Journal of Islamic Dental Association of IRAN
Volume:21 Issue: 2, 2009

خداشناسی خود به خود بر روی تمام شخصیت، روحیه، اخلاق و اعمال بشر اثر می گذارد، اندازه این تأثیر به درجه ایمان فرد بستگی دارد، هر اندازه ایمان انسان قویتر و شدیدتر باشد نفوذ خداشناسی در وجود وی بیشتر می گردد و شخصیت آدمی را بیشتر تحت سیطره خود قرار می دهد.
تأثیر و نفوذ خداشناسی در انسان مراتب و درجات دارد و تفاوت انسانها از نظر کمال انسانی و قرب به خداوند به این درجات بستگی دارد و همه اینها «صدق» و «اخلاص» نامیده می شود، یعنی همه این درجات، درجات صدق و اخلاص است. توضیح اینکه قبلا اشاره گردید: آنگاه که به خدا رو می آوریم و او را عبادت می کنیم چنین ابراز می داریم که تنها مستحق اطاعت، ذات احدیت است و من در مقابل او تسلیم محض هستم. این گونه ایستادن و ابراز داشتن عبادت است و جز برای خدا جایز نیست. ولی این اظهار و ابراز ما تا چه اندازه دارای «صدق» است یعنی ما در عمل تا چه اندازه قید تسلیم در برابر غیر خدا را رها کرده ایم و در مقابل ذات او تسلیم محض هستیم؟ این جهت به درجه ایمان ما بستگی دارد مسلما همه افراد از نظر صدق و اخلاص در یک درجه نیستند. برخی تا این حد پیش می روند که عملا جز امر خدا بر وجود آنها حاکم نیست، از درون و برون فرماندهی جز خدا ندارند، نه هوای نفس و تمایلات نفسانی می تواند آنها را از این سو به آن سو بکشاند و نه یک انسان دیگر می تواند آنان را مسخر فرمان خویش سازد. به تمایلات نفسانی آن اندازه اجازه فعالیت می دهند که موافق رضای خدا باشد و البته رضای خدا همان راهی است که انسان را به کمال واقعی خود می رساند و فرمان انسانهای دیگر از قبیل پدر، مادر، معلم و غیره را برای رضای خدا و در حدود اجازه خدا انجام می دهند. برخی از این پیشتر می روند و مطلوب و محبوبی جز خدا ندارند، خداوند محبوب و معشوق اصلی آنها قرار می گیرد و خلق خدا را به حکم اینکه: «هر کس چیزی را دوست بدارد آثار آن چیز و نشانه ها و یادگارهای آن چیز را نیز دوست می دارد»، از آن جهت دوست می دارند که آثار و مخلوقات الهی و آیات و نشانه ها و یادگارها و یادآورهای خدا می باشند. برخی پا را از این هم فراتر می گذارند و جز او و جلوه های او چیزی نمی بینند، یعنی او را در همه چیز می بینند، همه چیز در حکم آیینه و همه جهان یک آیینه خانه می شود که به هر سو بنگرند او را و جلوه او را می بینند، زبان حالشان این می شود که:به صحرا بنگرم صحرا تو بینم به دریا بنگرم دریا تو بینم به هر جا بنگرم کوه و در و دشت نشان از روی زیبای تو بینم امام علی (ع) فرمود: «هیچ چیزی را ندیدم مگر آنکه قبل از او و با او خدا را دیدم». یک نفر عبادتگر آنچه را در حال عبادت با خدای خویش در میان می گذارد، در متن زندگی آن را پیاده می کند و به مرحله «صدق» در می آورد.
عبادت برای یک عبادتگر واقعی «پیمان» است و صحنه زندگی وفای پیمان است. این پیمان مشتمل بر دو شرط اصلی است: یکی رهایی و آزادی از حکومت و اطاعت غیر خدا، اعم از هوای نفس و مطامع نفسانی و از موجودات و اشیا و اشخاص و دوم تسلیم محض در مقابل آنچه خدا به آن امر می کند و به آن راضی است و آن را دوست می دارد.
عبادت واقعی برای عبادتگر عامل بزرگ و اساسی، تربیت و پرورش روحی او است. عبادت، برای عبادتگر درس است. درس وارستگی، آزاد منشی، فداکاری، محبت خدا، محبت خلق خدا، محبت امر خدا، همبستگی و دوستی اهل حق، احسان و خدمت به خلق و.... از آنچه توضیح داده شد روشن گردید که توحید اسلامی، هیچ انگیزه ای غیر خدا را نمی پذیرد، واقعیت تکاملی انسان و واقعیت تکاملی جهان واقعیت «به سوی اوئی» است، هر چه رو به آن سو ندارد باطل و بر ضد مسیر تکاملی خلقت است. از نظر اسلام همچنان که کار خود را باید برای خدا کرد، کار خلق را نیز باید برای خدا کرد. اینکه گفته می شود کار برای خدا یعنی کار برای خلق، راه خدا و خلق یکی است و برای خدا یعنی برای خلق و گرنه کار برای خدا منهای خلق آخوندبازی و صوفیگری است، سخن نادرستی است. از نظر اسلام راه، راه خداست و بس و مقصد خداست نه چیز دیگر. اما راه خدا از میان خلق می گذرد. کار برای خود کردن نفس پرستی است، کار برای خلق کردن بت پرستی است، کار برای خدا و برای خلق کردن شرک و دوگانه پرستی است، کار خود و کار خلق برای خدا کردن توحید و خداپرستی است. در روش توحیدی اسلامی کارها باید به نام خدا آغاز شود. آغاز کردن کار به نام خلق بت پرستی است و به نام خدا و خلق شرک و بت پرستی است و تنها به نام خدا توحید و یگانه پرستی است. از قرآن مجید در مورد اخلاص، نکته جالبی استفاده می شود و آن اینکه مخلص بودن (به کسر لام) غیر از مخلص بودن (به فتح لام) است. مخلص بودن (به کسر لام) یعنی در عمل اخلاص ورزیدن، عمل را پاک و خالص برای خدا انجام دادن. اما مخلص بودن به فتح لام، یعنی پاک و خالص شده برای خدا. بدیهی است که پاک و خالص کردن عمل چیزی است و پاک و خالص بودن به تمام وجود چیز دیگر است.
وحدت و یگانگی جهانآیا جهان، (طبیعت= مخلوقات مکانی و زمانی خدا) در مجموع خود یک «واحد» حقیقی است؟ آیا لازمه توحید یعنی یگانگی خدا در ذات و صفات و فاعلیت این است که خلقت در مجموع خود از نوعی یگانگی برخوردار باشد؟ اگر همه جهان در حکم یک واحد مرتبط است این ارتباط به چه شکل است؟ آیا از نوع ارتباط اجزای یک ماشین است که صرفا یک پیوند عرضی و مصنوعی است و یا از نوع ارتباط اعضا یک اندام است با اندام؟ به عبارت دیگر آیا ارتباط اجزا جهان با جهان ارتباط مکانیکی است یا ارگانیکی؟ در جلد پنجم اصول فلسفه درباره این مطلب که وحدت جهان چه نوع وحدتی است بحث گردیده است. همچنان که در کتاب عدل الهی نیز درباره اینکه طبیعت یک «کل تجزیه ناپذیر» است و نبودن یک جزء از طبیعت مساوی است با نبودن کل و برداشتن آنچه به اصطلاح «شرور» نامیده می شود از طبیعت مساوی است با نیستی تمام طبیعت سخن گفته شده است. فلاسفه جدید بالاخص فیلسوف بزرگ آلمانی، هگل اصل «اندام وارگی» را، یعنی اینکه رابطه اجزای طبیعت با کل، رابطه عضو با اندام است تأیید کرده اند. هگل روی اصولی به اثبات این مطلب می پردازد که قبول آنها متوقف است بر قبول همه اصول فلسفه او. پیروان مادی هگل، یعنی طرفداران ماتریالیسم دیالکتیک نیز این اصل را از هگل گرفته و تحت عنوان اصل تأثیر متقابل، یا اصل ارتباط همگانی اشیا یا اصل همبستگی تضادها به شدت از آن دفاع می کنند و مدعی هستند که رابطه جزء با کل در طبیعت، رابطه ارگانیکی است نه مکانیکی. ولی آنجا که در مقام اثبات بر می آیند جز رابطه مکانیکی را نمی توانند اثبات کنند. حقیقت این است که روی اصول فلسفه مادی، اثبات اینکه جهان در کل خود به منزله یک اندام است و رابطه اجزا با کل رابطه عضو با اندام است غیر قابل اثبات است. فلاسفه الهی که از قدیم الایام ادعا کرده اند جهان «انسان کبیر» است و انسان «عالم صغیر» به چنین رابطه ای نظر داشته اند. در میان فلاسفه اسلامی «اخوان الصفا» بیش از سایر فلاسفه بر این موضوع اصرار داشته اند. عرفا نیز به نوبه خود بیش از حکما و فلاسفه به جهان و هستی به چشم وحدت می نگرند. از نظر عرفا تمام خلقت و کائنات «جلوه واحد» شاهد ازلی است.
عکس روی تو چو در آینه جام افتاد عارف از پرتو می در طمع خام افتاد حسن روی تو به «یک جلوه» که در آینه کرد این همه نقش در آیینه اوهام افتاد عرفا ما سوی را «فیض مقدس» می نامند و در مقام تمثیل می گویند فیض مقدس مانند مخروط است که از جهت «رأس» یعنی از جهت ارتباط با ذات حق بسیط محض است و از جهت قاعده، ممتد و منبسط. در اینجا به هیچ یک از بیاناتی که فلاسفه یا عرفا کرده اند نمی پردازیم، مطلب را از آن جهت که به مباحث گذشته ما ارتباط دارد تعقیب می کنیم. در گذشته گفتیم که جهان واقعیت «از اوئی» دارد. از طرفی در محل خود ثابت است که جهان یک واقعیت متحرک و سیال نیست، بلکه عین حرکت و سیلان است. از طرف دیگر در مباحث حرکت این نکته به ثبوت رسیده است که وحدت مبدا و وحدت منتها و وحدت مسیر، به حرکتها نوعی وحدت و یگانگی می بخشد. پس نظر به اینکه کل جهان از یک مبدا و به سوی یک مقصد و در یک مسیر تکاملی روان است، خواه ناخواه جهان از نوعی وحدت و یگانگی برخوردار است.
غیبت و شهادت جهان بینی توحیدی اسلامی، جهان را مجموعه ای از غیب و شهادت می داند، یعنی جهان را تقسیم می کند به دو بخش: جهان غیب و جهان شهادت. در خود قرآن کریم مکرر از غیب و شهادت، خصوصا از غیب یاد شده است. ایمان به «غیب» رکن ایمان اسلامی است: الذین یومنون بالغیب (سوره بقره آیه 2) «آنان که به غیب ایمان می آورند.» و عنده مفاتح الغیب لا یعلمها الا هو (سوره انعام آیه 59) «خزائن غیب نزد او است و جز او کسی به آنها آگاه نیست.» غیب یا نهان دو گونه است: نسبی و مطلق. غیب نسبی یعنی چیزی که از حواس یک نفر به علت دور بودن او از آن یا علتی نظیر این، نهان است. مثلا برای کسی که در تهران است، تهران شهادت است و اصفهان غیب است، اما برای کسی که در اصفهان است، اصفهان شهادت است و تهران غیب است.
در قرآن کریم در مواردی کلمه غیب به همین مفهوم نسبی آمده است. مثل آنجا که (سوره هود آیه 49) می فرماید: تلک من انباء الغیب نوحی ها الیک. «اینها از جمله خبرهای غیب است که بر تو وحی می کنیم.» بدیهی است که قصص گذشتگان برای مردم این زمان غیب است اما برای خود آنها شهادت است.
ولی در مواردی دیگر قرآن کریم کلمه غیب را به حقایقی اطلاق می کند که «نادیدنی» است، فرق است میان واقعیتی که قابل حس و لمس باشد ولی به علت دوری یا مانع دیده نشود، (آنچنان که اصفهان از کسانی که در تهران هستند نهان است) و میان واقعیتهائی که به علت نامحدودی و غیر مادی بودن قابل احساس به حواس ظاهره نیست و به این اعتبار نهان است. بدیهی است آنجا که قرآن مؤمنان را توصیف می کند که به «غیب» ایمان دارند، مقصود غیب نسبی نیست، به غیب نسبی همه مردم اعم از کافر و مؤمن ایمان و اعتراف دارند. همچنین آنجا که می فرماید: و عنده مفاتح الغیب لا یعلمها الا هو (سوره انعام آیه 59) که اطلاع بر غیب نسبی سازگار نیست. آنجا که غیب و شهادت با یکدیگر ذکر می شوند مثلا در (سوره حشر آیه 22) می فرماید: عالم الغیب و الشهاده هو الرحمن الرحیم «او دانای نهان و پیداست، او بخشنده و مهربان است» یعنی دانای محسوس و نامحسوس است، باز ناظر به غیب نادیدنی است نه غیب نسبی.
رابطه این دو جهان (جهان غیب و جهان شهادت) چگونه است؟ آیا جهان محسوس، مرزی دارد و ورای این مرز جهان غیب است. مثلا از آنجا تا پشت بام آسمان جهان شهادت است و از آن به بعد جهان غیب است. بدیهی است که این گونه تصورات عامیانه است. با این فرض که مرزی جسمانی دو جهان را از هم جدا کند. هر دو جا شهادت و هر دو جهان جسمانی و مادی خواهد بود. رابطه غیب و شهادت را با تعبیری مادی و جسمانی نمی توان توضیح داد حداکثر تعبیری که مطلب را به ذهن نزدیک کند این است که بگوییم شبیه رابطه اصل و فرع یا شخص و سایه است یعنی این جهان به منزله انعکاسی از آن جهان است. از قرآن چنین استنباط می شود که هر چه در این جهان است، «وجود تنزل یافته» موجودات جهان دیگر است. آنچه در آیه سابق الذکر «مفاتح» نامیده شده در آیه دیگر «خزائن» نامیده شده است. و ان من شیی الا عندنا خزائنه و ما ننزله الا بقدر معلوم (سوره حجر آیه 21) «هیچ چیزی نیست مگر آنکه خزانه ها و اصلهای آن نزد ماست، از آن فرود نمی آوریم مگر به اندازه معین.» به این حساب است که قرآن همه چیز حتی اشیائی نظیر سنگ و آهن را «نازل شده» تلقی می کند. و انزلنا الحدید (سوره حدید آیه 25) «ما آهن را فرود آوردیم.» بدیهی است که منظور این نیست که همه اشیا و از آن جمله آهن را از مکانی به مکانی دیگر انتقال داده ایم. آری آنچه در این جهان است «حقیقت»، «اصل» و «کنه» آن در جهانی دیگر است که جهان غیب است و آنچه در آن جهان است «رقیقه»اش، «ظل» و «سایه»اش، مرتبه تنزل یافته اش در این جهان است.
چرخ با این اختران نغز و خوش و زیباستی صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی صورت زیرین اگر با نردبان معرفت بر رود بالا همی با اصل خود یکتاستی صورت عقلی که بی پایان و جاویدان بود با همه و بی همه مجموعه و یکتاستی این سخن را در نیابد هیچ فهم ظاهری گر ابونصرستی و گر بوعلی سیناستی قرآن همچنان که تحت عنوان «غیب» نوعی ایمان و بینش را درباره هستی عرضه می دارد و لازم می شمارد احیانا تحت عناوین دیگر این مطلب را بیان می کند از قبیل ایمان به «ملائکه» یا ایمان به رسالت رسل (ایمان به وحی).
آمن الرسول بما انزل الیه من ربه و المومنون کل آمن ب الله و ملائکته و کتبه و رسله (سوره بقره آیه 285) «پیامبر و مومنان به آنچه بر پیامبر فرود آمده ایمان دارند، همه ایمان دارند به خدا و فرشتگانش و کتابهایش و فرستادگانش.» ومن یکفر ب الله و ملائکته و کتبه و رسله و الیوم الاخر فقد ضل ضلالا بعیدا (سوره نساء آیه 196) «آنکس که به خدا و فرشتگانش و کتابهایش و پیامبرانش و روز بازپسین کفر بورزد گمراه شده گمراه شدن دوری.» در این دو آیه ایمان به کتابهای خدا مستقلا ذکر شده است. اگر مقصود از این کتابها کتابهای آسمانی بود که بر پیامبران نازل شده است همان ایمان به رسل کافی بود. این قرینه است که مقصود از این کتابها حقایقی از نوعی دیگر است که از نوع دفتر و ورقه نیست. در خود قرآن مکرر از حقایقی نهانی و غیبی با نام «کتاب مبین»، «لوح محفوظ»، «ام الکتاب»، «کتاب مرقوم» و «کتاب مکنون» یاد شده است. ایمان به این نوع کتب ماورائی جزئی از ایمان اسلامی است. اساسا پیامبران آمده اند که به بشر آن گونه بینش و جهان بینی بدهند که بشر تا آنجا که برایش مقدور است تصوری هر چند مجمل از مجموع نظام آفرینش داشته باشد، خلقت آفرینش محدود به امور حس کردنی و لمس کردنی که در حوزه علوم حسی و تجربی است نمی باشد. پیامبران می خواهند بینش انسان را از محسوس تا معقول و از آشکار تا نهان و از محدود تا نامحدود بالا ببرند. لیکن موج اندیشه های محدود مادی و حسی که از مغرب زمین برخاسته به آنجا کشیده که گروهی اصرار دارند همه مفاهیم عالی، وسیع و گسترده جهان بینی اسلامی را تا سطح محسوسات و مادیات تنزل دهند.
دنیا و آخرت یکی دیگر از ارکان جهان بینی اسلامی، تقسیم جهان است به دنیا و آخرت. آنچه قبلا تحت عنوان غیب و شهادت گفته شد مربوط بود به جهانی مقدم بر این جهان. جهانی که سازنده این جهان و تدبیرکننده این جهان است، اگرچه از یک نظر جهان آخرت غیب است و جهان دنیا شهادت، ولی نظر به اینکه جهان آخرت متاخر از جهان دنیاست جهانی است که انسان به سوی آن بازگشت می کند. تحت عنوان مستقل قابل توضیح است. جهان غیب جهانی است که از آنجا آمده ایم و جهان آخرت جهانی است که به آنجا می رویم. این است معنی سخن علی علیه السلام: رحم الله امرء علم من این و فی این و الی این؟ رحمت حق شامل حال کسی که بداند: از کجا آمده؟ در کجاست؟ به کجا می رود؟ علی نفرمود خدا رحمت کند کسی را که بداند از چه؟ و در چه؟ و از چه؟ اگر چنین می گفت، می گفتیم مقصود این است که از چه آفریده شده ایم؟ از خاک. اگر چنین گفته بود اشاره ای بود به آیه 55 سوره طه که: منها خلقناکم و فی ها نعیدکم و منها نخرجکم تاره اخری «شما را از زمین آفریده ایم و به زمین بازمی گردانیم و از زمین بار دیگر بیرون می آوریم.» اما سخن علی در اینجا ناظر به آیات دیگری از قرآن است و مفهوم بالاتری دارد و آن اینکه از چه جهانی آمده ایم؟ در چه جهانی هستیم؟ به سوی چه جهانی می رویم؟ دنیا و آخرت هم نیز مانند غیب و شهادت، از نظر جهان بینی اسلامی دو مفهوم مطلقند نه نسبی و به تعبیر قرآن هر کدام نشئه ای جداگانه هستند، آنچه نسبی است کار دنیایی و کار آخرتی است. یعنی یک کار اگر به منظور نفس پرستی باشد کار دنیایی است و احیانا همان کار اگر برای خدا و در راه رضای خدا باشد کار آخرتی است. در ادامه تحت عنوان «زندگی جاوید با حیات اخروی» درباره دنیا و آخرت بحث خواهیم کرد.
والسلام علیکم و رحمه اله و برکاته

تحقیقهای بسیاری نشان داده است که به کارگیری مداوم فرزهای الماسی منجر به کاهش کارآیی آنها در حین تراش حفره می گردد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تغییرات ایجاد شده در کارآئی فرزهای الماسی بر استحکام باند کامپوزیت به عاج در سیستم باندینگ خود اچ کننده SE Bond می باشد.
در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی تعداد 72 دندان مولر سالم پس از مانت شدن در آکریل و برش مینا جهت اکسپوز شدن عاج، به صورت تصادفی به چهار گروه 18 تایی تقسیم شدند. پس از پالیش کردن عاج با استفاده از کاغذ سمباده سیلیکون کارباید گروه اول توسط فرز الماسی نرم، گروه دوم توسط فرز الماسی خشن نو گروه سوم توسط فرز الماسی خشن دو دقیقه کار کرده و گروه چهارم توسط فرز الماسی خشن ده دقیقه کار کرده تراش داده شدند. سپس کپسول های متحدالشکل کامپوزیتی با استفاده از عامل اتصال SE Bond به سطح عاج اتصال داده شد و پس از سخت کردن در محلول سرم فیزیولوژی در دمای 37 درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت نگهداری شدند و پس از آن توسط دستگاه اینسترون تحت آزمایش استحکام باند برشی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از استحکام باند با استفاده از آزمونهای آماری ANOVA و Tukey مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین (انحراف معیار) استحکام باند برشی در گروه فرز الماسی نرم (38/3)1986/22، فرز الماسی خشن نو(54/4) 04643/18، فرز الماسی دو دقیقه کار کرده (69/5) 47949/24 و گروه فرز الماسی خشن ده دقیقه کار کرده (52/4)35581/22 به دست آمد. با آنالیز آماری ANOVA و Tukey مشخص گردید، استحکام باند کامپوزیت با عاج تراش خورده با فرز الماسی خشن نو با اختلاف معنی داری (001/0 < Pv) کمتر از سایر گروه ها بود و بقیه گروه ها اختلاف معنی داری در استحکام باند برشی از خود نشان ندادند.
زمانهای کارکرد متفاوت فرزهای الماسی مورد استفاده استحکام باند برشی کامپوزیت به عاج را در سیستم باندینگ خود اچ کننده SE Bond تحت تاثیر قرار داد. انتخاب فرز مناسب برای چسبندگی عوامل باندینگ سلف اچ به عاج یک اصل ضروری می باشد.

خصوصیات مکانیکی ماده تاثیر زیادی در کارآیی و موفقیت یک ترمیم دارد، به همین دلیل هدف از این مطالعه بررسی استحکام فشاری کامپوزیت های متراکم شونده و مقایسه آنها با دو نوع کامپوزیت معمولی می باشد.
در این مطالعه تجربی تعداد پنجاه نمونه کامپوزیت سیلندر یک به ابعاد 6 4 میلی متر در یک مولد فلزی دو تکه ساخته شدند. نمونه ها به صورت لایه لایه داخل مولد پک شده و هر لایه به مدت چهل ثانیه توسط دستگاه تولید نور (SDI Limited) Rudi Plus پلی مریزه شدند. کامپوزیت های مورد استفاده به ترتیب Alert، Charmfil Plus، 60 P، 100 Z و Spectrum بودند، سپس نمونه ها به مدت 48 ساعت در آب مقطر 37 درجه سانتی گراد نگه داشته شدند و تحت آزمایش استحکام فشاری توسط دستگاه (Zwick/ Roell) Machine Mechanical Testing با سرعت 5/0 میلی متر در دقیقه قرار گرفتند. نتایج توسط آزمونهای One-Way ANOVA و Tukey''s Post-hoc تحت آنالیز آماری قرار گرفت.
از نظر آماری تفاوت معنی داری بین گروه ها وجود دارد. (05/0 < P)، کامپوزیت 100 Z بیشترین و کامپوزیت Charmfil Plus کمترین استحکام فشاری را نشان دادند. از نظر آماری تفاوت معنی داری بین کامپوزیت 100 Z و 60 P وجود نداشت اما بین کامپوزیت 100 Z و بقیه کامپوزیت ها از نظر آماری تفاوت معنی دار بود.
کامپوزیت های متراکم شونده برتری خاصی از نظر استحکام فشاری بر انواع معمولی ندارند.

بهبود قدرت باند مواد چسبنده به عاج در سطحی عاری از میکروب یکی از اهداف Adhesive dentistry می باشد. هدف این مطالعه بررسی اثر Ethylene Diamine Tetraacetic Acid: EDTA با دو نوع غلظت 15 و 24 و دو زمان متفاوت سی و شصت ثانیه روی استحکام باندریز برشی دو نوع باندینگ سلف اچ به عاج و توسط SEM Scanning Electron Microscope: می باشد.
در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی با استفاده از پنجاه دندان پره مولر انسان، صد نمونه تهیه شد. نمونه ها بر اساس گروه باندینگ به دو گروه Clearfil SE Bond (گروه 1) و Futurbond NR (گروه 2) و بر اساس زمان و غلظت هر کدام به پنج زیر گروه تقسیم شدند:1) گروه کنترل، 2) گروه EDTA، 15% و سی ثانیه، 3) گروه EDTA، 15% و شصت ثانیه، 4) گروه EDTA، 24% و سی ثانیه 5) EDTA، 24% و شصت ثانیه. آماده سازی لازم روی نمونه ها انجام شد و بعد استوانه کامپوزیتی روی آنها قرار گرفت و بعد از پانصد سیکل ترموسایکلینگ آزمون Microshear bond strength انجام شد. سپس از ده دندان پره مولر دیگر، ده نمونه تهیه گردید و پس از دمینرالیزیشن در HCI N 6 به مدت سی ثانیه و دپروتئینیزیشن 5/2% Naocl به مدت ده دقیقه و خشک کردن در Desicator در زیر SEM مورفولوژی لایه هیبرید بررسی شد. یافته ها با استفاده از 3 way ANOVA و One way ANOVA و Tukey test آنال گردید.
متوسط استحکام باند ریز برشی برحسب مگاپاسکال در گروه 1: (باندینگ (Clearfil SE Bond زیر گروه 1: 13 ± 88/31، زیر گروه 2: 13 ± 4/28، زیر گروه 3: 9 ± 8/29، زیر گروه 4: 11 ± 2/29 و زیر گروه 5: 12 ± 7/32 به دست آمد.
در گروه 2 (باندینگ (Futurbond NR: زیر گروه 1: 10 ± 6/22، در زیر گروه 2: 9 ± 5/28، در زیر گروه 3: 10 ± 3/27، در زیر گروه 4: 15 ± 4/32، زیر گروه 5: 14 ± 1/31 به دست آمد.
از لحاظ آماری اختلاف معنی داری بین زمان و غلظتهای مختلف EDTA و بین آماده سازی با EDTA قبل از باندینگ و همچنین بین دو نوع باندینگ پیدا نشد. Futurbond NR در SEM دارای رزین تگ های بیشتر و ضخیمتر و به صورت دسته ای نسبت به Clearfil بود و به نظر می رسید ضخامت لایه هیبرید در گروه آماده سازی با EDTA بیشتر بود.
آماده سازی با EDTA قبل از کاربرد این دو نوع سلف اچ تاثیری در بهبود باند ندارد و غلظت و زمان EDTA بی تاثیر است.

پس از درمان بلیچینگ داخل تاجی کاربرد آسکوربات سدیم به عنوان آنتی اکسیدان و هیدروکسید کلسیم به عنوان عامل بافرکننده توصیه شده است. این مطالعه به منظور بررسی اثر این دو ماده بر استحکام باند برشی کامپوزیت رزین به مینای بلیچ شده انجام گردید.
در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی شصت عدد دندان پرمولر سالم انسان جمع آوری و به پنج گروه تقسیم شد، (12= n). سطوح مینایی باکال توسط دستگاه تریمر و کاغذ سیلیکون کارباید صاف و مسطح گردید. گروه کنترل منفی (NC) بلیچ نشد، سایر گروه ها توسط ژل پراکسید هیدروژن 35% به مدت پنج روز بلیچ شدند. پس از اتمام بلیچینگ در گروه کنترل مثبت (PC) بلافاصله، گروه تا خیری (DB) پس از یک هفته تا خیر و گروه های آسکوربات سدیم (SA) و هیدروکسید کلسیم (CH) چهل ساعت پس از کاربرد این دو ماده، سیلندرهای کامپوزیت رزین روی سطح نمونه ها سوار گردید. نمونه ها پس از 24 ساعت تحت چرخه های حرارتی (پانصد چرخه، 5-55 درجه سانتی گراد) قرار داده شدند و سپس تحت آزمون استحکام باند برشی قرار گرفتند. اطلاعات حاصله توسط آزمون Kruskal-Wallis و Mann-Whitney مورد بررسی آماری قرار گرفت.
در مقایسه بین گروه ها پایینترین میانگین استحکام باند به گروه هیدروکسید کلسیم تعلق داشت و تفاوت بین این گروه با سایر گروه ها معنی دار بود. (006/0 p <) گروه کنترل مثبت میانگین استحکام باند کمتری را نسبت به گروه های کنترل منفی، تا خیری و آسکوربات سدیم نشان داد. (001/0 p <)، اما بین سایر گروه ها تفاوت معنی داری وجود نداشت. (05/0< P) تاخیر یک هفته ای و کاربرد ژل آسکوربات سدیم استحکام باند کامپوزیت را در مینای بلیچ شده به میزان قابل توجهی افزایش داد، اما کاربرد خمیر هیدروکسید کلسیم اثر معکوس بر استحکام باند داشت.

روش های مختلفی برای اندازه گیری زاویه تقارب تراش دندانهای خلفی جهت تک روکشهای PFM وجود دارد هدف این مطالعه مقایسه پایایی شش روش اندازه گیری تقارب تراش دندانهای خلفی جهت تک روکشهای چینی فلز می باشد.
در این مطالعه آزمایشگاهی تعداد بیست دای انتخاب و از 1 - 20 شماره گذاری شدند. زاویه تقارب تراش در این بیست نمونه توسط پنج دانشجوی سال آخر دندانپزشکی با استفاده از شش روش، اندازه گیری و اعداد ثبت شدند.
روش های دستی شامل: 1- دستگاه فتوکپی، خط کش و نقاله 2- دوربین دیجیتال، چاپگر، خط کش و نقاله 3- دوربین آنالوگ، خط کش و نقاله 4- دستگاه اورهد پروژکتور، خط کش و نقاله روش های رایانه ای شامل: 1- دستگاه اسکنر و برنامه اتوکد 2- میکروسکوپ و برنامه اتوکد بودند.
داده ها با استفاده از آنالیز آماری One Way Random Effect در برنامه SPSS ویرایش 11 بررسی شدند.
ضریب آلفای تکرارپذیری برای روش های 1-6 به ترتیب 9981/0، 9988/0، 9986/0، 9991/0، 9957/0 و 9994/0 بودند. اختلاف معنی داری در تکرارپذیری (پایایی) این روش ها مشاهده نشد و همه این روش ها به طور معنی داری تکرارپذیر بودند.
از نظر تکرارپذیری در بین روش های مختلف یادشده تفاوتی وجود ندارد، به علاوه اینکه همه آنها تکرارپذیر هستند و از همه این روش ها می توان برای اندازه گیری این زاویه در نمونه ها بهره گرفت.

یکی از نگرانی های بعد از جراحی دندان عقل نهفته زمان خارج کردن بخیه می باشد که در کتب مرجع متفاوت ذکر شده است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر زمان باز کردن بخیه در روزهای پنج، هشت و ده بر میزان بهبودی زخم پس از جراحی دندان عقل نهفته می باشد.
این کارآزمایی بالینی و دوسوکور روی نود بیمار نیازمند به جراحی دندان عقل نهفته انجام گرفت. بیماران از لحاظ سن و جنس مشابه و فاقد بیماری سیستمیک و مصرف سیگار بودند و پس از جراحی دندان عقل و شرایط یکسان سوچور متریال و داروی مصرفی به طور تصادفی به سه گروه خارج کردن بخیه در روزهای پنج (گروه A)، هشت (گروه B)و ده (گروه C) تقسیم شدند. تاثیر زمانها بر مبنای میزان کشش زخم، میزان التهاب و میزان ترمیم زخم و آزاد شدن بخیه تعیین شد و نتایج با آزمون Kruskal-Wallis و X2 مورد تحلیل آماری قرار گرفت.
در گروه A، 100% و در گروه B، 33% و در گروه C، 17% فاقد کشش زخم مناسب یا دارای کشش کم بودند. (01/0 p <) میزان التهاب متوسط و زیاد در گروه A، 70%، در گروه B، 3/23% و در گروه C، 20% بود. (001/0 p <)، میزان ترمیم در گروه A، 83% و در گروه B، 17% و در گروه C 10% فاقد ترمیم و ترمیم کم بود. (001/0 p <) میزان از بین رفتن کشش در نخ بخیه در روز پنجم 3/13%، در روز هشتم 70% و در روز دهم 7/86% بود. (001/0 p <) به نظرمی رسد با افزایش زمان باقی ماندن نخ بخیه به روند ترمیم زخم کمک می شود و تاجایی ادامه می یابد که کشش نخ بخیه کم نشده باشد.روزهشتم بهترین زمان برای خارج کردن نخ بخیه به علت ترمیم مناسب و کشش مناسب زخم و کاهش عفونت موضعی می باشد.

درمان موفق ریشه پس از آماده سازی کانال، بستگی به تطابق مناسب پرکردگی با دیواره های کانال دارد. هدف از این مطالعه مقایسه اثر تهیه فوری و تاخیری فضای پست بر سیل اپیکالی کانال، با کاربرد دو نوع سیلر AH26 و آپاتیت روت سیلر می باشد.
در این مطالعه تجربی– آزمایشگاهی تعداد 76 دندان قدامی تک ریشه به کار گرفته شده اند. تاج دندانها از ناحیه سرویکال قطع گردید به طوری که حداقل 12 میلی متر از طول ریشه باقی ماند. دندانها به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. در هر گروه دو دندان کنترل مثبت و دو دندان کنترل منفی علاوه بر 15 دندان آزمایشی وجود داشت. تمامی دندانها به روش Step back پاکسازی و شکل دهی گردیدند و با روش لترالی با استفاده از گوتاپرکا و سیلر AH26 (گروه 1 و 2) و آپاتیت روت سیلر(گروه 3 و 4) پر شدند. در گروه 1 و 3 فضای پست بلافاصله با پیزوریمر تهیه گردید و چهار میلی متر انتهای پرکردگی باقی ماند. دندانهای گروه دو و چهار به مدت یک هفته در رطوبت 100% نگهداری شدند و سپس فضای پست مطابق روش تهیه گردید. نهایتا تمام دندانها 72 ساعت در مرکب هندی قرار گرفتند، سپس دندانها در اسید نیتریک دمینرالیزه شدند و با قرار دادن در الکل اتیلیک جذب رطوبت صورت پذیرفت و در متیل سالیسیلات شفاف گردیدند. پس از آن به کمک استریو میکروسکوپ با بزرگنمایی 40× متصل به کامپیوتر از زوایای مختلف از دندان عکس تهیه گردید تا حد نهایی نفوذ رنگ دیده شود. عکسها توسط دو نفر به طور جداگانه بررسی و میزان نفوذ رنگ اندازه گیری شد. نتایج توسط آزمون Two way ANOVA و Tukey مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
گروه AH26 فوری کمترین و گروه آپاتیت روت سیلر تاخیری بیشترین میزان نفوذ رنگ و نشت آپیکال را داشته اند. در مجموع بین دو روش فوری و تاخیری تهیه فضای پست، اختلاف معنی داری مشاهده گردید. (01/0> P) در حالی که برای دو نوع سیلر تفاوت معنی داری وجود نداشت. (426/0= P) تهیه فضای پست فوری و پیش از سفت شدن سیلر نسبت به روش تاخیری ریز نشت اپیکالی کمتری دارد. دو سیلر AH26 و آپاتیت روت سیلردر هر دو روش فوری و تاخیری از نظر ریز نشت اپیکالی تفاوتی نداشتند.

روش های مختلفی برای آموزش بهداشت کودکان وجود دارد یکی از روش هایی که کمتر به آن پرداخته شده است تئاتر می باشد. هدف از این مطالعه بررسی میزان تاثیر این روش آموزشی بر بهداشت دهان و دندان دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر یزد بوده است.
این مطالعه نیمه تجربی به روش قبل و بعد و زمان اجرای آن نیمه دوم سال 83 بود. این بررسی روی دویست دانش آموز دختر مقطع ابتدایی انجام گردید. در هر منطقه شهر، یک دبستان و در هر دبستان به صورت خوشه ایاز هر یک از مقاطع یک کلاس بیست نفری انتخاب گردید. روش جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که قبل و بعد از اجرای تئاتر میزان آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان به وسیله آن سنجیده شد. از آزمونهای آماری Chi-Square، Wilcoxon و بسته نرم افزاری SPSS برای مقایسه نتایج قبل و بعد از آموزش استفاده گردید.
نتایج نشان داد که به طور کلی تئاتر در افزایش آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان در مورد بهداشت دهان و دندان مؤثر بوده است. تاثیر تئاتر به ترتیب بر آگاهی دانش آموزان بیشتر از نگرش و بر نگرش آنها بیشتر از عملکرد بود. (0001/0 < P)در مورد رابطه سواد مادر با میزان آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان در مورد بهداشت دهان و دندان آزمون آماری نشان داد که تنها ارتباط سواد مادر با عملکرد معنادار بوده است. (021/0 = P)، همچنین نتایج نشان داد که ارتباط معناداری بین مقطع تحصیلی دانش آموز با میزان آگاهی (020/0 = P)، نگرش (0001/0 = P) و عملکرد (022/0 = P) وجود دارد، به طوری که در مقاطع بالاتر این مقادیر افزایش می یابد.
نتایج این مطالعه نشان داد که اجرای سناریوی استفاده شده در این بررسی متناسب با مسائل فرهنگی هر منطقه در مدارس سطح شهرستان می تواند در جهت ارتقای سطح آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان در مورد بهداشت دهان و دندان مورد استفاده قرار گیرد.

کاربرد فیشور سیلنت ها روش ایمن و مؤثر در پیشگیری از پوسیدگی اکلوزال می باشد. گیر طولانی مدت سیلنت ها برای موفقیت آنها ضروری است و این موضوع تا حدی بستگی به روش آماده سازی شیارها دارد. هدف از انجام این مطالعه مقایسه تاثیر لیزر Er،Cr:YSGG و روش های ایرابریژن و اسیداچ برگیر فیشور سیلنت ها از طریق تعیین استحکام باند ریز برشی بوده است.
در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی از دندانهای پره مولر سالم استفاده گردید. دندانها از طریق Ground section مزیودیستالی برش داده شده و قسمتهای باکالی و لینگوالی مورد استفاده قرار گرفتند. نمونه ها به طور تصادفی به سه گروه (هر گروه شامل 15 دندان) اختصاص داده شدند. گروه I، نمونه ها توسط اسیدفسفریک 37 ٪ اچ شدند. گروه II نمونه ها قبل از اچینگ تحت تاثیر ایرابریژن (50μ، Al203) قرار گرفتند. گروه III نمونه ها تحت تاثیر لیزر Er، Cr:YSGG و با قدرت دو وات قرار داده شده و سپس اچ گردیدند. باندینگ بر روی نمونه ها قرار گرفته و سیلنت داخل Micro bore tygone tube به ارتفاع یک میلی متر و قطر 7/0 میلی متر قرار داده شد و بعد از کیورکردن سیلنت استحکام ریزبرشی تمام نمونه ها اندازه گیری شد. برای آنالیز آماری از آزمون One-Way ANOVA و Tukey استفاده شد.
میزان استحکام باند ریزبرشی در گروه I 94/6 ± 51/23 مگاپاسکال و در گروه II 11/15 ± 05/39 مگاپاسکال و در گروه III 18/6 ± 44/21 مگاپاسکال بود. نتایج نشان داد سه گروه از لحاظ گیر با یکدیگر اختلاف معنی دار آماری دارند (01/0 < P) و استحکام باند در گروه ایرابریژن به طور معنی داری از دو گروه بالاتر بود.
استفاده از لیزر Er، Cr:YSGG قبل از اچینگ گیرفیشور سیلنت ها را افزایش نداد و استفاده از ایرابریژن قبل از اچینگ موفقترین روش در افزایش گیرفیشور سیلنت ها بود.

سانوسیل(SANOSIL) یک محصول ضدعفونی کننده جدید با پراکسید هیدروژن و مقادیر جزئی نقره است که به دلیل اثر بخشی بالا مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی ضدعفونی وسایل و دستگاه هادر بخش دندانپزشکی با ماده سانوسیل بر اساس نوع میکروارگانیسم به دست آمده از کشتهای محیط می باشد.
در این مطالعه آزمایشگاهی شصت نمونه از ابزار دندانپزشکی قبل و بعد از اثردهی سانوسیل جمع آوری شد. نمونه های جمع آوری شده بر روی محیطهای کشت بلاد آگار و شکلات آگار کشت داده شدند. بعد از 24 ساعت که در دمای 37 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. پلیت ها از نظر رشد میکروبی بررسی شدند. پس از تعیین جنس و گونه باکتری بر اساس کشتهای افتراقی و آزمایشهای بیوشیمیایی تعداد کلونی های میکروبی پس از مواجهه با سانوسیل شمارش شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در محیط نرم افزار آماری SPSS ویرایش 14 انجام شد. برای تعیین معنادار بودن اختلاف بین نتایج قبل و بعد از مداخله از آزمون غیرپارامتریک Chi-Square استفاده گردید. حد معنادار بودن اختلاف در این مطالعه 05/0 p < در نظر گرفته شد.
پس از ضدعفونی با سانوسیل باکتری ها قادر به رشد در محیطهای کشت نبودند) بیش از 90 %) استرپتوکوکوس ویریدنس، استافیلوکوکوس اورئوس، استافیلوکوک های کوآگولاز منفی، ائروموناس هیدروفیلیا، ائروموناس هیدروفیلیا، نیسریا لاکتامیکا، باسیلوس سوبتیلیس، باسیلوس سرئوس، میکروکوکوس لوتئوس، کورینه باکتریوم و اشرشیاکلی باکتری های به دست آمده در این مطالعه بوده است. تمام محیطهای کشت پس از اثردهی این ماده منفی گزارش شدند یا میزان رشد ارگانیسم به نحو چشمگیری کاهش داشت. در مورد اثربخشی سانوسیل بر سویه های مقاوم آزمایشگاهی و نیز میزان پایین کلونی میکروب های استاندارد پس از مواجهه با سانوسیل حاکی از اثر باکتریسیدال سانوسیل بر سویه های مورد آزمایش است. این کاهش معنادار است. (05/0 p <) محلول سانوسیل میزان آلودگی ابزار دندانپزشکی را به طور معناداری کاهش داد. در طی مدت استفاده از این ماده هیچ خاصیت خورندگی و ایجاد بقایا، بر روی ابزار یا دستگاه ها چه به صورت استفاده از پنبه آغشته به سانوسیل و یا اسپری سانوسیل مشاهده نگردید.