فهرست مطالب

مطالعات مدیریت گردشگری - پیاپی 10 (پاییز 1384)

نشریه مطالعات مدیریت گردشگری
پیاپی 10 (پاییز 1384)

  • 158 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1388/06/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محمود ضیائی، روزبه میرزایی صفحه 1
    هر چند که توجه روزافزون به «مناطقی تحت حفاظت» به عنوان مقصد گردشگری و توسعه فعالیت های گردشگری در آنها می تواند برای جامعه محلی و همچنین حفاظت از منابع طبیعی یک فرصت تلقی شود اما نگرانی هایی نیز در زمینه مدیریت ناکارآمد گردشگری در این مناطق وجود دارد. در نبود یک نظام مدیریتی سیستماتیک و دانش محور، هر گونه تغییر کاربری اندیشیده نشده و توسعه لجام گسیخته گردشگری، می تواند تهدیدی جدی برای این مناطق به شمار آید. تجارب جهانی و ملی حکایت از بروز تغییرات بازگشت ناپذیر محیطی و نابودی این اکوسیستم های آسیب پذیر و در عین حال ارزشمند دارد. سواحل جنوبی دریای خزر از قدیمی ترین و مهمترین مقاصد گردشگری کشور است و گردشگری مبتنی بر طبیعت، محصول اصلی گردشگری آن به شمار می آید. بخش قابل توجهی از طبیعت گردی، در «مناطق تحت حفاظت» صورت می گیرد و سواحل شمالی کشور بدین لحاظ از قابلیت بالایی برخوردارند. علی رغم انکه بیش از پنجاه سال از سابقه حفاظت مناطق طبیعی در ایران می گذرد مطالعات صورت گرفته حاکی از آن است که نظام مدیریتی حاکم بر این مناطق از اثر بخشی و کارایی لازم برخوردار نبوده است. در این مقاله ابتدا به ارزیابی قابلیت های اکوتوریستی مناطق تحت حفاظت استان های حاشیه ی سواحل شمالی کشور پرداخته شده است. سپس در مطالعه ای تطبیقی نظام مدیریتی حاکم بر این مناطق با نظام های مدیریتی سایر نقاط جهان مقایسه گردید. همچنین الگوی مدیریتی حاکم بر“پناهگاه حیات وحشی میانکاله «در مرحله بعدی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه این مطالعات نشان داد که نظام مدیریتی حاکم بر پناهگاه حیات وحشی میانکاله از نوع»مدیریت کلاسیک (سنتی) است. این نوع مدیریت نگاهی «موزه ای» به منطقه دارد و تنها دغدغه آن حفاظت از محیط زیست است. از آنجا که در این رویکرد مدیریتی، به گردشگری به عنوان فعالیتی متعارض با اهداف زیست محیطی نگریسته می شود لذا نمی تواند از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار باشد. در کنار این یافته ها، تبیین نگرشی دیدار کنندگان و ادراکات جامعه محلی نسبت به اهمیت حفاظت از این پناهگاه حیات وحشی و توسعه گردشگری از دیگر نتایج حاصل از پژوهش میدانی این تحقیق است. در پایان راهکارهایی برای پیاده سازی نظام مدیریتی کارآمد در مناطق تحت حفاظت ارائه شده است.
    کلیدواژگان: دریای خزر، مناطق حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش میانکاله، اکوتوریسم، رویکرد مدیریتی مدرن، توسعه پایدار
  • مهدی کاظمی، ندا سهرابی صفحه 35
    بسیاری از صاحبنظران تاثیر منابع انسانی ماهر و آموزش دیده بر توسعه صنعت گردشگری را مورد تاکید قرار داده اند. بر این اساس در تحقیق حاضر با تاکید بر نقش منابع انسانی آموزش دیده و ماهر در توسعه گردشگری، کیفیت دوره های آموزش ضمن خدمت صنعت گردشگری استان فارس بر اساس مدل CIPP مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به دوره های اموزش ضمن خدمت برگزار شده طی سالهای 79 تا 84 توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، جامعه آماری این تحقیق کلیه افرادی است که در این دوره ها شرکت نموده اند، که از بین 1480 نفر آموزش دیده، 253 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات میدانی تحقیق با استفاده از یک پرسشنامه گردآوری گردید. در ادامه با استفاده از آزمون T برای تحلیل نتایج پرسشنامه ها، کیفیت مطلوب ابعاد چهارگانه مدل (زمینه، درون داد، فرایند و برون داد) مورد تایید قرار گرفت؛ اما نتایج بیانگر مطلوبیت کم تر بعد درون داد نسبت به ابعاد دیگر بود. توجیه کارکنان نسبت به اهمیت و اهداف این دوره ها همچنین تقویت تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی از جمله پیشنهاداتی است که برای ارتقای کیفیت دوره های مزبور ارایه شده است.
    کلیدواژگان: آموزش ضمن خدمت، گردشگر، گردشگری، مدل CIPP
  • مهدی کروبی صفحه 53
    برنامه ریزان اجتماعی عقیده دارند که بدون درک فرهنگی صحیح از جوامع به لحاظ تمایزات و تشابهات میان آنان نمی توان برنامه ریزی صحیحی در جهت جذب جهانگرد و توسعه صنعت گردشگری به عمل آورد. امروز یکی از اثرگذارترین منابع برای جذب جهانگردان برخورد فرهنگی مناسب و تکیه بر مناسبات فرهنگی خاصی بویژه فولکلور یا فرهنگ عامه است. فرهنگ عامه به مثابه یکی از منابع غنی سرمایه فرهنگی ایران می تواند به عنوان یک فرصت در توسعه صنعت گردشگری مورد توجه قرار گیرد. مقاله حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و تکنیک بررسی اسناد و مدارک کوشیده است تا سه حوزه فرهنگ عامه، توسعه و گردشگری را مورد مطالعه دهد. رابطه میان این سه حوزه با تکیه بر مباحث نظری و تحقیقات تجربی مطرح در این سه زمینه به ویژه در جامعه ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج و یافته های بررسی حاضر حاکی از آنست که ایران به لحاظ تمدن فرهنگی غنی متشکل از فولکلور متنوع و متمایز در پهنه جغرافیایی خود برخوردار است این توانمندی فرهنگی به شکل بالقوه قادر است انگیزه های لازم را برای گردشگران خارجی و برای دیدار از ایران فراهم اورده و توسعه این صنعت را باعث شود. البته از انجا که فولکلور در جوامع سنتی در حال توسعه قدرت خاصی دارد این فرصت در جاهایی به تهدید تبدیل می شود که لازم است برای آن برنامه ریزی شود.
    کلیدواژگان: نقش فولکور، فرهنگ عامه، گردشگری، ایران
  • امیر حسین شریعتی، بیتا یزدانی صفحه 79
    مقاله حاضر به بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی بر قابلیت سودآوری در هتل های شهر اصفهان می پردازد. هدف مقاله آن است که تاثیر عواملی مانند، 1- روابط انسانی، 2- برنامه ریزی نیروی انسانی، 3- آموزش، 4- نظام پاداش، 5- مدیریت عملکرد، 6-ارزیابی عملکرد 7-سیستم انضباطی 8-وجود سیستم اطلاعاتی منابع انسانی، 9- طراحی مشاغل و 10 - آشنا شدن با فرهنگ سازمانی (اجتماعی شدن)، را بر قابلیت سودآوری در هتل های شهر اصفهان بررسی کند. فرضیات تحقیق با استفاده از آزمون T تک نمونه ای در سطح اطمینان 95 درصد مورد بررسی قرار گرفتند و همگی تایید شدند. علاوه بر آزمونT، جهت تکمیل نتایج تحقیقی از ازمونهای دیگری از قبیل ANOVA، توکی، T مستقل و فریدمن نیز استفاده شده است که بر اساس نتایج حاصل از آزمون ANOVA بین نظرات مسئولین و کارشناسان هتلها براساسی عوامل سن، میزان تحصیلات، سابقه کار، شرکت در دوره های آموزشی و مدت زمان حضور در دوره های آموزشی تفاوت معنی داری وجود نداشت ولی بر اساسی عامل پست سازمانی، مسئولین پذیرش نسبت به مسئولین بخش مالی هتلها تاثیر مدیریت عملکرد بر قابلیت سوداوری را بیشتر ارزیابی کردند. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن ترتیب اهمیت عوامل موثر بر قابلیت سودآوری به صورت زیر است: 1- طراحی مشاغل 2- اشنا شدن افراد با فرهنگ سازمان (اجتماعی شدن) 3- روابط انسانی 4- نظام پاداشی 5- اموزشی 6- وجود سیستم اطلاعاتی منابع انسانی 7- سیستم انضباطی 8- برنامه ریزی نیروی انسانی 9- مدیریت عملکرد 10 – ارزیابی عملکرد
    کلیدواژگان: مدیریت منابع انسانی، صنعت هتلداری، گردشگری، قابلیت سودآوری
  • لیلا وثوقی صفحه 105
    هدف از این مقاله معرفی گردشگری تلخ، به عنوان یکی از انواع رو به گسترش گردشگری، در بازار گردشگری جهان است. در حالی که بخش گسترده ای از مطالعات گردشگری درباره ی بازاریابی، مصرف وعرضه مقاصد تفریحی، شاد و سرگرم کننده گردشگری است، برخی از محققین و نویسندگان گردشگری، در جست و جوی آنتی تزهای تراژدی، مرگ و جنگ هستند. هرچند ارتباط بین جنگ، مرگ، تراژدی و گردشگری پدیده ی جدیدی نیست، اما شکل آن در دهه های اخیر، بسیار تغییر کرده است. آنچه که در متون گردشگری اخیر، گردشگری تلخ نامیده می شود، از مصادیق بارز پست مدرنیسم است. اساسا بسیاری از حوادث، رویدادها و پدیده ها، در دنیای پست مدرن، امکان تبدیل شدن به محصول و مقصد گردشگری را دارند. این مطالعه، به بررسی گردشگری تلخ و عوامل مرتبط با آن می پردازد و تمرکز اصلی متن، بر گردشگری جنگ، به عنوان مهمترین زیرمجموعه ی گردشگری تلخ، است.
    کلیدواژگان: گردشگری تلخ، گردشگری جنگ، پست مدرنیسم، نوستالژی، میراث
  • حسین محمدی، فیروز رنجبر صفحه 129
    امروزه صنعت گردشگری به عنوان صنعتی پویا و فراگیر همه ارکان وجودی یک جامعه و سیستم های جهانی را در بر گرفته است. در این تحقیق، ارتباط بین اقلیم به عنوان یکی از عوامل محیط طبیعی با گردشگری و اثراتی که تغییرات اقلیم و گرمایش جهانی، می تواند بر روند گردشگری در نواحی مختلف دنیا بگذارد مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق به روش توصیفی و با استفاده از یافته های دیگر تحقیقات، در نواحی مختلف دنیا صورت گرفته است. نتایج این تحقیق گویای ارتباط تنگاتنگ اقلیم و شرایط آب و هوایی با فعالیتهای گردشگری و گذران اوقات فراغت دارد. در واقع یک اقلیم مناسب از نظر گرمایی، زیبایی شناختی و فیزیکی میتواند عاملی برای جذب گردشگر باشد. در تغییر اقلیم جهانی، فعالیتهای گردشگری از جمله حمل و نقل و مصرف سوخت برای گرمایش وسرمایش نقش مهمی را ایفا می کنند. تغییرات اقلیمی می تواند شرایط اقلیمی مناسب برای گردشگری را دچار دگرگونی و تحول کند. برای مثال طبق پیش بینی ها، تغییرات اقلیمی می تواند تعداد مناطقی را که در برخی از فصول سال، اقلیم مناسبی برای گردشگری دارند را دچار کاهش و یا افزایش کند که این می تواند باعث رکود و بهبود وضعیت گردشگری در این مناطق شود.
    کلیدواژگان: گردشگری، اقلیم، تغییر اقلیم، مقاصد گردشگری، گازهای گلخانه ای
  • مریم (مهرگان) منصوری صفحه 149
  • چکیده مقالات به زبان انگلیسی
    صفحه 1
|
  • Mahmud Ziai, Ruzbeh Mirzaee Page 1
    Ever-increasing on protected areas as tourism destinations, and development of tourism activities within those areas may be regarded as an opportunity for local community and preservation of natural resources: yet, there exists concerns for ineffective management in such areas(Hockings and Philips,2003). Without a systematic and knowledge-based management, any imprudent change in land use and uncontrolled tourism development can be a serious threat against these areas. Global and national experiences show irreversible changes to the environment and devastation of fragile, yet worthy ecosystems. Southern coast of Caspian Sea in one of the most long- established and important tourism destinations in Iran, and its core product it nature- baded tourism. A considerable portion of ecotourism takes place in protected areas and Northern littoral of Iran are potential ecotourism destinations. Despite the fact that natural resource protection started more than 50 years ago in Iran, the surveys show the management system of these areas is not effective and efficient enough. This paper evaluates the ecotourism porentials of protected areas of Northern waterfront provinces of Iran: and through a comparative study,it compares the management system of these areas with those of other areas across the world. Then, the management model of "Miankale Wildlife Refuge" is evaluated. The results show that the management system of "Miankale Wildlife Refuge" is traditional and classic, in which the area is considered as a museum and the only concern is protecting the environment. In this approach tourism is.
  • Mehdi Kazemi, Neda Sohrabi Nejhaad, Mehrdad Hamrahi Page 35
    Numerous authors have pointed out the influence of trained and skillful human resource on tourism development. the aim of this paper is to, evaluate the quality of in-service training programs in tourism industry based on CIPP model in Fars Province. This model has four dimensions in eluding Context, Input, Process and Output.The data is obtained from a survey applied to a sample of 253 trainees from a 1480 population who attended the training programs over a period of 5 years between 2000 and 2005.T-tests were used to evaluate data. Finding demonstrated that each dimension of the model had high quality but they were rather different. So a number of recommendations are made to improvement the in-service programs.
    Keywords: ln-service training, Tourist, Tourism, CIPP model
  • Mehdi Karubi Page 53
    Social Planners believe that without a correct cultural understanding of societies in terms of their differences and similarities, one cannot provide an adequate plan for attracting tourists and developing tourism industry. Today, one of the most effective sources of attracting tourists, is conducting a proper cultural treatment and focusing on cultural interactions, especially folklore. Folklore as a component of cultural in asset in Iran is considered as an opportunity in the development of tourism industry. Using a library and document processing technique and considering available theoretical arguments and empirical studies, this paper analyzes three fields of folklore, development and tourism and the relationship among them, with a special attention to the Iranian society. The findings suggest that Iran with a rich cultural civilization enjoys a variety of folklore in its geographical arena and can potentially motivate foreign tourists to visit tourism destinations and contribute to the development of this industry. However, since in traditional developing societies folklore is of great importance, this opportunity may sometimes be converted to a threat and thus necessitates a careful planning. believed to hava an adverse effect on the environment, therefore,it can be neither effective nor efficient.Analysis of the attitudes of visitors and local community towards the importance of protecting this wildlife refuge and tourism development is the other outcome of this survey. Finally, strategies to implement an effective management system in protected areas have been proposed.
  • Amirhoseyn Shariati, Bita Yazdani, Fereshteh Haghighat Page 79
    Present article concentrates on investigation of the effective factors of human resource management on profitability in Isfahan city hotels. Factors such as 1)human relations; 2)human resource planning;})education; 4)reward's system; 5)performance management; 6)performance evaluation;7)discipline; 8)human resource information system; 9)job design and I O)socialization have been tested. A self• made questionnaire was designed. Its validity was measured with Cronbach coefficient alpha of 89%. Then hypotheses were tasted in a statistical population of 49 persons which 15 were selected as primary sample. The result was a ranking classification of effective factors on customer profitability.
    Keywords: Human resource management, Tourism, Hospitality Industry, profitability
  • Leyla Vosoughi Page 105
    The purpose of this paper is, to introduce dark tourism as a type of tourism which is growing increasingly in the world tourism markets. While a great deal of tourism researches contemplate the marketing and consumption of pleasant diversion in pleasant places, a number of authors have begun to explore the antithesis of such creeds, the.
  • Hoseyn Mohammadi, Forouz Ranjbar, Morteza Mohammad Jani, Tahereh Sadat Hashemi Page 129
    Nowadays, tourism is a dynamic industry which influences all aspects of a society and global sustem.This paper analyze the relationship between climate, as one of the natural factors. and tourism and the influences of climate change and global warning on tourism trends in different parts of the world. The study method is descriptive and considers the results of previously done researches. The results show that there is a strong relationship between climate and tourism activities.'In fact, an appropriate climate in terms of temperature, aesthetics and physical conditions can potentially attract tourists. Tourism-related activities such as transportation and fuel consumption play an important role in the global climate change. Climate change may transform the climatic conditions suitable for tourism. For example, it is forecast that climate change may increase.