فهرست مطالب

پژوهش های مدیریت منابع انسانی - پیاپی 1 (زمستان 1387)

نشریه پژوهش های مدیریت منابع انسانی
پیاپی 1 (زمستان 1387)

  • 228 صفحه، بهای روی جلد: 25,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1388/01/20
  • تعداد عناوین: 9
|
  • صفحه 0
  • سید محمد اعرابی، مرجان فیاضی صفحه 1
    در این مقاله، کوشش شده است به استناد داده های پژوهش، «نقش فرهنگ در انتخاب الگوی تدوین استراتژی»، متدولوژی تدوین و جاری سازی استراتژی توانمندسازی در ایران ارایه گردد. در گونه شناسی استراتژی های فرهنگ، نقطه ی مرجع استراتژیک با نگرش به علوم اجتماعی و نگرش به فرهنگ مورد توجه قرار گرفته است. می توان تدوین استراتژی بر مبنای فرهنگ را در دو بعد جداگانه مورد بررسی قرار داد. نحوه ی نگرش به علوم اجتماعی مشتمل بر نگرش عقلایی و نگرش شهودی (منطبق با الگوی اشنایدر و بارسو) و در بعد فرهنگ سازمانی مشتمل بر فرهنگ منعطف و غیرمنطعف (منطبق با دست آوردهای مطالعه ی هافستد) تنظیم شده است. براساس نتایج به دست آمده، الگوی موقعیت گرایی (نگرش غیر منعطف به فرهنگ و نگرش عقلایی به علوم اجتماعی) الگوی مناسب جهت تدوین استراتژی در ایران شناسی پیشنهاد گردید. بر این اساس، با توجه به استراتژی فرهنگ، استراتژی توانمندسازی کارکردگرا برای ایران پیشنهاد می گردد.
    کلیدواژگان: استفاده از آموزش، تفویض اختیار، شیوه های عقلایی، توانمندسازی
  • برزو فرهی بوزنجانی، حسن عابدی جعفری، موسی مهدوی صفحه 19
    توسعه ی منابع انسانی به عنوان شاخه ای از مدیریت منابع انسانی، هم اکنون مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران رشته ی مدیریت قرار گرفته است. در این تحقیق، رابطه ی رفتار اثربخش به عنوان متغیر وابسته با متغیرهای «نگرش فطرت گرا»، «توسعه ی ارتباطات چهارگانه (ارتباط فرافردی، ارتباط درون فردی، ارتباط میان فردی و ارتباط برون فردی) و توسعه ی منابع انسانی به عنوان متغیرهای شناور و مستقل، در قالب یک الگوی مفهومی مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.
    فرضیه های تحقیق عبارتند از:1. نگرش فطرت گرا بر توسعه ی ارتباطات چهارگانه ی استادان دانشگاه مؤثر است.
    2. توسعه ی ارتباطات چهارگانه، بر توسعه ی منابع انسانی (استادان دانشگاه) مؤثر است.
    3. توسعه ی منابع انسانی، بر رفتار اثربخش استادان دانشگاه مؤثر است.
    در این تحقیق، با استفاده از ادبیات موجود، متغیرهای مورد نظر بررسی و سپس با تهیه ی ابزار سنجش و تعیین روایی (محتوایی و سازه) و دریافت پایایی کل به میزان93/0، پرسش نامه های تحقیق از طریق 164 نفر از استادان دانشگاه های حوزه ی علوم انسانی و اجتماعی شهر تهران تکمیل شد. در به کارگیری تکنیک آماری تحقیق، با استفاده از روش تحلیل مسیر، مؤلفه های سنجش متغیرها با «مدل اندازه گیری» یا تحلیل عاملی تاییدی و آزمون رابطه ی بین متغیرها با استفاده از «معادله ی ساختاری» یا مدل علی از طریق نرم افزار LISREL یافته های تحقیق به دست آمد و در نتیجه، الگوی مفهومی تحقیق دارای نیکویی برازش و مورد تایید قرار گرفت.
    نتایج حاصل از یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیر «توسعه ی منابع انسانی» تحت تاثیر متغیرهای «توسعه ی ارتباطات چهارگانه» و «نگرش فطرت گرا» بر «رفتار اثربخش» استادان دانشگاه مؤثر است.
    براساس نتایج حاصل از این تحقیق که با تاکید بر توسعه ی ارتباطات چهارگانه و نگرش فطرت گرایی مبتنی بر ارزش های اسلامی مورد تحقیق قرار گرفته است، پیشنهادهایی در قالب سه بخش مجزا: الف پیشنهاد به مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و مسئولان دانشگاهی، ب پیشنهاد به استادان دانشگاه و ج پیشنهاد به محققین آینده ارایه شده است. علاوه بر این، با توجه به نتایج حاصل از تحقیق پیشنهادهای اساسی در سه بعد ساختاری، رفتاری و زمینه ای (فرهنگ سازی) به منظور تقویت نگرش فطرت گرایی و توسعه ی ارتباطات چهارگانه ی استادان دانشگاه ها، وزارت علوم و دانشگاه ها در ایجاد زمینه های قانونی، ترغیبی و فرهنگ سازی داده شده است و هم چنین به استادان دانشگاه نیز پیشنهاد شده است که با تقویت این گونه نگرش در وجود خود، موجب رفتار اثربخش آنان گردد.
    کلیدواژگان: توسعه منابع انسانی، نگرش فطرت گرا، توسعه ارتباطات چهارگانه، رفتار اثربخش، توسعه منابع انسانی فطرت گرا، فطرت گرایی منابع انسانی، ارتباطات چهارگانه
  • ابوالفضل محمدی، احمد ورزشکار صفحه 51
    انسان، ثمره ی بی همتای خلقت و تکامل است، قدرت تفکر و حس کنجکاوی، او را وامی دارد تا به تفکر درباره ی جهان و نیروهای بیرون از کنترل خود بپردازد.
    بشر در طول قرن های متمادی به توضیح پدیده های طبیعی در جهان پرداخته است که قابل قبول به نظر می رسیدند؛ اما به تدریج به وجود یک نظم و قاعده و رابطه ی علت و معلولی در جهان پی برد. بنابراین، برای کشف علت و بررسی وجود چنین نظمی به اقدامات گوناگون دست زد و با تکیه بر شواهد تجربی، گام های مهمی در جهت کشف حقایق علمی برداشت. به تدریج، روش های استدلال گوناگون برای حل مسایل نامعلوم ارایه روش های علمی پایه گذاری شد. سرانجام تحقیق و پژوهش و فعالیت های تحقیقاتی به شکلی نظام مند پدیدار گشت و به تبع آن، پژوهشگران به عنوان محوری ترین عامل تحقیق و پژوهش هدایت و رهبری این عرصه را به عهده گرفتند.
    در این مقاله ضمن بررسی انواع مدل های منابع انسانی که در آن پژوهشگران با عنوان منابع انسانی تحقیقات نامیده می شوند، اقدام به استخراج مدل های مطرح در یک طیف جنبه های سخت و نرم استوری تا مدل بالندگی در مدیریت منابع انسانی، زیرسیستم های مورد نظر مطالعه و در نهایت مدل مورد نظر با زیرسیستم های فرعی تامین، به کارگیری، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد، جبران خدمات و نگه داری منابع انسانی ارایه شده است.
    کلیدواژگان: منابع انسانی، نظام منابع انسانی تحقیقات، تامین منابع انسانی، بکارگیری، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد، جبران خدمات، نگه داری منابع انسانی
  • محمدعلی زکی صفحه 79
    بررسی رضایت شغلی، به عنوان یک ابزارجمع آوری اطلاعات اصلی در سازمان ها عمل می کند و مدیران را قادر می سازد تا از این طریق اولا بخش ها یا گروه های کاری را با یکدیگر مقایسه نمایند و ثانیا مسایل و مشکلات را اولویت بندی کرده و ثالثا ادراکات و انتظارات کارکنان را شناسایی نماید تا بدین وسیله بتوانند موجب بهبود شکاف بین وضع موجود و شود. کارکرد دانشگاه ها در زمینه ی رضایت شغلی به دو بخش مشخص آموزشی (تربیت نیروی ماهر و متخصص) و پژوهشی (اجرای پروژه های تحقیقاتی و پایان نامه ها) قابل تقسیم است. اهمیت کارکرد پژوهشی دانشگاه ها، محققان را بر آن می دارد تا به بررسی و تحلیل محتوای پایان نامه های تحصیلات تکمیلی در حوزه ی جهانگردی بپردازند.
    هدف اصلی این مقاله، ارایه مدلی پژوهشی متکی بر تحقیقات انجام شده ی کی نیکی و همکاران(2002)، تسینگ (2004)و باولینگ و هامون(2008) و با استفاده از نتایج تحقیقات رضایت شغلی در ایران خواهد بود. بر این اساس، به تحلیل محتوای 238 پایان نامه ی تحصیلات تکمیلی دانشگاه های دولتی ایران طی سال های 86-1358 خواهد پرداخت. نوع تحقیق، استفاده از اطلاعات موجود و روش تحقیق، تحلیل محتوا و تحلیل ثانوی می باشد. داده های تحقیق، با مراجعه به پایگاه اینترنتی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (وابسته به وزارت علوم، فن آوری و تحقیقات) استخراج و جمع آوری گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل های آماری از نرم افزار Spss در محیط Windows و روش های آماری شامل تحلیل توصیفی (یک متغیره و دو متغیره) استفاده گردید. متغیرهای هشتگانه ی مستقل تحقیق حاضر، شامل: جنس، تعدادصفحات، برخورداری از چکیده، مقطع تحصیلی، رشته و گرایش تحصیلی، نوع دانشگاه، سازمان پژوهشی و زمان دفاع از پایان نامه می باشند. گرایش های پژوهشی رضایت شغلی، به عنوان متغیر وابسته در نظر بوده که در قالب چهار گرایش (موضوع) اصلی و موضوعات فرعی طبقه بندی شده اند.
    نتایج نهایی در قالب پنج بخش مهم: مشارکت جنسی، میان رشته ای بودن، میان سازمانی بودن، رشد زمانی و گرایش های چهارگانه ی رضایت شغلی تنظیم و جمع بندی شده است.
    کلیدواژگان: رضایت شغلی، تحلیل محتوا، تحلیل ثانوی، پایان نامه، دانشگاه
  • علی نجات بخش اصفهانی، روح الله تولایی صفحه 105
    تحقیق حاضر، به منظور طراحی و ارایه ی الگویی مناسب برای کنترل استراتژیک دستگاه های فرهنگی کشور انجام شده است. این مقاله، با ارایه ی تعاریف، مفهوم سازی و مرور بر مبانی علمی و نظری مفهوم کنترل استراتژیک در سازمان ها پرداخته و مدل مناسب خود را درخصوص کنترل استراتژیک دستگاه های فرهنگی کشور ارایه کرده است که مدل پیشنهادی، در نوع خود بی نظیر و از جنبه ی خلاقیت و نوآوری، در کشور منحصربه فرد است.
    محققین با تهیه پرسشنامه ای که دربرگیرنده ی شاخص ها و عوامل اصلی ساختار مدل پیشنهادی می باشد و پایایی آن براساس روش آلفای کرونباخ به میزان 8/98% محاسبه شده است، اقدام به توزیع پرسش نامه و جمع آوری آمار و اطلاعات مورد نیاز نموده و مراحل تجزیه وتحلیل آن را با استفاده از روش توصیفی با تکیه بر عوامل اصلی سازنده به انجام رسانده اند و متدولوژی خود را در چهار گام تشریح کرده اند. جامعه ی آماری مورد نظر، 6 دستگاه بزرگ فرهنگی کشور بوده و روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی از نوع قرعه کشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای بوده است و در بخش میدانی، از پرسش نامه ی فوق که قبلا روایی آن تایید گردیده، استفاده شده است. پس از تجزیه وتحلیل یافته ها، از روش تحلیل عاملی تاییدی، فرضیه های پژوهش آزمون و تایید گردیده و در پایان میزان برازش الگوی کنترل استراتژیک، با استفاده از مدل تحلیل مسیر سنجیده و الگوی مفهومی تحقیق، به تایید نهایی رسیده است.
    بعد از برازش الگوی مفهومی در مدل نهایی تحقیق، 9 عامل اصلی مؤثر بر فرایند کنترل استراتژیک دستگاه های فرهنگی کشور به دست آمد که عبارتند از: ارزش های محوری؛ فرایند برنامه ریزی؛ عوامل کلیدی؛ شایستگی و مسؤولیت پذیری کارکنان؛ سازمان دهی؛ تخصیص منابع؛ کنترل عملیاتی؛ کنترل راهبردی و اقدام اصلاحی. یافته های این تحقیق نشان می دهد که هر چه قدر دستگاه های فرهنگی کشور در تدوین استراتژی های خود فعال باشند، در اجرای آن نیز فعال خواهند بود؛ هر چه دستگاه های فرهنگی کشور برنامه های مدون بیش تری داشته باشند، ارزیابی عملکرد آنان راحت تر به دست می آید و در ارزیابی عملکرد دستگاه های فرهنگی کشور بیش تر به برنامه های اجراء شده توجه می شود.
    کلیدواژگان: مدیریت استراتژیک، کنترل استراتژیک، عوامل کلیدی، ارزش های فرهنگی، دستگاه های فرهنگی، ایران
  • احمد غضنفری، لطفعلی عابدی صفحه 149
    تحقیق حاضر، به منظور بررسی میزان رضایت، انگیزش و عملکرد شغلی کارکنان آموزشی صورت گرفته است. به همین منظور، از جامعه ی آماری که مشتمل بر کارکنان آموزشی بود 93 نفر انتخاب شدند. شیوه ی انتخاب آزمودنی های تحقیق، به صورت سرشماری است؛ یعنی، تمام افراد در تحقیق شرکت داشتند و پرسش نامه های کامل عودت داده شده 93 نفر می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ی رضایت شغلی (JDI) و نیز پرسش نامه ی انگیزه های شغلی و پرسش نامه ی عملکرد شغلی که با توجه به شرایط آموزشی تنظیم شده بود استفاده گردید. ضریب پایایی سه پرسش نامه ی مورد استفاده، به ترتیب عبارتند از: 96/0، 91/0 و 90/0. یافته های پژوهش، نشان داد که کارکنان آموزشی از رضایت، انگیزش و عملکرد شغلی بالاتر از متوسط برخوردارند. مؤلفه های رضایت از حقوق و رضایت از ارتقا پایین تر از بقیه ی مؤلفه ها هستند. نیازهای سطح پایین و سطح بالای کارکنان، همگی در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارند. مهم ترین عامل رضایت شغلی کارکنان آموزشی، خود شغل یا نفس کار؛ یعنی، تدریس و آموزش می باشد. انگیزه های قدرت و معنوی، پیش بینی کننده های عملکرد شغلی کارکنان آموزشی هستند و درمجموع انگیزش شغلی و رضایت شغلی و تعامل آن ها پیش بینی کننده ی عملکرد شغلی کارکنان هستند.
    کلیدواژگان: انگیزش، رضایت، عملکرد و کارکنان آموزشی
  • علی شائمی، آرش شاهین، مهدی یزدان شناس صفحه 177
    همان طور که بر پویایی و پیچیدگی محیط افزوده می شود، سازمان ها هم به منظور شناسایی فرصت های جدید برای عملکرد بهتر، بایستی کارآفرینانه تر عمل نمایند. کارآفرینی سازمانی، دربردارنده ی یادگیری است و به وسیله ی همکاری، خلاقیت و تعهد افراد پرورش می یابد. بنابراین، باید تحقیقاتی پیمایشی برای تبیین نقش مدیریت منابع انسانی در توانمندساختن سازمان برای مبادرت به فعالیت های کارآفرینانه صورت گیرد. مقاله ی حاضر که نتایج یک تحقیق توصیفی-پیمایشی را ارایه می کند، سعی دارد نقش نظام مدیریت منابع انسانی را در پرورش اقدامات کارآفرینانه ی سازمانی نشان دهد. بدین منظور، وضعیت و تاثیر زیرسیستم های اصلی مدیریت منابع انسانی، ازجمله ارزیابی عملکرد، پاداش و حقوق و دستمزد بر کارآفرینی سازمانی بررسی شده اند. این تحقیق در ادارات مرکزی سازمان های دولتی خدماتی ایران که از محل انجام فعالیت اصلی خود کسب درآمد دارند، انجام شده است. نتایج تحقیق حاضر، تاثیرگذاری معنی دار سیستم های ارزیابی عملکرد و حقوق و دستمزد را بر کارآفرینی سازمانی در سازمان های مورد مطالعه تایید نمود؛ اما معنی داری تاثیر سیستم پاداش در سطح اطمینان 95 درصد تایید نگردید. براساس یافته های تحقیق حاضر و هم چنین بررسی ادبیات موضوع، پیشنهاداتی برای ارتقای وضعیت کارآفرینانه نظام مدیریت منابع انسانی ارایه گردیده است.
    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی، کارآفرینی سازمانی، ارزیابی عملکرد، پاداش، حقوق و دستمزد
  • قاسم قنبری خانقاه صفحه 1
|
  • Sayyed Mohammad Aarabi, Marjan Fayyazi Page 1
    This article intends to provide a model for the methodology of making and implementing empowering strategy in Iran, based on the data analysis of a research entitled: "the role of culture in selecting the model of strategy making". In the typology of cultural strategies, the strategic referential point is considered with a view to social sciences and culture. Strategy making based on culture can be considered from two different aspects. Social view contains rational and intuitive approaches (in line with the models of Schneider and Barso). The other aspect is related to organizational culture containing flexible and nonflexible culture (in line with the findings of Hofestede's studies). The results of this research indicated that situation-oriented model (flexible attitude to culture and rational attitude towards social sciences) can be the best for the study of Iran. Accordingly, based on cultural strategy, functionalist empowering strategy is suggested for the study of Iran.
  • Borzou Farrahi, Hasan Abedi Jaafari, Mousa Mahdavi Page 19
    Human resources development has been regarded as one of human resources management branches by management thinkers and professionals. In following research the relationship between the effective behavior as a dependent variable and innate approach variables, quadru-skills promotion including superpersonal, intrapersonal, interpersonal and extrapersonal relationships and human resources development as independent variables has been discussed and studied within a suggestive model.Hypothesises are:1. Innate approach has an impressive effect on professors’ quadru-skills promotion.2. Quadru-skills promotion may be effective on professors’ human resources development.3. Human resources development has an effect on professors’ effective behavior.Using current literature helped us in studying the variables, then through the methodology phaze evaluation measures provided us a 93% coefficient of reliability within our questionnaire content and structure. 164 of universities professors in Tehran with humanities and social sciences tenden cies were used for this research implementhing path analysis method in our statistical research.LISREL software was used to make our conceptual model so that bringing a goodness of fit embracing measuring the variables through confirmatoy factor analysis methodology and defining the relationships among variables by using structural equation and casual models.The results show that the variable “human resources development” within the effects of variables “quadru-skills development” and “innate approach” is impressive on the professors’ effective behavior.There are 3 suggestions based on this research findings offered to the officials at ministry of sciences, research and technology, universities professors and future researchers. These suggestions embrace structural, behavioral and contextual aspects making a defined culture for the improvement of professors’ quadru-skills promotion and also other related subjects such as the memembers of ministry of sciences, research and technology in order to make conventional, motivational and cultural contexts brining an effective behavior for them.
  • Abolfazl Mohammadi, Ahmad Varzeshkar Page 51
    Human is a unique fruition of creation and evolution. Curiosity sense impels him to think about world and powers that are out of his control.Long centuries human tried to describe natural phenomenon in the world that seemed justifiable. But, human gradually found orders and rules as well as a cause and effect relationship in the world. Then, in order to discover and research this effect and such an order, he did different activities. He also in order to discover scientific facts, with confidence in personal experiences and experemental evidents, put much studies in his paces. Gradually, diverse reasonings provided for resoulotion of obscure problemes, and it became a basis for scientific methods.Therefore, research activities emerged in a systemic model and resultantly researchers appeared as the most important factors in research.In this essay, different kinds of human resources models will be surveyed. In research scope, researchers perceive as human resources of research.In this realm, we extracted provided models from the hard and soft Storey model to development model in human resources management; subsystems will be studied and finally, mentioned model along with subsystems, supply, application, education and development, performance appraisal, service compensation and human resources maintenance will be provided.
  • Mohammad Ali Zaki Page 79
    Studying job satisfaction is used as a means for collecting data in organizations. This enables the managers, first, to compare vicarious work groups and departments, and second, to categorize the problems, and third, to identify the employee's expectations and perceptions. In turn, they will be able to decrease the gap between status quo and the desired situation. The function of universities with regard to job satisfaction can be divided into two main groups; that is, educational function (training experts and skillful people), and research functions (including research projects and dissertations). The significance of the second function has made the researchers analyze the content of the dissertations on subjects such as tourism.Based on several researches conducted in this field, including researches on job satisfaction, the researchers intended to provide a research model. To do so, the contents of 238 dissertations written during 1358 to 1386 in the public universities of Iran were analyzed. Content analysis and secondary research were applied to analyze the information. SPSS statistical analysis was applied for conducting content analysis by explanatory, both univariate and bivariate researches. The final outcomes of the research were classified into five important classes of gender participation, being interdisciplinary, being inter-institutional, time factor, and the four inclinations of job satisfaction.
  • Ali Nejatbakhsh-Esfahani, Ruhollah Tavallaei Page 105
    Strategic control is a main duty of organizations executives at strategic level, in which the principal variables or vital factors of organization's success are ldentified and are carefully and consistenty monitored by the organization's senior decision makers. Strategic control precedes managerial control, supporting organization's long-term objectives, strategies, and missions.In this article, the strategic control paradigm of country's cultural organizations is presented and examined through integrity and route analysis methods, using the data gathered from a number of cultural systems.Results indicate that the data gathered properly fits with the strategic control paradigm of the country's culfural systems and values of the paradigm fitness parameters including GFI, NFI, MRSEA and other parameters calculated proves the merit of the conceptual paradigm fitness proposed by the researchers and country's cultural senior executives can utilize this paradigm to strategically control their organizations.
  • Ahmad Ghazanfari, Lotfali Abedi Page 149
    This study is conducted to explore faculty members’ job satisfaction, motivation, and job performance in a military college. Research population consists of 93 teachers that all of them participated in the study, thus it required no sampling. Data collection was done by instruments such as, job description index (JDI), job motives and job performance questionnaires that were designed with respect to research context. The reliability coefficients of the above-mentioned instruments were respectively 0.96, 0.91, and 0.90.Research findings showed that faculty members’ job satisfaction, motivation and performance were rated above mean. Satisfaction about salary and promotion opportunity were rated less than the other components.Both basic and growth needs of the subjects were found above the average. The most important factor in job satisfaction of subjects was the nature of the job, namely teaching and instruction. Power and spiritual motives can be used to predict faculty members’ job performance. Ultimately, job motivation, job satisfaction, and their interaction can predict job performance.
  • Ali Shaemi, Arash Shahin, Mehdi Yazdanshenas Page 177
    As environment becomes more complex and dynamic, organizations must become more entrepreneurial in order to identify new opportunities for superior performance. Organizational entrepreneurship involves learning, driven by collaboration, creativity and individual commitment. Also, it is widely held that HRM practices have important role in organization success. Therefore, there is a pressing need for empirical research that addresses the contributions that HRM makes to an organization's ability to embarking entrepreneurial activities. Present paper provides the results of a descriptive survey and tries to show the roles of the HRM system in promoting organizational entrepreneurial activities. In this regard, the characteristics of the main HRM sub-systems and their effects on organizational entrepreneurship have been investigated. These sub-systems include performance appraisal system, reward system, and pay system. This survey has been done within the headquarters of the Iranian public service organizations which could gain income from their main services. Results show the significant impacts of the performance appraisal and pay systems on organizational entrepreneurship, but the significant impact of reward system on organizational entrepreneurship was rejected. At the end, according to the present research findins as well as literature review, some suggestions have been provided for improving entrepreneurial posture of the HRM systems in studied organizations.