Journal of Islamic Dental Association of IRAN
Volume:19 Issue: 1, 2007

درگیری فورکا به تخریب انساج پریودنتال در ناحیه بین ریشه ای دندانهای چندریشه ای اطلاق می گردد و روش های مختلفی برای درمان آن پیشنهاد می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه کاربرد و عدم کاربرد پلاسمای غنی از پلاکت همراه با ماده پیوندی Bio-Oss در بازسازی نسوج از دست رفته ضایعات درجه دو فورکا در مولرهای فک پایین انجام شد. در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی، پنج نفر از مراجعه کنندگان به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد، که دارای درگیری فورکا درجه دو مولرهای فک پایین به صورت دوطرفه بودند تحت درمان قرار گرفتند. دندان مولر یک طرف نیز توسط ماده پیوندی Bio-Oss به همراه پلاسمای غنی از پلاکت و طرف مقابل توسط ماده پیوندی Bio-Oss به تنهایی تحت مداوا قرار گرفت. متغیرهای عمق پاکت و سطح چسبندگی در زمان عمل، یک و سه ماه پس از جراحی اندازه گیری و ثبت شدند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون Wilcoxon Signed Ranks تعیین گردید. میانگین کاهش عمق پاکت 5/1 و سه ماه پس از جراحی در ناحیه مزیال گروه مورد به ترتیب 67/1±4/2 و 2± 3 میلی متر و در گروه شاهد 22/1±1و 89/0±1/1 میلی متر بود. چسبندگی کلینیکی 5/1 و سه ماه پس از جراحی در ناحیه مزیال گروه مورد به ترتیب 54/0±6/1 و 44/0±8/1 میلی متر و در گروه شاهد 1±5/1 و 4/1±34/1 میلی متر بود. کاربرد توام ماده پیوندی Bio-Oss به همراه پلاسمای غنی از پلاکت در مقایسه با کاربرد Bio-Oss به تنهایی اختلاف معنی داری در ترمیم ضایعات فورکای درجه دو نشان نداد.

باقیماندن مواد پرکننده قبلی بر روی دیواره کانال ها می تواند یکی از علل شکست درمان مجدد ریشه باشد. هدف این مطالعه تعیین و محاسبه مقدار ماده پرکننده باقی مانده روی سطح کانال ریشه بعد از کاربرد دو تکنیک دستی و چرخشی (با، یا بدون کلروفرم) جهت خارج کردن مواد پرکننده ریشه می باشد. در این مطالعه آزمایشگاهی کانال های ریشه نود دندان تک ریشه ای خارج شده انسان با استفاده از تکنیک Passive step- back در سه طول کارکرد مناسب، رد شده و کوتاه پرشده آماده سازی شدند و با ترکیبی از روش های تراکم طرفی سرد و عمودی گرم پر گردیدند. آماده سازی مجدد با وسایل مورد آزمایش در سه گروه A (فایل های دستی استنلس استیل K-type و کلروفرم)، B (فایل های چرخشیNi-Ti و کلروفرم) و C (فایل های چرخشی Ni-Ti بدون کلروفرم) انجام شد. ریشه ها در جهت طولی به دو نیم تقسیم شدند و مقدار ماده پر کننده باقی مانده روی سطح کانال های ریشه در یک سوم سرویکالی، میانی و اپیکالی با استفاده از استریومیکروسکوپ بررسی و اندازه گیری شد و با استفاده از آزمون آماری ANOVA اطلاعات به دست آمده آنالیز گردید. در هر سه گروه در دو سوم کرونالی ریشه میزان ماده پر کننده باقی مانده بیشتری نسبت به یک سوم آپیکالی مشاهده شد ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود)05/0P>). اثر طول پرکردگی ریشه (مناسب، رد شده و کوتاه پرشده) روی نسبت ماده پر کننده باقی مانده از لحاظ آماری معنی دار نبود)05/0P>). میزان ماده پرکننده باقیمانده در قسمت میانی و آپیکال گروه C (چرخشی بدون کلروفرم) از بقیه گروه ها به طور معنی داری کمتر بود)05/0P<). هیچ کدام از وسایل در حذف کامل مواد پر کننده ریشه از دیواره ها مؤثر نبودند. اما تکنیک های چرخشی بدون کلروفرم دیواره های تمیزتری را باقی می گذارند.

اینله بریج های کامپوزیتی تقویت شده با فیبر به علت محافظه کارانه بودن، سهولت ساخت و هزینه پایین مورد استقبال زیادی قرار گرفته است. هدف از این بررسی تعیین درصد بقای اینله بریج های ساخته شده با کامپوزیت تقویت شده با فایبر جهت جایگزینی یک دندان قدامی (لترال) پس از وارد کردن دو میلیون سیکل نیرو در شرایط آزمایشگاهی می باشد. در این مطالعه تجربی از سی دندان قدامی گاو به عنوان دندانهای پایه، جهت ساخت 15 اینله بریج کامپوزیتی برای جایگزینی دندانهای لترال بالا استفاده شد. با استفاده از یک ماکت دندانی، پانزده بلاک رزینی ساخته شد و در موقع مانت کردن دندانهای گاو در این بلاک ها سعی به بازسازی زوایای طبیعی دندانها و قوس دندانی در یک اکلوژن نرمال بدون کراودینگ،PDL و عرض بیولوژیکی به عمل آمد. همه اینله بریج ها پس از ساخت پانتیک ها به طور غیرمستقیم، با تراش حفرات 222 میلی متری در دندانهای پایه و پانتیک و بول 5/0 میلی متری در مینای پیرامون آن، به وسیله کامپوزیت تقویت شده Nulite F و فیبر قیطانی پلی اتیلن (NSI، Australia) ساخته شدند. نمونه ها پس از تحمل دو هزار سیکل حرارتی بین 5-55 درجه سانتی گراد در دستگاه Cyclic loading در معرض دو میلیون سیکل نیروی سی نیوتن با فرکانس دو هرتس و تحت زاویه صد و سی درجه در محل سه میلی متری زیر لبه اینسیزال پانتیک ها قرار گرفتند. از 15 اینله بریج ساخته شده سه نمونه به علت ایجاد اشتباهاتی در حین آزمایش از مطالعه حذف شدند، 12 نمونه (100%) دو میلیون سیکل نیروی سی نیوتنی با فرکانس دو هرتس را به خوبی تحمل کردند. با توجه به شرایط این مطالعه بریج های تقویت شده با فیبر قدامی توانایی تحمل بیش از دو میلیون سیکل نیروی مضغی طبیعی (تقریبا معادل 7-9 سال کارکرد بالینی) را دارند.

کیفیت نامناسب دندانهای شفاف شده مستقیما بر روی نتایج مطالعات بنیادی سیستم کانال ریشه تاثیرگذار است، هدف از این مطالعه مقایسه رایجترین، موثرترین و در عین حال ساده ترین روش های مورد استفاده شفاف سازی دندانها می باشد. در این مطالعه تجربی پنجاه عدد دندان پرمولر خارج شده انسانی بالغ انتخاب گردید. دندانها به پنج گروه ده تایی به صورت تصادفی تقسیم شدند و دندانهای هر گروه براساس یک روش رایج، شفاف سازی شدند. اختلاف عمده گروه ها در نوع ماده دکلسیفیه کننده (اسیدکلریدریک و اسید نیتریک) و ماده شفاف کننده (اژنول و متیل سالسیلات) بود. پس از تکمیل مراحل انجام کار کلیه نمونه ها توسط دو نفر اندودنتیست از بابت کیفیت شفاف سازی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس اطلاعات جمع آوری شده تحت آنالیز آماری Chi-Square و Kruskal-Wallis قرار گرفتند. بررسی های آماری و جمع نظرات دو مشاهده گر بیانگر وجود اختلاف معنی دار بین گروه ها بود و گروه یک یعنی اسیدکلریدریک 10% به همراه متیل سالسیلات بهترین نتیجه را داشت. استفاده از روش مطالعه حاضر در مواردی که نیاز به انجام تکنیک شفاف سازی دندان می باشد مفید است.

میزان گیر پست در درمانهای پروتزی اهمیت بسزایی دارد و عوامل زیادی روی آن تاثیر می گذارد، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر لایه اسمیر عاجی بر میزان گیر پست های ریختگی سمان شده با سمان کامپوزیت رزین (Panavia F2.0) و سمان زینک فسفات (Dentsply) انجام گرفت. در این مطالعه تجربی، تاج چهل عدد پره مولرهای تک ریشه فک پایین قطع و بعد از انجام درمان اندو با گوتاپرکا پر شدند. آماده سازی با روش مستقیم و رزین آکریلی الگوهای رزینی انجام شد و نمونه ها به چهار گروه ده تایی تقسیم شدند. در گروه A، فضای پست با دو میلی لیتر نرمال سالین 9/0% شستشو و سپس خشک شد. از سمان زینک فسفات برای چسباندن پست ها استفاده گردید. گروه B: فضای پست با یک میلی لیتر محلول EDTA، 17%، یک میلی لیتر هایپوکلرید سدیم 25/5% و با ده میلی لیتر آب مقطر شستشو و فضای داخل کانال خشک گردید. در این گروه نیز از سمان زینک فسفات استفاده شد. گروه C: فضای پست با دو میلی لیتر نرمال سالین 9/0% شستشو و سپس خشک شد. برای چسباندن پست ها از سمان Panavia F2.0 استفاده گردید. گروه D: فضای پست با یک میلی لیتر محلول EDTA، 17% و یک میلی لیتر هایپوکلرید سدیم 25/5% و ده میلی لیتر آب مقطر شستشو و پس از خشک شدن فضای داخل کانال از سمان Panavia F2.0 برای چسباندن پست ها استفاده گردید. اندازه گیری میزان گیر نمونه ها با Instron (سرعت نیم میلی متر در دقیقه) انجام و اثر نوع ماده شستشو دهنده و نوع سمان بر میزان گیر پست با استفاده از آزمون 2 – Way ANOVA بررسی شد. میزان گیر در گروه A برابر 98/1±66/19 کیلوگرم، در گروه B برابر 08/2±72/19 کیلوگرم، در گروه C برابر 08/2±99/20 کیلوگرم و در گروه D، 66/3±17/22 کیلوگرم بوده است. نتایج آزمون آماری اختلاف معنی داری بین دو ماده نوع ماده شستشو دهنده تاثیر معنی داری بر میزان گیر پست نداشت اما نوع سمان تاثیر معنی داری بر میزان گیر پست داشت(05/0P<). سمان رزینی (Panavia F2.0) گیر بیشتری را در مقایسه با سمان زینک فسفات در پست های ریختگی ایجاد می نماید. در ضمن حذف لایه اسمیر عاجی تاثیر آماری معنی داری بر میزان گیر پست های ریختگی ندارد.

تولید اسمیر لایر و دبری در اینسترومنتیشن با فایل های دستی یا چرخشی موجب کاهش سیل آپیکال و تطابق ماده پرکننده با دیواره کانال می گردد از معایب این وسایل است. هدف از این مطالعه بررسی مقایسه ای اسمیرلایر تولید شده ناشی از اینسترومنتیشن با وسایل دستی استینلس استیل و اینسترومنت های چرخشی Ni-Ti از گروه پروفایل می باشد. در این مطالعه آزمایشگاهی تعداد شصت دندان تک ریشه خارج شده انسان با حداقل انحنا به دو گروه تقسیم شدند و تاج دندانها قطع شد. گروه 1 با فایل استینلس استیل و روش استپ بک و دندانهای گروه 2 به سه زیر گروه تقسیم شده و به ترتیب با سرعتهای هزار، هشت هزار و بیست و چهار هزار در دقیقه با سیستم چرخشی G.T profle اینسترومنت شدند. از گروه های 1 و 2، دو دندان به عنوان کنترل انتخاب شد که جهت حذف اسمیرلایر 15 دقیقه در EDTA، 17% قرار گرفته و بعد با Naocl، 25/5% شسته شد. سپس تمام نمونه ها در جهت باکولینگوال برش داده شده و با پودر طلا - پالادیوم پوشیده گردید و با میکروسکوپ الکترونی ارزیابی شدند، جهت بررسی نتایج از دو تست آماری Kruskall - Wallis و Mann - Whitney U استفاده گردید. در ناحیه کرونال تراکم ذرات اسمیر پلاک بین سرعتهای مختلف سیستم چرخشی تفاوت معنی داری نداشت و بیشترین تراکم مربوط به هشت هزار دور بود. در ناحیه میانی کانال کمترین تراکم در روش دستی و در ناحیه اپیکال تفاوت بین نواحی مختلف کانال ارزشمند نبود. اندازه ذرات دبری در سطوح مختلف ریشه در روش چرخشی کوچکتر و با چسبندگی کمتر بود. استفاده از فایل های Ni-Ti چرخشی، اسمیرلایر نازکتر و یکنواخت تری با چسبندگی کمتر به دیواره کانال ایجاد می کند که با شستشوی فراوان امکان پاکسازی بیشتر کانال فراهم می شود.

استفاده از چسب بافتی (سیانوآکریلات) به جای نخ بخیه در جراحی های پریودنتال به دلیل مزایای متعددی از قبیل عدم خونریزی، درد و عفونت کمتر و نیز زمان کم مورد نیاز سیر صعودی داشته است. هدف از این مطالعه مقایسه یافته های کلینیکی بین دو روش بخیه و چسب بافتی در جراحی های افزایش طول تاج به روش موقعیت اپیکالی بوده است. در یک مطالعه کارآزمایی بالینی 32 بیمار داوطلب با محدوده سنی 25-50 سال که فاقد هرگونه بیماری سیستمیک و از شاخص بهداشت دهان خوب برخودار بودند از میان مراجعان به بخش پریودنتولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در طی نیم سال دوم سال تحصیلی 80-1381 به روش مراجعه مستمر انتخاب و با معاینه و مشاهده در فواصل زمانی به وسیله آینه و سوند، اطلاعات آنان ثبت گردید. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه بخیه (کنترل) و چسب بافتی (آزمون) قرار و بعد از انجام روش جراحی افزایش طول تاج و بردن لثه به موقعیت اپیکالی در گروه اول زخم ایجاد شده به وسیله بخیه (کنترل) و در گروه دوم زخم ایجاد شده به وسیله چسب بافتی (آزمون) بسته شدند. بیماران به منظور پیگیری و معاینه بعد از یک، دو، سه و ده روز مراجعه و متغیرهای درجه خونریزی، درد، عفونت و زمان بهبودی زخم در آنها به وسیله آزمونهای Sign و Friedman بررسی شد. شاخص خونریزی در مقاطع زمانی روزهای اول و دوم در دو گروه با هم تفاوت معنی داری از نظر آماری داشته است (01/0P<) در حالی که این تفاوت بین دو گروه در روزهای سوم و دهم قابل توجه نبود. همچنین در هر دو گروه با گذشت زمان خونریزی به طور معنی داری کاهش یافته بود. (آزمون: 0001/0P<، کنترل: 001/0P<)، تفاوت دو گروه کنترل و آزمون از نظر شاخص درد در روزهای اول و دوم معنی دار (01/0P<، 05/0P<) ولی در روزهای سوم و دهم معنی دار نبود. در گروه چسب بافتی زخم از روند بهبودی مطلوبتری نسبت به گروه بخیه در روز دهم برخوردار بود(05/0P<)، دو گروه تفاوت معنی داری از نظر شاخص عفونت در روز دهم نداشتند. استفاده از چسب بافتی در جراحی های افزایش طول تاج به روش موقعیت اپیکالی موجب کاهش میزان خونریزی در ناحیه جراحی، کاهش میزان درد و نیز افزایش میزان بهبودی زخم می گردد هرچند که با گذشت زمان تفاوت بین دو روش کاهش می یابد.

هنگامی که اتصال چسبندگی دو ماده ناسازگار باشد، برای ایجاد سازگاری بین آن دو از ماده سومی که خواص اتصال و چسبندگی بین دو ماده دیگر را دارد استفاده می شود. سایلن ها موادی هستند که به منظور ایجاد چسبندگی در دندانپزشکی کاربرد دارند. استفاده از سایلن ها نه تنها باعث بالا رفتن استحکام می شود بلکه از شکست اتصال در محل تماس دو ماده جلوگیری می نماید. نظر به استفاده گسترده از این مواد در دندانپزشکی و افزایش کاربرد آنها در سالهای اخیر، مطالعه حاضر با هدف مرور مطالعات منتشر شده در زمینه کاربرد سایلن ها و باند سرامیک-رزین صورت گرفت. برای انجام این مطالعه و به منظور دسترسی به اطلاعات مورد نیاز از موتورهای جسنجوگر اینترنتی و آرشیو مقالات کتابخانه ها استفاده شد. مرور کلی نتایج مطالعه نشان می داد که علی رغم استفاده از روش های مختلف تهیه نمونه و تنوع در آزمونهای استحکام باند استفاده از سایلن باند کامپوزیت به رزین را تا 25% افزایش می دهد. اچ کردن توسط اسید فسفریک و کاربرد Silane coupling agent دو عامل مهم در افزایش استحکام باند سمان گزارش گردیده است. البته تحقیقاتی که در مورد نقش اچینگ و کاربرد سایلن بر استحکام باند انجام شده است نشان داده اند کاربرد سایلن مناسب می تواند استحکام قابل قبولی ایجاد نماید بدون اینکه نیازی به اچ کردن باشد. سایلن های هیدرولیز شده به واسطه عدم تولید متانول قادر به تبخیر کامل آب ناشی از واکنشها نبوده، در صورتی که سایلن های هیدرولیز نشده با تولید سه مولکول متانول آب سطحی را تبخیر و با باند سیستم های ادهزیو تداخل ایجاد نمی کنند. بنابراین استحکام باند بدست آمده در سایلن های هیدرولیز نشده بالاتر بوده است. نقش عواملی مثل تکنیک مناسب در کار با سایلن، نوع چسبندگی به کار رفته و نیز نوع سایلن (مثلا هیدرولیز شده و نشده) در استحکام باند بدست آمده موثر می باشد.

لحیم کاری یکی از اعمال مورد استفاده در ساخت پروتزهای ثابت است که برای اتصال قطعات بریج، اصلاح تماسهای پروگزیمالی و اکلوزالی کاربرد دارد. هدف از این مطالعه مقایسه استحکام خمشی دو نوع لحیم میله ای و خمیری شکل مورد استفاده در آلیاژهای بیس متال می باشد. در این مطالعه آزمایشگاهی سی نمونه مکعب مستطیل فلزی به ابعاد 20×4×5 میلی متر از آلیاژ بیس سوپرکست تهیه گردید و پس از تقسیم هر نمونه به دو قطعه، نمونه ها به صورت دوبدو در فاصله 3/0 میلی متر از یکدیگر ایندکس گیری و در داخل گچ لحیم کاری ثابت شدند. مراحل لحیم کاری در دو گروه با استفاده از دو لحیم میله ای و خمیری انجام گردید. تست خمش با استفاده از دستگاه اینسترون Zwik صورت گرفت و داده ها توسط آزمون آماری F و t آنالیز شدند. حداقل و حداکثر استحکام خمشی در گروه لحیم میله ای به ترتیب 2/107 و 2/301 نیوتن و در گروه لحیم خمیری به ترتیب 8/62 و 3/109 نیوتن بدست آمد. میانگین استحکام خمشی برای گروه لحیم میله ای برابر 5/196 نیوتن و در گروه لحیم خمیری 8/89 نیوتن بود. بین دو گروه مورد مطالعه اختلاف معنی داری در مقدار استحکام خمشی مشاهده شد (001/0=P). استحکام خمشی لحیم میله ای به طور معنی داری بیشتر از لحیم خمیری می باشد.

دندانهای ثنایای میانی در ایجاد زیبایی، تکلم صحیح و کسب رضایت بیمار اهمیت دارند. به همین منظور این مطالعه با هدف ارزیابی و مقایسه میزان نمایان شدن لبه انسیزال Incisal Edge Exposure(IEE) دندانهای ثنایای میانی بالاو پایین بر حسب سن و جنس در حالت استراحت انجام و در این زمینه فرمول های راهبردی برای دندانپزشکان تعیین گردید. در این مطالعه مقطعی، صد و بیست بیمار مرد و زن مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در نیم سال دوم 81-82، که در گروه سنی 20-49 سال قرار داشتند و فاقد لب تروماتیزه، تحلیل لثه، بیماری لثه یا پریودنتال، سایش پاتولوژیک در دندانهای قدامی، لقی، اکستروژن یا پروتز در دندانهای قدامی بودند به صورت تصادفی انتخاب شده و بعد از تعیین سن، جنس و کلاس اکلوژن (براساس طبقه بندی انگل و رابطه مولری) در آنها، میزان نمایان شدن دندانهای ثنایای میانی بالا و پایین (IEE)، طول تاج کلینیکی (Ig) در دندانهای ثنایای میانی بالاو پایین و همچنین ارتفاع لب بالا(LL) در حالت استراحت با استفاده از یک خط کش فلزی کوچک اندازه گیری شد. بعد از جمع آوری داده ها، میزان IEE، Ig و LL به تفکیک جنس (آزمون t) و سن و همچنین رابطه IEE و Ig با طول لب بالا(LL) (آنالیز Fischer) تعیین شد. میانگین Ig در دندانهای ثنایای میانی بالا و پایین در مردان بیشتر از زنان بود که این اختلاف طول در دندانهای ثنایای میانی پایین معنی دار نبود. میانگین IEE در مردان بیشتر از زنان بود که البته این اختلاف در دندانهای ثنایای میانی پایین معنی دار نبود. میانگین طول لب در مردان 07/24 میلی متر بیشتر از میانگین طول لب در زنان (2/21 میلی متر) بود. با افزایش سن، میزان نمایان شدن لبه انسیزال در دندانهای ثنایای میانی بالا کاهش و میزان نمایان شدن در دندانهای ثنایای میانی پایین افزایش می یابد که این افزایش IEE در دندانهای ثنایای میانی پائین با افزایش سن معنی دار نبود. در این مطالعه روابطی بدست آمد که با توجه به طول لب (LL)، میزان نمایان شدن لبه انسیزال در دندانهای ثنایای میانی بالا و طول تاج کلینیکی دندانهای ثنایای میانی بالا را می توان بررسی کرد (LL159/0-18/5=IEELU و LL16/0-29/5=IEERU). با توجه به عوامل مختلفی که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج حاصله می تواند در جامعه ایرانی، دندانپزشک را یاری دهد تا با توجه به جنس، سن و طول لب بالای بیمار طرح ایده آل و مناسبی را از لحاظ میزان نمایان بودن لبه انسیزال دندانهای ثنایای میانی بالا و پایین جهت نیل به حداکثر زیبایی ارائه دهد.

ضایعات آفتی عود کننده شایعترین زخمهای مخاط دهان می‎باشد و با توجه به روند التهابی این ضایعات، سایتوکاین‎های پیش‎ التهابی از جمله اینترلوکین هشت (IL8) می‎تواند افزایش یابد. هدف از این مطالعه بررسی این سایتوکاین التهابی در بیماران مبتلا به آفت با افراد سالم می باشد. در این مطالعه تحلیلی، دو گروه شامل چهل بیمار مبتلا به ضایعات آفتی شامل 19 مرد و 21 زن با میانگین سنی 08/25 سال و فاقد هر گونه بیماری‎ سیستمیک و چهل نفر سالم شامل 23 مرد و 17 زن با میانگین سنی 5/25 سال بدون ضایعات آفتی و بیماری های سیستمیک مراجعه کننده به بخش بیماری های دهان دانشکده دندانپزشکی همدان در فواصل زمانی خرداد تا اسفند ماه 84 پس از معاینات بالینی و تکمیل پرسشنامه انتخاب گردید. با دریافت رضایت‎نامه مقدار ده سی سی خون وریدی از بیماران گرفته شد و سپس سرم از خون بیماران جدا و در فریزر با دمای منهای هفتاد درجه سانتی گراد نگهداری گردید. در مرحله بعد تمامی نمونه ها با روش ELISA، توسط کیت سنجش IL8 ساخت کارخانه Diagnostic آمریکا مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل نتایج از نرم‎افزار SPSS و آزمون t استفاده شد. 01/0 P< به عنوان سطح معنی داری درنظر گرفته شد. یافته ها: یافته های این بررسی نشان داد که میانگین سطح سرمی IL8 در بیماران مبتلا به ضایعات آفتی ده برابر افراد سالم می باشد (01/0P<) و از چهل بیمار مبتلا به ضایعات آفتی، IL8 در 35 مورد معادل 5/87% بالاتر از حد نرمال و در پنج مورد 5/12% در محدوده نرمال بود. مقدار متوسط سطح سرمی IL8 در این گروه 24/52 پیکوگرم بر میلی لیتر بود که از این 35 مورد، 16 مرد و 19 زن و از پنج مورد در حد نرمال، سه مرد و دو زن بودند. در گروه کنترل، میزان IL8 در 37 مورد برابر 5/92% در محدوده نرمال و در سه مورد معادل 5/7% بالاتر از حد طبیعی بود و مقدار متوسط سطح سرمی IL8 در این گروه برابر 01/5 پیکوگرم بر میلی لیتر بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت بین افزایش سطح سرمی IL8 و بروز آفت اختلاف معنی داری وجود دارد.

تنشهای وارده بر بریج از نظر میزان و الگوی تنش با یک رستوریشن منفرد متفاوت است. در این میان، ضخامت اکلوزوجینجیوالی و پهنای باکولینگوالی تاثیر مستقیم بر تنشهای وارده بر پایه های دندانی دارند. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تغییر الگو و مقدار تنش با تغییر پهنای پانتیک است. در این مطالعه آزمایشگاهی، مدل سازی از روی نمونه واقعی و با استفاده از نرم افزار کامپیوتری انجام گردید. به همین منظور، سه مدل بریج دندانی سه واحدی با طرح PFM به اشکال: پانتیک با عرض نرمال، کاهش عرض پانتیک به میزان 20% و کاهش عرض پانتیک به میزان 40% طراحی شد. خواص فیزیکی آلیاژ Ni-Cr-Be، دنیتن، پریودنتال لیگامنت، استخوان اسفنجی و متراکم برای نرم افزار تعریف شدند و بعد از آن دندان و بریج روی آن طراحی گردیدند. نیرویی معادل هفتصد نیوتن عمود بر پانتیک وارد شد و بعد از آن به کمک نرم افزار ANSYS، تنشها و کرنشهای موجود در پایه های دندانی، استخوان اطراف و پروتز مورد بررسی قرار گرفت. تمرکز تنش در استخوان اطراف پایه های دندانی، بیشتر در ناحیه مزیال پرمولر، آپکس پرمولر و دیستال مولر بوده و با کاهش عرض پانتیک به میزان 20% و 40% تنشها به همان نسبت کاهش یافتند. تمرکز تنش در ساختمان دندان، بیشتر در سمت طوق ناحیه دیستال پرمولر، طوق مزیال مولر و فورکا دیده شد و با کاهش عرض پانتیک به میزان 20% و 40%، تنشهای وارده بر ساختمان دندان به نسبت کمتری کاهش یافت. کاهش عرض پانتیک به طور موثری تنش را در استخوان اطراف دندان پایه کاهش می دهد. با کاهش عرض پانتیک تنش حاصل در ساختمان دندان در مقایسه با استخوان به میزان کمتری کاهش پیدا می کند.

اگر چه سبب شناسی ناهنجاری های مفصل –گیجگاهی فکی (Temporomandibular disorders: TMD) پیچیده و چندعاملی است، اما به طور کلی نظر بر این است که عوامل سیکولوژیکال در اتیولوژی و تداوم این ناهنجاری ها دخالت دارند. هدف این مطالعه بررسی و اضطراب افسردگی در بیماران مبتلا به TMD در مقایسه با گروه غیر بیمار (سالم) است. در این مطالعه مورد-شاهدی که به صورت مقطعی انجام شد، با استفاده از پرسشنامه های استاندارد جمعیت شناختی، سلامت عمومی، پرسشنامه اضطراب موقعیتی-خصلتی اسپیلبرگر و افسردگی بک، اضطراب و افسردگی در 75 بیمار مبتلا به TMD در مقایسه با 75 فرد سالم مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و از آزمونهای Chi-Square، Independent sample t-test و آنالیز واریانس دوطرفه برای انجام مقایسات استفاده گردید. نمره افسردگی گروه مورد با میانگین 12/15به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد با میانگین 36/8 بدست آمد. اثر عامل جنسیت معنی دار نبود. از لحاظ اضطراب خصلتی در گروه مورد نسبت به گروه شاهد اضطراب خصلتی بیشتری مشاهده شد که از لحاظ آماری معنی دار بود اما جنسیت رابطه ای با اضطراب خصلتی نشان نداد. از نظر اضطراب موقعیتی نیز بین دو گروه شاهد و مورد تفاوت معنی داری مشاهده شد. به عبارتی، گروه مورد از سطح اضطراب خصلتی و موقعیتی بالاتری برخوردار بودند. عامل جنسیت نیز رابطه ای معنی دار با اضطراب موقعیتی نشان داد و مردان به طور معنی داری بیش از زنان اضطراب موقعیتی داشتند. نتایج این بررسی نشان می دهد که اضطراب و افسردگی در بیماران TMD نسبت به افراد سالم شیوع بالائی دارد. یکسان بودن میزان افسردگی و اضطراب خصلتی در زنان و مردان گروه مورد، باید در طرح درمان برای هر دو جنسیت، مدنظر قرار گیرد.

دندانپزشکان افرادی هستند که به طور بالقوه در معرض جیوه معدنی قرار دارند. مواجهه آنها با جیوه از طریق جا به جایی آمالگام حاوی جیوه صورت می گیرد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سن، جنس، سابقه شغلی، تخصص و تعداد دندانهای پر شده با آمالگام بر غلظت جیوه ناخن در دندانپزشکان تهران می باشد. این مطالعه توصیفی-تحلیلی که بین اردیبهشت 1384 و 1385 صورت پذیرفت، شامل صد دندانپزشک (به طور تصادفی) و 35 فرد به عنوان گروه شاهد از تهران بود. از هر دندانپزشک یک نمونه ناخن گرفته شد و اطلاعات مربوطه به صورت پرسشنامه جمع آوری گردید. جیوه توسط LECO AMA 254 Advanced Mercury Analyzer (USA)بر طبق ASTM، استاندارد شماره D-6722 اندازه گیری شد. LECO AMA254یک طیف سنج جذب اتمی (AAS) بی نظیر است که به طور ویژه برای تعیین جیوه کل جامدات معین و مایعات مشخص بدون آماده سازی اولیه طراحی شده است. در این مطالعه به منظور مقایسه گروه های مختلف متغیرهای مستقل از آزمون های آماری Kruskal Wallis و Mann-Whitney U استفاده شد. غلظتهای جیوه در ناخن دندانپزشکان ترمیمی بین 14/0 - 27/27 میلی گرم بر کیلوگرم، در گروه شاهد بین 0 - 7/1 میلی گرم بر کیلوگرم و در دندانپزشکان ارتودنسی بین 15/0 - 53/14 میلی گرم بر کیلوگرم قرار داشت. به عبارت دیگر اثر معنی داری در غلظت جیوه بین دندانپزشکان ترمیمی، گروه کنترل و دندانپزشکان ارتودنسی مشاهده شد (001/0P<). در این مطالعه همچنین اثرات سن، جنس، سابقه شغلی، تخصص و تعداد دندانهای آمالگامی روی مقادیر جیوه دندانپزشکان بررسی گردید. نتایج نشان داد که متغیر سن اثر معنی داری بر روی میزان جیوه ناخن داشت (01/0=P) اما متغیرهای جنس (93/0=P)، سابقه شغلی (49/0=P)، تخصص (07/0=P) و تعداد دندانهای آمالگامی (58/0=P) اثر معنی داری بر روی میزان جیوه نداشتند. مقدار جیوه به طور معنی داری در ناخن دندانپزشکان بالاتر از گروه شاهد و وابسته به سن بود. مقادیر جیوه بالا در برخی دندانپزشکان، به نظر می رسد در نتیجه تماس بالقوه از طریق آماده سازی آمالگام، ریخت و پاش جیوه و بقایای آمالگام در کف اتاق محل کار باشد.

ترمیم دندانهای قدامی اندو شده، دارای ریشه های ضعیف، نیازمند توجه خاصی است، زیرا زیبایی و فانکشن مربوطه به آنها باید اعاده شود. هدف از این مطالعه بررسی مقاومت به شکست دندانهای قدامی تقویت ریشه شده، با سه نوع روش، توسط مواد همرنگ دندان می باشد. در این مطالعه آزمایشگاهی، چهل سانترال انسیزور فک بالای انسانی انتخاب شد. تاج سی دندان تا دو میلی متری محل اتصال مینا و عاج حذف شدند. بعد از درمان ریشه، کانال های گشاد شبیه سازی شدند. در گروه اول از پست D.T. light+ کامپوزیت رزین Clearfil DC Core Automix، گروه دوم پست D.T.light + دو پست فرعی Reforpin + سیمان رزینی پاناویا F 2.0و در گروه سوم پست D.T.light+ پاناویاF 2.0 برای پر کردن به کار رفت. گروه چهارم (کنترل) پس از درمان ریشه ایده آل، حفرات دسترسی ترمیم شدند. بعد از سمان کردن پست ها و ترمیم تاج دندانها با کامپوزیت رزین Clearfil Photo Core، ریشه های دندانها در بلوک هایی از رزین آکریلی تا یک میلی متری زیرCEJ مانت شدند. پس از نگهداری نمونه ها به مدت 24 ساعت به آنها در دستگاه آزمایش Instronبا سرعت کراس هد 5/0 میلی متر در دقیقه و زاویه 45 درجه نسبت به محور طولی دندان در سطح پالاتال، تا هنگام شکست نیرو وارد شد. اطلاعات با آزمونهای آماری آنالیز واریانس و Tukey test آنالیز گردیدند. (05/0=P) گروه سوم با میانگین نیروی 17/300 نیوتن و گروه چهارم با میانگین نیروی 11/585 نیوتن به ترتیب حداقل و حداکثر مقاومت به شکست را نشان دادند. تفاوت آماری معناداری بین این دو گروه بدست آمد (05/0P<). مقادیر میانگین مقاومت به شکست در گروه های اول، دوم و سوم تفاوت آماری معناداری با یکدیگر نداشت. طبق نتایج این مطالعه، به منظور تقویت داخلی ریشه های تضعیف شده، از Reforpin می توان به عنوان جایگزین کامپوزیت رزین استفاده کرد.