخساره ای و 8 رخساره تشکیل شده است. رد پاها در ناحیه مورد مطالعه عمدتا در گل های آهکی که در حاشیه ساحل بر جای گذاشته شده اند، وجود دارند.
    کلیدواژگان: پانتودونتها، دینوسراتاها، کوری فودونت، تیتانوتریس، یوئینتاتریس، اندیس رد پا
  • علیرضا ندیمی صفحه 62
    در مطالعات ساختاری، استفاده از روش های آماری مناسب که توانایی تفسیر داده های فراوان را داشته باشند، اهمیت بسیار دارد. روش آماری ویژه مقدار و ویژه بردار یکی از روش هایی است که در مطالعات ساختاری امکان تفسیر بهتر داده ها را فراهم می کند. در این تحقیق، افزون بر تشریح این روش و ذکر مثالهایی از داده بردارهای جهت یافتگی ترجیحی شبکه بلوری الیوین و آمفیبول، نموداری برای مقایسه شکل چین خوردگی ها و مقادیر K و C ارایه شده است.
    کلیدواژگان: ویژه مقدار، ویژه برادر، زمین شناسی ساختاری، جهت یافتگی ترجیحی شبکه بلور، چین خوردگی
  • محمد محجل، ندا پروهان صفحه 72
    گسل قم - زفره با طولی حدود 220 کیلومتر، پهنه آتشفشانی ارومیه - دختر را در بخش های میانی بریده است. بر اساس روند و سازو کار، این گسل را می توان به سه تکه شمال باختری، میانی و جنوب خاوری تقسیم کرد. تحلیل هندسه ساختارهای مرتبط با گسل قم - زفره و سینماتیک آنها (همچون قطعه گسل نطنز)، نشانگر حرکت چیره امتداد لغز راستگرد با مولفه کم معکوس (در پاره هایی از گسل قم - زفره) است. روند گسلهای معکوس و راندگی در ارتباط با گسل قم - زفره، به همراه موقعیت هندسی چینهای گسترش یافته با این گسلها، نشانگر تاثیر حرکت امتداد لغز گسل قم - زفره در زایش و تکوین آنهاست. این حرکت، باعث به وجود آمدن ساختار گل گونه مثبت (positive flower structure) در دو منطقه قرینه فشاری، یعنی جنوب کاشان و جنوب اردستان شده است. در مقایسه با آن، دو منطقه دشت شمال کاشان در شمال باختری و دشت جنوب زفره - باتلاق گاو خونی در جنوب خاوری، به صورت قرینه متاثر از محلهای کششی این گسل انتداد لغز راستگرد بوده اند. انواع سنگهای آذرین مانند گرانیت کرکس و واش در مناطق کششی محلی در طول تکوین برشی - خمشی این سامانه گسلی نفوذ کرده اند. این گسل به عنوان یکی از گسلهای پی سنگی با روند کلی شمال- شمال باختر ارزیابی می شود که با رویداد زمین ساختی بسته شدن اقیانوس تتیس جوان فعال شده است. شواهد ریخت زمین ساختی، مانند قطع و جا به جا شدن آبراهه ها و مخروط افکنه های جوان در مسیر گسل، از دلایل پتانسیل بالای جنبا بودن گسل قم - زفره است.
    کلیدواژگان: سامانه گسل قم، زفره، ژئومتری، سینماتیک، زمین ساخت ترافشارشی، ایران
  • سیدمحمود فاطمی عقدا، جعفر غیومیان، ام البنین عطایی، محمدهادی داودی، علی اکبر نوروزی صفحه 84
    سامانه پشتیبان تصمیم (DSS: Decision Support System) ارایه شده در این تحقیق، انجام عملیات برنامه ریزی برای کنترل زمین لغزش ها را مورد بحث قرار می دهد. هدف از این سامانه، ارایه روش بهینه کنترل زمین لغزش است. بدین منظور، در این سامانه تلاش شده با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده از منابع متعدد و بانک اطلاعاتی زمین لغزش های ایران تصمیمهای مفیدی برای مقابله با این معضل گرفته شود. پس از گردآوری اطلاعات لازم، الگوریتم ها و مدل نهایی با استفاده از یکی از نرم افزارهای سامانه پشتیبان تصمیم، به نام آلس (ALES: Automated Land Evaluation System) نوشته شده است.
    برنامه به گونه ای تهیه شده است تا کاربر بتواند به آسانی و با وارد کردن ویژگی های زمین لغزش مورد نظر، مناسب ترین گزینه کنترل را مشخص کند. بررسی موردی زمین لغزش باریکان، توسط این مدل صورت گرفته است؛ زهکشی سطحی و زیرسطحی به عنوان ماسب ترین گزینه کنترل برای این زمین لغزش معرفی شده اند. این گزینه با روش های ارایه شده که پس از بررسی جامع زمین لغزش صورت پذیرفته، تطابق دارد.
    کلیدواژگان: زمین لغزش، روش های کنترل زمین لغزش، سامانه پشتیبان تصمیم، نرم افزار آلس، باریکان
  • فاطمه واعظ جوادی، محمد قویدل سیوکی صفحه 94
    سازند شمشک با بیش از 2000 متر ستبرا در شمال خاور شهر جاجرم، به خوبی رخنمون دارد. پالینومورف های خشکی (گرده و هاگ) این سازند در منطقه جاجرم برای نخستین بار مورد مطالعه قرار گرفته و معرفی می شوند. مجموعا 50 گونه پالینومورف خشکی شناسایی شد که از این میان، 29 گونه هاگ، متعلق به 21 جنس و 17 گونه گرده متعلق به 13 جنس است. بر مبنای انتشار چینه شناسی پالینومورف های خشکی، سه زیست زون (biozone) برای این برش معرفی می شود. بر مبنای ارزش چینه شناسی پالینومورف های مورد مطالعه، سن رتین - باژوسین زیرین برای رسوبات این سازند در برش جاجرم معرفی می گردد.
    کلیدواژگان: گرده و هاگ، سازند شمشک، شمال خاور ایران
  • محمدحسین بصیری، فاطمه سادات نبی یان جوردی صفحه 124
    بخش معدن در بازار جهانی نقش بسیار عمده ای ایفا می کند. رقابت تنگاتنگ در بازار بین المللی و وجود ریسک بالا در عملیات معدنی، موجب شدهاست تا سرمایه گذاران و پژوهشگران به توسعه روشی پردازند که بتوان فرصت های سرمایه گذاری را ارزیابی نموده و آنها را رتبه بندی کرد. هدف از این تحقیق، رتبه بندی اقتصادی - راهبردی مواد معدنی معادن در حال بهره برداری ایران است. در این مطالعه، 19 ماده معدنی با استفاده از روش تاکسونومی عددی رتبه بندی شده اند. همچنین با به کارگیری شاخص های مختلف، فرصت های سرمایه گذاری در صنعت معدنکاری ارزیابی شده است. برخی از شاخص های مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از: ...
    کلیدواژگان: معادن در حال بهره برداری، بازار بین المللی، رتبه بندی اقتصادی، راهبردی، روش تاکسونومی عددی
  • مهدی قاسمی، مجید نبی بیدهندی، جلال خزانه درای صفحه 134
    در این پژوهش اثر پارامترهای مختلف بر روی سرعت انتشار امواج الاستیک (تراکمی و برشی) و نتایج اعمال نظریه های گاسمن، بیوت و وایلی بر روی داده های آزمایشگاهی برای هشت نمونه سنگ کربنات یکی از مخازن هیدروکربنی جنوب ایران بررسی شده است. اندازه گیری های آزمایشگاهی بر روی کلیه نمونه ها در حالت خشک و اشباع انجام شده است. فشار سیال درون حفره های اشباع از نفت سفید، برابر 5 MPa و مقادیر فشار موثر از5 MPa تا 60 MPa انتخاب شده است. بسامد مرکزی برای موج P برابر 1 MHz و برای موج S برابر 0.6 MHz بوده و تمام اندازه گیری ها در دمای اتاق انجام گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که سرعت انتشار امواج تراکمی در اثر اشباع افزایش می یابد ولی سرعت امواج برشی در سنگ های اشباع از سیال، تغییرات ناچیزی را نسبت به همان سنگ ها در حالت خشک نشان می دهد. افزایش فشار موثر در هر دو حالت خشک و اشباع باعث افزایش سرعت می شود، اما آهنگ افزایش سرعت امواج تراکمی بیشتر است. با افزایش تخلخل نمونه ها، سرعت کاهش و با افزایش چگالی نمونه ها سرعت ها افزایش می یابند. با به کارگیری نظریه های گاسمن و بیوت مشاهده شد که این نظریه ها همخوانی بسیار خوبی با داده های آزمایشگاهی دارند. انحراف پیش بینی شده در نظریه گاسمن از داده های آزمایشگاهی بین -%3 تا +%1 است. پاشش بیوت برای سرعت امواج تراکمی کمتر از? .? درصد و برای سرعت امواج برشی کمتر از? .? درصد است. همچنین مشاهده شد که معادله میانگین زمانی وایلی همخوانی خوبی با داده های آزمایشگاهی ندارد.
    کلیدواژگان: سرعت امواج تراکمی و برشی، سنگ کربنات، مخزن هیدروکربن، نظریه های گاسمن و بیوت
  • هوشنگ دشتبان صفحه 146
    در این مقاله سنگواره محفظه تخمی جدیدی از ماهی های شیمرا به نام Chimaerotheca farsensis n.sp معرفی گردیده است که مشخصات آن به شرح زیر می باشد: شکلی کلی آن پروانه مانند بوده و شامل سه بخش است. محفظه اصلی در مرکز، باله های کناری و دم. این نخستین گزارش از ماهی های تریاس در ایران است...
    کلیدواژگان: شیمرا، محفظه تخم، محفظه اصلی، باله، دم، کوه سورمه، سازند کنگان
  • علی یساقی، علیرضا عباسی صفحه 152
    ریزپهنه ساختاری لانیز که میان بین گسلهای آهار - میگون در شمال و امام زاده داوود در جنوب قرار دارد، یکی از ریزپهنه های ساختاری جنوب البرز مرکزی است که بین گسلهای اصلی راندگی همروند با راستای رشته کوه تشکیل شده است. در این مقاله، هندسه ساختاری ریزپهنه لانیز به عنوان نمونه ای از این ریزپهنه ها و بر مبنای نتایج به دست آمده از تحلیل هندسی و جنبشی ساختارهای آن و میزان کرنش عامل دگرشکلی، تبیین شده و الگوی ساده شده ای از مراحل تکامل ساختاری آن که می تواند قابل تعمیم برای تکامل ساختاری جنوب البرز مرکزی باشد، ارایه گردیده است. تحلیل هندسی و جنبشی ساختارها بر مبنای بررسی ها و برداشتهای صحرایی نشان داد که گسلهای راندگی با مولفه های کوچک تر راستالغز و جهت شیب و رانشهای متفاوت شمالی و جنوبی، از ساختارهای اصلی کنترل کننده دگر شکلی این ریزپهنه هستند. هندسه این گسلهای راندگی با رانشهایی در جهت های مختلف، به که واحدهای قدیمی تر که در بخشهای میان آنها به سطح رسیده اند، شبیه به هندسه ساختارهای بالا رانده بوده و در دیگر ریزپهنه های ساختاری جنوب البرز مرکزی نیز دیده می شوند. همه این گسلها، با تاق ریختهای فرادیواره ای و ناوریختهای فرودیواره ای نامتقارن همراه بوده و بر مبنای تحلیل هندسی، از نوع چینهای تشکیل شده در اثر انتشار گسلهای راندگی هستند. این گسلهای راندگی اصلی به وسیله گسلهای با راستای تقریبا شمالی - جنوبی و با مولفه چبره تر راستالغز جابه جا شده اند و اثر دگرشکلی آنها همچنین موجب چرخش و خمیدگی ناحیه لولایی چینهای همراه با گسلهای راندگی اصلی شده است. به نظر می رسد این گسلهای تاخیری، در مراحل تکامل ساختاری البرز در اثر برهم کنش این رشته کوه با پهنه مقاوم خزر در ترشیری پسین و با تغییر رژیم زمین ساخت فشارشی به ترافشارشی، فعال شده اند. میزان پایین مقادیر کرنش اندازه گیری شده، نازک پوسته بودن این زمین ساخت را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: هندسه و ساز و کار گسل، چین خوردگ مرتبط با گسل، ریز پهنه های ساختاری، زمین ساخت ترافشارشی، تکامل ساختاری البرز مرکزی
  • محمدرضا کبریایی زاده صفحه 168
    نهشته های فرازنین در ایران (ایران مرکزی و البرز) گسترش زیادی دارند و بازوپایان (بویژه رینکونلیدها) از فسیل های شاخص آنها هستند. جنس های Cyphoterorhynchus، Ripidiorhynchus، Paropamisorhynchus، Coeloterorhynchus، Lateralatirostrum و Ladogilina رینکونلیدهای فرازنین ایران هستند که گسترش چینه شناسی و جغرافیایی آنها مورد مطالعه قرار گرفت و زیست زون بندی آنها نیز بر اساس زیست زون بندی (Brice،1977) در افغانستان است. دو جنس Ripidiorhynchus و Cyphoterorhynchus دارای گونه های زیادتر و گسترش وسیع تری در ایران هستند پس ارزش زیست چینه شناسی آنها نیز بیشتر است. هم چنین جنس Coeloterorhynchus دامنه سنی کوتاه تری (فرازنین پسین) نسبت به بقیه جنسها دارد.
    در نتیجه، رینکونلیدها به دلیل دامنه سنی کوتاه و گسترش جغرافیایی وسیع، کاربرد فراوانی در مطالعات زیست چینه شناسی ایران و حتی جهان دارند.
  • مرتضی احمدی، محسن مشاری صفحه 180
    در این مقاله تحلیل دو بعدی تنشی - کرنش در اطراف سنگ حفریات زیرزمینی در صورتی که محیط اطراف حفریات زیرزمینی زیر بار اعمال شده رفتار الاستو - پلاستیک از خود نشان دهند، مورد بررسی قرار گرفته است. برای تحلیل تنش در این حالت نرم افزاری به نام برنامه اجزای محدود (FEP) تهیه شده است که اساس کار آن روش اجزای محدود است. در این راستا، ابتدا اساس کاربرد روش اجزای محدود (FEM) برای تحلیل تنش بیان گردیده و از این روش در حل معادلات اساسی مکانیک جامدات یعنی اصل انرژی پتانسیل کلی استفاده و روابط نهایی برای تحلیل ارایه شده است. سپس به بیان روابط اساسی پلاستیسیته پرداخته شده است. در نهایت با تلفیق این روابط با عبارات حاصل از حالت الاستیک، روابطی جهت تحلیل الاستو - پلاستیک به شیوه اجزای محدود حاصل شده است. اصلی ترین نتایج حاصله، محاسبه تنشها و کرنشها در شرایط الاستو - پلاستیک غیرخطی می باشد. برای بررسی عملکرد برنامه، مثالهای فرضی و کاربردی توسط برنامه FEP تحلیل شده و نتایج حاصل با روش های دیگر تحلیل تنش موجود مقایسه گردیده است. انطباق خوبی بین نتایج برنامه FEP با دیگر برنامه های رایانه ای و روش تجربی دیده می شود. مهم ترین ویژگی نرم افزار FEP نسبت به دیگر نرم افزارها تعریف معیارهای قابل استفاده در مکانیک سنگ کاربردی است.
    کلیدواژگان: اجزای محدود، رفتار الاستو، پلاستیک، حفریات زیرزمینی، تحلیل تنش، کرنش
|
  • M. H. Kholghi, M. Vossoughi Abedini Page 2
    Aqdarreh intrusi body with an area of 30 km 2 is located in 34 km north of Takab, northwest of Iran. This batholith is situated in Central Iran, cutting Paleozoic rocks. Radiometric age of Aqdarreh batholith by K-Ar method is 48.38 m. a., corresponding to Eocene magmatism. Aqdarreh intrusive body consists of tonalite, granodiorite, alkali feldspar granite and monzogranite in which the main mafic mineral is biotite. Further more, there is not any enclave in these rocks. Study of the investigated samples shows that Aqdarreh intrusive rocks have two different generations. Part of the collected samples belongs to I-type granite (calc-alkaline) and others represent the A-type granite (alkaline). It seems that this process is created by the contaminaton of alkaline magma by crustal materials. Geochemistry of the rare earth elements shows that the tectonic setting of the body is compatible with Post Orogenic Granitoids (POG).
  • R. Arfania, H. Safaei Page 16
    Kalut basin (northeastern Ardakan, central Iran) has been formed during Laramian orogeny in the early Paleocene. Because of its moving basement a great thickness of Tertiary sediments (more than 3800 meters in the center of the basin) were deposit. The deposits show a continental facies and only some beds of middle Eocene show a shallow marine environment. This folded basin is characterized by some open synclines with terrigenous core (in Miocene age) and close to tight anticlines with salt core (in lower Eocene age). In the central kalut basin, salt bodies missing link (intrusive salt plugs) and with same trend of b-axis of anticlines and/or with the same strike of pre-existing fault planes. Toward west and east margins of the basin, where the thickness of salt stratum decrease, they are replaced by salt domes (without any intrusion, in the normal sequences) gradually. In the westernmost of the basin any rising salt bodies has disappeared and low relief structures have remained. A remarkable feature is similarity of trends of diapiric anticlines and low relief structures and it seems that some of the diapirs occur in place of pre-existing salt high relief structures.Certainly the rise of the salt bodies here depends on primary relief of these structures.
  • N. Hafezi Moghaddas, A. Komak Panah Page 26
    Estimation of strong ground motion attenuation relations is one of the important problems in earthquake risk analysis and more interesting research subjects in earthquake seismology. In this study, the attenuation relations of horizontal and vertical peak acceleration in East of Iran (one of the active seismotectonic province of Iran) are investigated. Fukushima & Tanaka (1990) model and two steps analysis methods are used in this research. The constant parameters of model are determined for three different soil types using 128 records of 54 earthquakes with magnitude and acceleration values larger than 4.5 and 0.015 g respectively.
  • R. Doulatkhah, E. Rastad, M. H. Emami Page 40
    Garab manganese deposit is located at a distance of 185 km, northwest of Tehran (32 km, northeast of Taleghn town) in Central Alborz zone. The Eocene and Oligo-Miocene volcano-sedimentary rocks have a considerable extent in the study area that are restricted to a NW-SE trending belt. With respect to host rock, texture, structure and position in stratigraphic column, manganese mineralization occurs in three horizons in Oligo-Miocene volcano-sedimentary sequence: Stratiform manganese hosted by red lithic tuff (main horizon of Garab manganese- horizon I).Lenticular manganese hosted by tuffic limestone (Garab mine district - horizon II). Laminated and disseminated manganese hosted by reddish-brown lithic tuff (Dehdar horizon- horizon II).Mineralization occurs in stratiform- lenticular orebodies stretching out for about 25 km and showimg massive, banded, laminated, disseminated, colloform, botryoidal and open space filling textures. The ore paragenesis consists predominantly of psylomelane, braunite, pyrolusite, cryptomelane and hausmannite. Fluid inclution studies reveal that homogenization temperatures range between 180 to 190 ˚C and salinity changes from 18.6 to 23.4 %wt NaCl equivalent. Garab deposit, in comparison with different types of volcano- sedimentary manganese deposits shows broad similarities with the Cuban-type deposits such as tectonic, geological environment, host and associated rock types, geometry, textures, structure and mineralogy. Based on geometry, texture, structure, host rock, ore forming environment, geochemistry and fluid incluion, manganese mineralization in Oligo-Miocene volcano-sedimentary sequence occurs in continental rifting environment and is attributed to volcano-sedimentary activities.
  • M. Nadjafi, R. Moussavi-Harami, A. Mahboubi, N. Hashemi Page 52
    Paleoichnological study of 46 footprints of vertebrates in the Chahkand region (North of Birjand) shows that they belong to Pantodonts and Dinocerata, which are two orders of extinct herbivores. The most famous genera are Coryphodonts from order Pantodonts and Uintatheres and Tithanotheres from order Dinocerata that lived from the Late Paleocene to the Eocene time. Stratigraphic and petrographic studies show that this region is mainly composed of silisiclastic and carbonate sediments as well as volcaniclastic sediments including 3 facies and 8 subfacies. Footprints are mostly observed in lime mud sediments that are deposited in shoreline condition.
  • A. R. Nadimi Page 62
    In structural studies, usage of appropriate statistical methods renders practical analysis of abundant data. Eigenvalue and eigenvector method is one of the approaches that provides better interpretation of data in structural studies. In addition to describing the method and citing examples from lattice preferred orientation of olivine and amphibole, a chart for comparison of folding forms and K and C values are introduced in this study.
  • M. Mohajjel, N. Proohan Page 72
    The Qom-Zefreh fault system has almost 220 km length cutting the Urumieh-Dokhtar magmatic belt in central part of Iran. According to orientation and mechanisms, it could be divided in three segments of; northwest, central and southeast. Geometry and orientation of reverse faults, and folds in the Qom-Zefreh fault system and shear kinematic indicatores including Natanz slice, reflect a strike-slip displacement to the Qom-Zefreh fault. En-echelon form of the fault segments and dextral displacement resulted in a positive flower structure in two districts of south Kashan and south Ardestan. In comparison, two depressions of north Kashan depression in northwest against the south Zefreh-Gavkhoni depression in the southeast locate at the extension areas of this strike-slip fault system. Lenticular intrusive bodies including Vash granite, reflects local extension along some segments of this strike-slip fault system. The Qom-Zefreh fault is evaluated as one of the basement faults of central Iran which was reactivated by the convergent tectonics of the Neo-Tethys. Obvious displacement of most recent alluvial fans along the Qom-Zefreh fault implies high potential to seismological activity.
  • S.M. Fatemi Aghda, J. Ghayoumian, O. Ataee, M.H. Davoudi, A.A. Norouzi Page 84
    In this research a DSS (Decision Support System) is presented for selection of a suitable method for landslide stabilization. The goal of the system is to propose the optimal landslide stabilization method. For this purpose, the main landslide stabilization methods, their limitations, and advantages were reviewed using several references and Iran's landslide databank. Algorithms and final model were written, using a kind of DSS called ALES(Automated Land Evaluation System). The model developed in such a way that user can identify the most appropriate landslide characteristics. To verify the model, Barikan landslide characteristics were imported to the system. Surface and subsurface drainage was introduced as appropriate control alternatives for this landslide. These methods show good agreement with the results presented after detailed field investigation and analysis.
  • F. Vaez-Javadi, M. Ghavidel-Syooki Page 94
    The Shemshak Formation with a thickness of 2080 meters is well-exposed in NE of Jajarm city. In this study, palynolomorphs are identified for the first time and 50 terrestrial palynomorh taxa were identified, in which 29 species of spore allocated to 21 genera and 17 species of pollen to 13 genera. On the basis of stratigraphic distribution of palynomorphs three biozones were recognized and based on the above mentioned biozones the Rhaetian - Lower Bajocian age is suggested for the Shemshak Formation in Jajarm area.
  • M.H. Basiri, F.S. Nabiyan Javardy Page 124
    Mining sector has central role in global market. There is a close competition in international market and a high risk is involved in the mining operations. This encourages the investors and researchers to develop methods for evaluating the investment opportunities and prioritization criteria. The objective of this research is economic and strategic ranking of mineral commodities from the operating mines in Iran. 19 mineral commodities are ranked using Taxonomy Numerical Ranking methodology. In this study different indices applied for the evaluation of investment opportunities in the mining industries. Some of these factors are: the Value Added (VA) of mining industries in GDP, VA of mining exports, profitability, market size, investment potential.
  • M. Ghassemi, M. Nabi-Bidhendi, J. Khazanehdari Page 134
    In this research, effects of different parameters on elastic wave velocities were assessed for eight carbonate rock specimens and different theories applied to laboratory data. Ultrasonic measurements were made on the samples in both dry and saturated states. Pore pressure of fluid (kerosene) was kept constant at 5MPa and the range of effective pressures was from 5MPa to 60 MPa. Central wave frequency of P-wave was I MHz and that of S-wave 0.6 MHz. All the experiments were carried out in room temperature. The results show that by saturating the samples, P-wave velocities will increase but S-wave velocities show negligible changes. An increase in effective pressure causes the velocities to rise in both dry and saturated states, though the rate of P-wave velocity increase is more than that of S-wave. Results also show that wave velocities will increase by increasing the density or decreasing the porosity. We applied Gassmann and Biot theories to the laboratory data. The results showed that these theories were in agreement with the results of ultrasonic measurements. Gassmann deviation was between -3% and +1%. Biot dispersion for P- and S- wave velocities was less than 0.3 and 0.5 percent, respectively. We also concluded that wyllie´s time average equation did not show a good agreement with the laboratory data
  • H. Dashtban Page 146
    In this paper, a new "smallest" Chimaeroid egg capsule, Chimaerotheca farsensis n.sp. and its characteristics are described. This butterfly-like egg capsule of chimaeriod fishes consists of three parts: embryo case in central portion, Membrane and Tail. This is the first report of Triassic fishes from Iran.
  • A. Yassaghi, A. R. Abassi Page 152
    Laniz structural sub-zone, located between Ahar-Maygoon faults in north and Imamzad-e-Davood fault in south, is one of the structural sub-zones in the south of Central Alborz range. In this paper, an intial model is presented on structural evolution of the Laniz sub-zone as one of the south Central Alborz range sub-zones. This model is based on geometry, kinematics, and strain analysis of the structures. The model can also be used as a refrence frame to interpret structural evolution of the south Central Alborz range. Field mapping accompanied by structual interpretation of the study area shows that thrust faults with minor strike component that dip towards north and south, are the main structures that control deformation in the sub-zone. The geometry of these thrust faults is similar to the geometry of Pop-up structures in which the older rocks are exposed and well developed in all structural sub-zones of the range. Hangingwall antiforms and footwall synforms accompany all these thrust faults. These folds are asymmetric and their geometric and kinematic analysis show that they were developed by propagation of thrust faults. Therefore, they were classified as fault propagation folds. These thrust faults were disrupted and translated by almost north-south trending transverse faults with greater strike slip component. Furthermore, these faults that also caused passive rotation of the thrust-related folds are interpreted as the result of interaction between Alborz range and Caspian Sea ocanic floor basin in Late Tertiary. This caused compressional and thrust tectonics to be substituted by transpressional tectonic regim in the south Central Alborz range. The very low values of measured strain on samples along the fault zones indicate that this tectonic regim is of the thin-skinned one.
  • M.R. Kebria-Ee Zadeh Page 168
    Frasnian deposits are very widespread in Iran (Central Iran and Alborz Range) and brachiopoda (specially Rhynchonellida) are considered as their index fossils. The genera: Cyphoterorhynchus, Ripidiorhynchus, Paropamisorhynchus, Coeloterorhynchus, Lateralatirostrum and Ladogilina are Frasnian Rhynchonellid of Iran, that their geographic and stratigraphic distribution were studied, and their biozonations were based on the Brice (1977) in Afghanistan. Two genera: Ripidiorhynchus and Cyphoterorhynchus have more species as well as wide distribution. Hence they have more biostratigraphicl importance than other genera. Also the Coeloterorhynchus genus has shorter age extent (Late Frasnian) than other genera. Consequently, the Rhynchonellida have very biostratigraphical applications in Iran and even in the Word, because of their extensive geographic distribution and short age extent.
  • M. Ahmadi, M. Moshary Page 180
    In this research, two-dimensional analysis is applied to surrounding underground excavations that behave in nonlinear elasto-plastic manner. A computer program (FEP: Finite Element Program) was developed based on finite element method. The main output of applying the FEP is the calculation of the value of stress and strain in elasto-plastic conditions. The principles of FEM in stress analysis are first described, then the principles of solid mechanics explained, and consequently the final formulas of finite element analysis are derived. Main formulas of plasticity are defined and then combined with elastic formulas to acquire the FEM elasto-plastic formulas. The details of subroutines can be found after the theoretical discussion. Finally, the ability of software was examined by execution of the FEP with theoretical and practical examples. A good agreement is observed when the FEP is compared with other program (Ansys) and empirical methods. Criteria definition of rock mechanics is the main advantage of the FEP with respect to other softwares.