فهرست مطالب

نشریه اکوفیزیولوژی گیاهی
پیاپی 6 (پاییز 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/08/18
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علیرضا باقری، مریم حسن بیگی صفحه 1
    به منظور ارزیابی تاثیر شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد و مقدار پرولین 4 رقم لوبیا آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید انجام شد. این پژوهش به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی در 4 سطح تیمار شوری0، 1، 2 و 3 دسی زیمنس بر متر و فاکتور فرعی شامل 4 رقم جولس و دانشکده (سفید)، خمین و جی 14088 (چیتی) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد بیشترین میزان عملکرد و اجزای عملکرد مربوط به شاهد(بدون شوری) بود. شوری عملکرد دانه و اجزای عملکرد را کاهش و مقدار پرولین را افزایش داد. شوری، بطور میانگین، عملکرد دانه رقم جولس را 30٪، رقم دانشکده 28٪، رقم خمین 42٪ و رقم جی 14088 را 7 ٪ نسبت به شاهد کاهش داد. رقم جی 14088 از نظر بسیاری از صفات مهم و مرتبط با عملکرد دارای ارزش های فنوتیپی بالایی بود به طوری که از نظر تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته و طول غلاف برتر از سایر ارقام مورد مطالعه بود. همچنین این رقم در سطوح بالاتر شوری دارای مقدار پرولین بالاتر نسبت به سایرارقام بود.
    کلیدواژگان: NaCl، اسمولیت پرولین، عملکرد دانه، Phaseolus vulgaris
  • حسین عجم نوروزی، مسلم تمرتاش، علی گزانچیان، عبدالرحیم مهدوی، نقی حسین زاده فشالمی صفحه 12
    به منظور مقایسه خصوصیات کمی و کیفی سه رقم توتون تیپ شرقی (ارومیه205، ازمیر و رقم شاهد باسما 2-178) در دو منطقه شرق استان گلستان در مزرعه آزمایشی دهستان دوزین و روستای صفی آباد از توابع شهرستان مینودشت به صورت دیم، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388-1387 به مرحله اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام مورد ارزیابی از لحاظ صفات طول و عرض برگ در سطح احتمال 5% و ارتفاع بوته، تعداد برگ، زمان گلدهی، وزن سبز، عملکرد و درصد نیکوتین برگ در سطح احتمال 1% تفاوت معنی داری وجود داشت. مقایسه میانگین بین ارقام توتون تیپ شرقی نشان داد که رقم ارومیه 205 با 22 و 5/12 سانتیمتر به ترتیب بیشترین طول و عرض برگ را به خود اختصاص داد. رقم ازمیر با 12244 و 2373 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد سبز و خشک برگ را دارا بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که بین دو مکان از نظر صفت زمان گلدهی، وزن سبز برگ، عملکرد برگ خشک، درصد قند، نیکوتین و پتاسیم در سطح 1% تفاوت معنی داری وجود داشت. در مجموع ارقام جدید ازمیر و ارومیه 205 نسبت به رقم شاهد باسما2-178 برتری داشتند.
    کلیدواژگان: توتون، عملکرد، درصد قند، درصد نیکوتین، درصد پتاسیم
  • علی عبدزادگوهری صفحه 21
    به منظور بررسی اثر مدیریت آبیاری و کود نیتروژن بر صفات مهم فیزیولوژیک بادام زمینی آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در زمینی در شهرستان آستانه اشرفیه واقع در استان گیلان در سال زراعی 1388 انجام گرفت. تیمار های بدون آبیاری و آبیاری با دورهای 6، 12و 18 روز به عنوان عامل اصلی و تیمارهای کود نیتروژن با مقادیر0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل فرعی انتخاب شد. نتایج نشان داد که تاثیر آبیاری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد غلاف، سرعت رشد محصول و سرعت رشد غلاف در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. اما بر ضریب تسهیم غلاف معنی دار نشد. تاثیر سطوح کود نیتروژن بر عملکرد غلاف، سرعت رشد محصول، سرعت رشد غلاف و ضریب تسهیم غلاف در سطح احتمال 1 درصد و بر عملکرد بیولوژیک در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. بیشترین مقدار عملکرد بیولوژیک و عملکرد غلاف در مدیریت آبیاری 6 روز و تیمار کودی 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب با 6439 و 4229 کیلوگرم در هکتار بدست آمد.
    کلیدواژگان: دور آبیاری، نیتروژن، عملکرد بیولوژیک، عملکرد غلاف
  • حمزه فعله کری، محمد اقبال قبادی، غلامرضا محمدی، سعید جلالی هنرمند صفحه 33
    به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی در 4 سطح (شاهد (دیم) و آبیاری تکمیلی در مراحل آبستنی، گرده افشانی و پرشدن دانه) و کود نیتروژن در 4 سطح (0، 50، 100 و 150 کیلو گرم در هکتار) بر انتقال مجدد مواد از گره های مختلف دو رقم گندم دیم (سرداری و کراس البرز)، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 به صورت طرح کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه با 3 تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که بالاترین انتقال مجدد از پدانکل مربوط به آبیاری تکمیلی در زمان پر شدن دانه بود، بیشترین انتقال مجدد از سایر میانگره ها و کارایی انتقال مجدد از پدانکل مربوط به آبیاری تکمیلی در زمان آبستنی و گرده افشانی بود. کارایی انتقال مجدد از پنالتی میت (دومین میانگره از راس ساقه) و سایر میانگره ها در تیمار شاهد حداکثر بود. سهم ذخایر ساقه در آبیاری تکمیلی در مرحله پر شدن دانه و بیشترین سهم ذخایر کاه سنبله در تیمار شاهد حداکثر بود. انتقال مجدد از کاه سنبله و سهم ذخایر کاه سنبله در کود نیتروژنه 100 کیلو گرم در هکتار بالاتر از سایر مقادیر کودی بود. کارایی انتقال مجدد از کاه سنبله در کود نیتروژنه 150 کیلوگرم در هکتار بیشتر بود. در تمامی تیمارهای آبیاری تکمیلی، سطوح کود نیتروژن و ارقام گندم میزان انتقال مجدد از سایر میانگره ها بیشتر از کاه سنبله، پدانکل و پنالتی میت بود. اما در تیمار شاهد انتقال مجدد از کاه سنبله بیشتر از سایر میانگره ها، پدانکل و پنالتی میت بود.
    کلیدواژگان: آبیاری تکمیلی، نیتروژن، رقم گندم، انتقال مجدد و کارایی انتقال مجدد
  • حمید رضا میری صفحه 45
    وابستگی شدید کشاورزی امروزه به علف کش ها باعث اثرات زیست محیطی متعددی شده است و یافتن روش های جایگزین مدیریت علف های هرز یکی از چالش های پیش روی متخصصان علم علف هرز است. به منظور استفاده از آللوپاتی در مدیریت علف های هرز گندم، آزمایشی با استفاده از گیاهان دارای پتانسیل آللوپاتیک (سورگوم، آفتابگردان، چغندرقند و گلرنگ) در شهرستان پاسارگاد در استان فارس انجام شد. آزمایش شامل بکاربردن عصاره آبی (نسبت 1:10) گیاهان مذکور به همراه مقادیر کاهش یافته علف کش های گرانستار، ایلوکسان و 2،4-D (نصف دوز توصیه شده) بود. عصاره آبی گیاهان پس از کشت در مزرعه و رشد کافی تهیه و به همراه علف کش ها بصورت محلول پاشی پس رویشی بکار برده شد. صفات مربوط به علف هرز (تعداد و وزن خشک به تفکیک پهن برگ و باریک برگ) و گیاه زراعی (ارتفاع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه) در طی فصل رشد و در زمان رسیدگی فیزیولوژیک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از عصاره آبی به تنهایی باعث کاهش تعداد و وزن خشک علف های هرز پهن برگ و باریک برگ شد، همچنین با کاربرد عصاره آبی ارتفاع بوته گندم، تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه گندم افزایش یافت. استفاده از عصاره آبی به همراه دوز کاهش یافته عف کش های گرانستار، 2، 4- دی و ایلوکسان باعث کنترل قابل قبول علف های هرز و افزایش عملکرد دانه شد. کاربرد عصاره آبی به میزان 10 لیتر در هکتار به تنهایی باعث 8/17 درصد افزایش عملکرد دانه در مقایسه با شاهد شد. در مجموع نتایج نشان داد که می توان با کاهش مقدار علف کش ها و ترکیب آن با عصاره آبی گیاهان مورد استفاده در این آزمایش، علاوه بر کاهش مصرف علف کش کنترل قابل توجه علف های هرز را نیز بدست آورد. بنابراین می توان گفت که 10 لیتر عصاره گیاهان در هکتار به همراه دوز کاهش یافته علف کش های گرانستار یا 2، 4- دی برای کنترل علف های پهن برگ و یا به همراه ایلوکسان برای کنترل علف های هرز باریک برگ برای گندم قابل توصیه می باشد.
    کلیدواژگان: مدیریت علف هرز، عصاره آبی، آللوپاتی، عملکرد و اجزای عملکرد
  • الناز ادیب فر، کمال الدین دیلمقانی، حسن حکمت شعار صفحه 62
    بنگ دانه گیاه دارویی از تیره سیب زمینی است. این گیاه منبع غنی از مواد دارویی مهم شامل آلکالوئیدهای تروپانی می باشد. در این تحقیق اثرات غلظت های مختلف از نیتروژن (0، 5/12، 5/27، 41، 55، 69 و83 میلی گرم) بر رشد گیاه و تولید آلکالوئیدهای تروپانی بررسی گردید. آلکالوئیدهای تروپانی هیوسیامین و اسکوپولامین پس از استخراج با روش های HPLC و TLC مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان آلکالوئید کل ریشه و برگ در گیاهان شاهد، نسبت به گیاهان تیماریافته بیشتر بود. گیاهان تیمار یافته، وزن تر و وزن خشک بیشتری داشتند و بیشترین میزان آلکالوئید کل در ریشه های گیاه مشاهده گردید.
    کلیدواژگان: تیره سیب زمینی، آلکالوئید کل، HPLC، TLC
  • اصغر جوکار ابنوی، حمید رضا میری، برمک جعفری حقیقی، کیومرث مولایی کردشولی صفحه 74
    این آزمایش به منظور مطالعه پتانسیل آللوپاتی 20 گونه زراعی متداول ایران (برنج، ارزن، ذرت، جو، سورگوم، گندم، یولاف، آفتابگردان، پنبه، چغندرقند، نخود، ماش، خلر، یونجه، کلزا، گلرنگ، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی و سویا) بر جودره با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان اجرا گردید. آزمایش با استفاده از 4 سطح غلظت (0، 25، 50 و 100 درصد) عصاره آبی گیاهچه گونه های زراعی برصفات درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه جودره انجام شد. عصاره های بخش های مختلف ریشه، ساقه و برگ به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره ریشه در مقایسه با ساقه و برگ بازدارندگی کمتری دارد و بیشترین تاثیرات بازدارنده طی اعمال عصاره بافت برگ گیاهان زراعی مشاهده گردید. در کلیه گیاهان زراعی با افزایش غلظت عصاره، درصد جوانه زنی، رشد ریشه چه و رشد ساقه چه کاهش یافت به طوری که کمترین درصد جوانه زنی و رشد در غلظت 100% تیمارها مشاهده گردید. همچنین گیاهان زراعی لوبیا چیتی، لوبیا قرمز و چغندرقند و سورگوم بیشترین اثرات بازدارندگی و گیاهان زراعی ارزن و پنبه کمترین اثرات بازدارندگی را به وجود آوردند. در رابطه با عصاره برگ 70 درصد گونه های زراعی رشد ریشه چه جودره را بین 50 تا 75 درصد و 50 درصد گونه ها رشد ساقه چه را بین 50 تا 70 درصد کاهش دادند.
    کلیدواژگان: عصاره آبی، آللوپاتی، جوانه زنی، گونه های زراعی
  • سید محمود حسینی، حسین قره داغی، ایرج امیری صفحه 86
    تخریب اراضی در مناطق خشک و نیمه خشک در اثر فعالیت های انسانی و شرایط اقلیمی را بیابان زایی گویند. این پدیده امروزه به صورت یک معضل جدی دامنگیر جوامع بشری شده و سالانه خسارات جبران ناپذیری را از جنبه های مختلف به بخش های اقتصادی و اجتماعی وارد می نماید.برای ارزیابی و تهیه نقشه وضعیت بیابان زایی، مدل های مختلفی ارایه شده است در این تحقیق با استفاده از مدل مدالوس تغییر یافته، وضعیت بیابان زایی منطقه نیاتک سیستان با تاکید بر معیار فرسایش بادی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا نقشه واحدهای کاری یا رخساره های همگن بیابانی، به عنوان نقشه پایه جهت امتیازدهی به شاخصهای مورد نظر تهیه شد. سپس با توجه به واحدهای کاری موجود در منطقه و انجام بازدیدهای صحرایی، امتیازدهی به4 شاخص مربوط به این مدل نظیر لایه اطلاعاتی مربوط به مدل فرسایش بادی (مدل IRIFR)، تعداد روزهای با شاخص طوفانی گرد و خاک (DSI)، درصد تراکم پوشش زنده در سطح خاک (PC)، و لایه اطلاعاتی مربوط به مقاومت فشاری خاک، بر اساس جداول مبنا صورت گرفت. در نهایت با انجام میانگین هندسی، بین ارزش اطلاعاتی 4 لایه مذکور شدت بیابان زایی مربوط به هر واحدکاری بر اساس جدول مربوط به مدل محاسبه و نقشه وضعیت فعلی بیابان زایی منطقه مورد مطالعه تهیه شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان می دهد که از کل منطقه مورد مطالعه (6/4819 هکتار)، 56/2651 هکتار از آن (55 %) در کلاس شدت بیابان زایی متوسط، 48/1269 هکتار از آن (34/26 %) در کلاس شدت بیابان زایی شدید و 54/898 هکتار از آن(64/18 %) در کلاس شدت بیابان زایی خیلی شدید قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: بیابان زایی، مدالوس تغییر یافته، شاخص DSI، مدل فرسایش IRIFR، فرآیند بیابان زایی، نیاتک سیستان
|
  • A. Bagheri, M. Hassan Beigi Page 1
    In order to evaluate the effect of salt stress on yield, yield component, and proline content of four bean cultivars, an experiment was conducted in Islamic Azad University, Eghlid branch in 2009. The experimental design was a split plot based on randomized completed block design (RCBD) with three replications. Four salt levels (EC=0 [control], 1, 2, and 3 ds mֿ¹) were arranged in main plots and sub plots included four bean cultivars (Jules and Daneshkade [white cultivars], Khomein and G14088 [common cultivars]). The results showed significant differences between cultivars in yield and yield components. The Interaction effect of salinity and cultivar showed that the highest protein percentage, pod length, seeds number per pod, pod number per plant, 1000 grain weight, harvest index, biomass weight and leaf area were obtained from EC=0 and G14088 cultivar. Salinity decreased grain yield of Jules, Daneshkade, Kkhomein and G14088 cultivars 30%, 28%, 42% and 7% respectively. Increasing salinity levels, proline content increased and pod length; seeds per pod, pod per plant, 1000 grain weight, harvest index and biomass decreased. Among the varieties, G14088 and Daneshkade were tolerant and sensitive cultivars respectively.
  • H. Ajamnorozea, M. Tamartash, A. Ghazanchian, A.R. Mahdavi, N. Hosenzadeh Page 12
    In order to evaluate the qualitative and quantitative yield and growth indices of some oriental tobacco varieties in two east areas of Golestan Dozin and Safiabad, this study was carried out with three oriental tobacco(Orumieh 205, IZmir, Basma 178-2) varieties with four replications based on randomized complete block design during 2008-2009. The results of variance analysis showed that there were significant differences at 5% probability level among oriental tobacco varieties for length and width of leaf and at 1% probability level for plant height, days to flowering, leaf numbers, green and cured leaf yield and percent Orumieh 205 variety with 21 and 12 centimeter had the most leaf length and width respectively. Izmir variety with 12244 and 2373 kg/ha produced the most green and cured leaf yield respectively. There was also significant difference between two regions for green weight and dry weight at 1% probability level. In general, Izmir and Orumieh 205 were best compared to Basma 178-2 variety.
  • A.A. Gohari Page 21
    In order to study the effect of irrigation and nitrogen fertilizer management on important physiological traits of peanut a field experiment was conducted in split plot based on randomized complete blocks design with three replications at Astaneh Ashrafiyeh, Guilan, Iran during 2009 growing season. Irrigation intervals were included of 6, 12 and 18 days interval and were allotted to main plots and nitrogen fertilizer treatments with amounts of 0, 30, 60 and 90 kg ha-1 were allotted to sub plots. Results illustrated that the effect of irrigation management on biological yield, pod yield, crop growth rate, and pod growth rate at 1% level of probability was significant. However, its effect on pod allocation coefficient was not significant. The effect of nitrogen levels on pod yield, crop growth rate, pod growth rate and pod allocation coefficient at 1% level and on biological yield at 5% level of probability was significant. The highest values of biological yield and pod yield (6439 kg ha-1 and 4229 kg ha-1, respectively) were recorded from 6 days interval and application of 60 kg N ha-1.
  • H. Felehkari, M. E. Ghobadi, G. Mohammadi, S. J. Honarmand Page 33
    In order to investigate the effects of different levels of supplemental irrigation in 4 levels (control and booting, anthesis and grain filing periods), N- applications in 4 levels (0, 50, 100 and 150 kg/ha N net) and 2 wheat cultivars (Cross alborz and Sardari) on remobilization an experiment was conducted in research farm of the faculty of agriculture, Razi University, Kermanshah during 2008-2009. Results showed that the highest remobilization of peduncle, other internodes and remobilization efficiency were in supplemental irrigation in grain filling, booting and anthesis stages, respectively. Remobilization efficiency of penultimate and other inter nodes was higher in control treatment. In all supplemental irrigation treatments, Nitrogen rates and Cultivars remobilization of other inter nodes were higher than straw spike, peduncle and penultimate, respectively. But in Control (Rain fed) treatment, remobilization of straw spike was Higher than of other internodes, peduncle and penultimate, respectively.
  • H. R Miri Page 45
    Severe dependence of agriculture to chemical herbicide resulted in various environmental effects. Therefore alternative methods should be adopted for weed management in agriculture. In order to use allelopathy in wheat weeds management the study was conducted using allelopathic crops (sorghum, sunflower, sugar beet and safflower) in Pasargad region in Fars province. The Treatment included applying plant aquatic extract in combination with lower rates of chemical herbicides of Granstar, 2, 4-D and Illoxan. Plant water extract prepared from plants grown in field and used as post emergence foliar application. Density and dry weight of weeds and height, ear number, number of seed/ear, seed weight and grain yield were measured for wheat. The results showed that application of plant water extract alone reduced weed number and dry weight and significantly increased wheat height, ear number, seed/ear, biological yield and grain yield. Application of plant extract in combination with lower rate of herbicides Granstar, Illoxan and 2, 4-D resulted in acceptable weed control and significant increase in wheat yield. Application of plant extract by 10 L ha-1 increased wheat grain yield by 17.8% in comparison to control. In general, results indicated that herbicide can be applied in lower rate if combined with plant water extract and reduce herbicides consumption. Therefore plant water extract combination with lower rates of herbicides Granstar, Illoxan and 2, 4-D can be recommended for weed control in wheat.
  • E. Adibfar, K. Dilmaghani, H. Hekmat-Shoar Page 62
    Hyoscyams niger L. is an important medicinal plant, belonging to Solanaceae family. This plant is a rich source of medicinal substances, including tropane alkaloids.In this investigation, we studied the effects of different concentrations of nitrogen (0, 12.5, 27.5, 41, 55, 69, 83 mg. Kg-1 soil) on growth and tropane alkaloid production. After the extraction of tropane alkaloids, they were analyzed by TLC and HPLC. The results showed that Control plants had higher contents of total alkaloid than treated plants. Treated plants had more fresh and dry weight and the highest contents of total alkaloid were observed in roots.
  • A. Joukar, H. R. Miri, B. Jaafari Haghighi, K. Molaie Page 74
    An experiment to study the allelopathic potential of 20 species of common crops Iran (rice, millet, maize, barley, sorghum, wheat, oat, sunflower, cotton, sugar beet, peas, vetch, green pea, alfalfa, canola, safflower, beans Eye nightingales, beans red, wax bean and soybean) using the factorial design plan based on the CRD in Arsanjan Islamic Azad University was carried out. This experiment was done using four levels of concentration (0, 25, 50 and 100 percent) water extract seedling crop species on germination, radicle length and shoot length of wild barley. Extracts of different parts of roots, stems and leaves were analyzed separately. The results showed that root extracts, had lower potential in germination and growth parameters inhibition than stem and leaf, and the inhibitory effects of applying the highest leaf tissue extracts of crop plants have been observed. In all crops increasing extract concentration, reduced germination percentage, radicle growth and shoot growth so that the lowest percentage of germination and growth of 100% concentration treatments was observed. Also wax bean crop, red beans and sugar beet and sorghum greatest deterrent effect and millet, cotton, canola and safflower crops had minimal deterrent effect. leaf extract of 70% of crop species reduced the root growth of plants recipient 50-75% and 50% of them reduced shoot growth 50-70%.
  • M. Hosseini, H. Gharedaghi, I.Amiri Page 86
    Land degradation in arid and semiarid areas as a result of human activities and climatic conditions is called desertification. Today, human societies are encountering the desertification phenomenon as a serious problem which causes various irreparable damages to economic and social sectors. Several models have been developed for evaluation and mapping of desertification. In the present study, the ongoing conditions of desertification in Niatak Region (of Sistan) have been investigated based on wind erosion criterion by using the Modified MEDALUS Model. To do so, first, the maps of work units of the region or homogeneous desert profiles were prepared as the base plan for evaluating and scoring factors and indices under question by the use of geomorphology method. Then based on the work units and field visits of the region, four indices related to the model including data layer of wind erosion model (IRIFR Model), the number of days with dust storm indices (DSI), the percentage of density of living organisms on the soil surface (PC), and the data layer of the soil compression resistance were scored using the base table. And finally by obtaining the engineering means of information value for the four mentioned layers, the desertification severity was determined for each work unit using the table related to the calculation model and the map of present desertification conditions in the region. The obtained results indicated that of the whole studied region(comprising 4819.6 acres), 2651.56 acres (55%) are located in medium desertification intensity class, 1269.48 acres (26.34%) are positioned in severe desertification intensity class, and 898.54 acres (18.64%) are placed in very severe desertification intensity class.