فهرست مطالب

سامانه های سطوح آبگیر باران - سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، بهار 1393)

مجله سامانه های سطوح آبگیر باران
سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/03/05
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سعید چوپانی*، حسین حسینی پور، ابوالقاسم حسین پور، محمود بقایی صفحات 1-8
    محدودیت منابع آب شیرین در استان هرمزگان موجب گردیده جمع آوری و ذخیره ریزش های جوی از دیر باز در این استان رواج داشته باشد و مردم محلی و مهاجمان برای ذخیره آب شیرین، آب انبارها و چاه هایی را احداث کرده اند. در بسیاری از روستاها، مراکز دهستان ها و شهرهای کوچک استان هرمزگان، برکه همچنان به عنوان تنها منبع تامین آب شرب مردم می باشد. جمع آوری آب باران و ذخیره آن در برکه ها برای آشامیدن بسیار حائز اهمیت است. آب انبارها در مناطق جنوب از ویژگی و جلوه خاصی برخوردارند. در حال حاضر با توسعه شهرها و گسترش آب لوله کشی باز هم برکه ها در جنوب کشور، در اطراف روستاها، کنار جاده ها و راه های ارتباطی به شکل گسترده ای نمایان هستند و مورد بهره برداری قرار می گیرند. بر اساس آمار ارائه شده توشط مرکز بهداشت استان هرمزگان 2842 آب انبار با حجم آب استحصالی بالغ بر 15 میلیون متر مکعب مورد استفاده شرب مردم قرار می گیرند (حسین پور، 1389). امروزه نیز مردم منطقه برای جلوگیری از آلودگی و هدایت سریع آب حتی در بارندگی های کم، در بسیاری از نقاط، ممرها و یا آبگیرها را تا ارتفاعات مجاور برکه ها که دارای شیب تند است با سنگ و سیمان ادامه داده اند. نمونه بارز این گونه سازه ها در روستای انجیره از توابع شهرستان بندر لنگه دیده می شود. مردم روستای لاور شیخ علاوه بر احداث برکه های ذخیره آب با احداث سدهای کوتاه سنگ و سیمان در دره های تنگ بالادست روستا اقدام به جمع آوری هرزآب ها نموده و آب جمع آوری شده را به صورت ثقلی به روستا هدایت کرده و برای مصرف آشامیدن مورد استفاده قرار می دهند. مردم روستای باوردان از توابع بند چارک با همان ایده های گذشتگان و اصول فنی امروزی ابتکار بسیار جالبی را جهت جمع آوری و ذخیره سیلاب و استفاده از آن در مواقع مورد نیاز به خرج داده اند. مردم این روستا آب سیلاب مسیل های شیرین و با کیفیت مطلوب را به یکاستخر تغذیه که شکل بسیار ساده ای دارد هدایت کرده و توسط چاهک هایی که در ایناستخر حفر گردیده، آب ذخیره شده در این سفره زیرزمینی کوچک به مصرف شرب مردم می رسد. تمام این ها نشان دهنده آن است که مردم امروزی نیز به دلیل احساس نیاز به آب شیرین و دارای کیفیت مطلوب به دنبال توسعه و تلفیق دانش بومی با دانسته های امروزی هستند و از قطره قطره آب باران برای حیات خود استفاده می کنند.
    کلیدواژگان: آب باران، استان هرمزگان، برکه، جمع آوری، دانش بومی
  • محمدحسین رشیدی مهرآبادی*، بهرام ثقفیان صفحات 9-16
    امروزه در کشورهای در حال توسعه، تامین آب یک مسئله حیاتی می باشد. با جمع آوری آب باران از سطح پشت بام ساختمان های مسکونی در شهرها برای مصارف غیرشرب و آبیاری امکان پذیر و کمکی در حل بحران تامین آب برای شهروندان می باشد. اگر سیستم سطوح آبگیر پشت بام ساختمان های مسکونی بر اساس آمار بارندگی روزانه منطقه، درصد تامین نیاز آبی ساکنان، مقدار مساحت استحصال آب باران و هزینه های اجرای سیستم، مدل سازی و شبیه سازی شوند و بر اساس نتایج حاصله از نمودار و گراف های بدست آمده، طراحی و اجرا شوند، باعث افزایش کارایی و راندمان این نوع سیستم ها در شهرها می شود. در این تحقیق سیستم سطوح آبگیر باران و عملکرد مخازن برای ذخیره سازی آب باران و تامین نیاز آبی روزانه ساکنان در ساختمان های مسکونی در شهر رشت بر اساس آمار بارندگی روزانه از سال 1338 تا 1386 تحلیل شده است. با توجه به نتایج این تحقیق می توان بیان داشت که اگر حجم مخازن و نیاز غیرشرب روزانه ساکنان بر اساس شرایط فیزیکی ساختمان و شرایط هیدرولوژیکی محاسبه شوند، ذخیره سازی آب باران در مخازن به حداکثر رسیده و تعداد روزهای بیشتری برای تامین نیاز غیرشرب ساکنان از طریق جمع آوری آب باران خواهیم داشت. در شهر رشت، برای حجم مخازن بزرگ و کوچک به ترتیب در 80% و 50% کل روزهای سال، نیازهای غیر شرب روزانه ساکنان تعیین شده قابل تامین است.
    کلیدواژگان: استحصال آب باران، تامین نیاز آبی، مدیریت منابع آب، مناطق شهری
  • علی اکبر عباسی*، علی باقریان کلات، الهام خوشبزم صفحات 17-26
    امروزه کمبود آب در جهان یکی از مهمترین مشکلاتی است که زندگی بشر را به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک تحت تاثیر قرار می دهد. بخش عمده ای از سطح کشور در محدوده مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. مقادیر ناچیز بارندگی در چنین مناطقی همراه با پراکنش نامناسب آن باعث ایجاد خشکسالی ها و کمبود آب می گردد. حوزه های آبخیز کوهستانی عرصه های اصلی تولید آب بوده و حوزه های دشتی علاوه بر دریافت مستقیم ریزش های جوی عمدتا محل تخلیه و تجمع آب های تولیدی از حوزه های کوهستانی می باشند. بدین ترتیب در حوزه های آبخیز کوهستانی بدلیل پر شیب بودن اراضی و خصوصیات مورفومتریک حوزه ها رفتارهای هیدرولوژیکی و روند و روش های احیاء و تخریب کاملا با آبخیزهای دشتی متفاوت می باشد. به طوری که سیل خیزی و تولید رواناب یکی از ویژگی های اصلی حوزه های آبخیز کوهستانی است. چنانچه بخشی از رواناب تولید شده ذخیره گردد و یا بستر مناسب برای نفوذ آن فراهم گردد، علاوه بر تامین رطوبت برای بهبود مراتع و یا تقویت جریانات زیرسطحی و زیرزمینی، به کاهش سیلاب در حوزه های دشتی واقع در پایین دست نیز کمک می کند. این تحقیق در زیر حوزه گوش در بالادست سد کارده و با هدف ارزیابی تاثیر سازه های کوتاه در ذخیره رواناب و رطوبت خاک انجام گرفته است. بر اساس اطلاعات اندازه گیری شده صحرایی، بندهای خاکی بیشترین نقش را در ذخیره رواناب داشته اند که با توجه به گذشت بیش از ده سال از احداث سازه های آبخیزداری در حوزه مورد مطالعه و رسوبگذاری رسوبات ریزدانه به عمق متوسط 7/1 متر در پشت بندهای خاکی، امکان نفوذ آب ذخیره شده در پشت این بندها به بستر رودخانه کاهش یافته است. از طرفی در هیچ یک از بندهای خاکی احداث شده در حوزه مورد مطالعه، هیچگونه تاسیسات تخلیه تحتانی و یا امکان بهره برداری از آب ذخیره شده پیش بینی نشده است و در نتیجه تبخیر سهم زیادی از آب استحصال شده را دارد.
    کلیدواژگان: استحصال آب باران، حوزه کارده، ذخیره رواناب، سازه کوتاه
  • غلامرضا رهبر*، حمید مصباح، مژگان سادات عظیمی صفحات 27-36
    سالانه افزون بر 50 میلیارد متر مکعب سیلاب رودخانه های سرزمین ما به هدر می رود و زیان مالی و تلفات ناشی از آن به میلیاردها و ده ها نفر بالغ می گردد. این در حالی است که نزدیک به 90 درصد پهنه سرزمین ما با کمبود آب روبرو است. مردمان مناطق خشک و نیمه خشک به منظور تامین آب مورد نیاز خود برای مصارف کشاورزی، شرب و خانگی مجبور هستند از آب حاصل از بارش ها استفاده کنند. مردمان هوشمند مناطق خشک و نیمه خشک از سالیان دراز خود را با این محیط سخت و خشن سازگار کرده اند. در این مناطق تنها منبع آب قابل دسترس برای آبیاری، سیلاب ها و جریان های موقتی می باشد. مردمان این مناطق آبیاری سیلابی را به عنوان اساس زندگی شان انتخاب کرده اند. استفاده از سیلاب در استان های فارس، سیستان و بلوچستان و خراسان نمودی از کاربری بجا و به هنگام سیل و جریان های سطحی است. قدمت روش های سنتی استحصال آب باران و سیلاب به 3 تا 5 هزار سال می رسد. علیرغم توسعه روش های جدید در بهره برداری از سیلاب، کماکان این روش های بومی در مناطق مختلف از کارایی بسیار خوبی برخوردار هستند. زراعت سیلابی، جمع آوری هرزآب با بنای سطوح آبگیر کوچک در انجیرستان دیم استهبانات و پرزیتون، ساخت آب انبار و آبیاری نخیلات با سیلاب در لارستان، و سطوح آبگیر در کهمره نودون کازرون، کلستان، لایزنگان داراب و آب سرد خفر نمونه های بارزی از هماهنگی با طبیعت خشک و خشن و نمونه هایی از روش های سنتی جمع آوری آب و روش های بهره وری از سیلاب های فصلی در استان فارس است که در مقاله حاضر به آن خواهیم پرداخت.
    کلیدواژگان: استان فارس، روش های سنتی، سامانه های سطوح آبگیر، سیلاب
  • غلامرضا شاهینی*، مجید آسیایی صفحات 37-42
    در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل کمبود بارش استقرار پوشش گیاهی به طور معمول دشوار یا غیر محتمل است ولی با استفاده از سازه های کوچک ساخته شده بر روی سطح زمین که با ابزارهایی ساده مانند بیل و کلنگ ایجاد می شود می توان به ایجاد پوشش گیاهی مبادرت نمود که خود کلید اساسی توسعه این مناطق به شمار می رود. در این راستا میکروکچمنت های لوزی شکلی که در شرق استان گلستان منطقه مراوه تپه به کار گرفته شد نشان داد که در شرایط اقلیمی نیمه خشک در این محل می توان به صورت دیم، باغ زیتون ایجاد نمود. با ایجاد سیستم عایق نایلونی در سطح جمع کننده این سامانه ها، موجب این شد که حجم رواناب در محل کاشت نهال های زیتون 3 برابر میزان بارش سالانه منطقه (حدود 340 میلی متر) شود به طوری که روناب جمع آوری شده 1024 لیتر در طول سال در مخزن جمع آوری رواناب ثبت شد که این مساله با توجه به نیاز آبی زیتون برای منطقه فوق، منجر به استقرار موفق آن در شرایط دیم گردید.
    کلیدواژگان: استان گلستان، مناطق خشک و نیمه خشک، میکروکچمنت های لوزی
  • محمدتقی کاشکی*، حسن روحی پور صفحات 43-52
    شن زارهای کشور با وسعتی قریب به 5/4 میلیون هکتار به عنوان یکی از مهمترین عوارض مناطق بیابانی از جنبه های مختلف حائز اهمیت می باشند. شن زارها به جهت خصوصیات ویژه هیدرولوژیکی، ضمن حفظ و ذخیره سازی مناسب رطوبت توام با عرضه مناسب آن، قابلیت تبدیل شدن به بیشه زار و حتی کشتزار را دارا می باشند. این امکان زمانی به خوبی فراهم می گردد که درک صحیح از وضعیت رطوبت و بیلان آبی در شن زار وجود داشته باشد. بنابراین در راستای تعیین قابلیت رویشی شن زار، مطالعه بیلان آبی و تعادل رطوبت امری ضروری است. به منظور بررسی استعداد رویشی شن زارهای منطقه سبزوار به کمک بیلان آبی، تپه های شنی محدوده روستای دولت آباد به عنوان سایت ثابت اندازه گیری و پایش عوامل دخیل در بیلان آبی انتخاب گردید. سپس با مطالعه مرفولوژی تپه های شنی، نمونه برداری ها و اندازه گیری ها بر روی دو نوع شن زار تثبیت شده و نیمه فعال متمرکز شد. با توجه به اندازه گیری مستقیم رطوبت افق نگهدارنده به وسیله دستگاه TDR، توزیع مناسب پروفیلی بر روی قطاع مختلف شن زار انجام و پس از ثبت ماهیانه داده های رطوبتی و حرارتی طی سال های اجرای طرح (84-1381) و نیز استخراج و آنالیز داده های جوی (بارندگی، تبخیر و تعرق)، با بهره گیری از معادلات بیلان آبی، شن زار موصوف از نظر هیدرولوژیکی گروه بندی گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که شن زار مورد مطالعه به لحاظ هیدرولوژیکی، در گروه شن زارهای ناتراوا طبقه بندی می گردد که در این گروه از شن زارها، نفوذ ثقلی منفی بوده و امکان تغذیه آبهای زیرزمینی وجود ندارد. بنابراین در شن زار منطقه مورد مطالعه، نزولات جوی اصلی ترین منبع تامین کننده نیاز آبی گیاهان بوده و آبهای زیرزمینی نقش موثری در جبران نیاز آبی ندارند. از این روی آنچه را که دوام و پایداری رشد نباتات را در عرصه شن زار مورد مطالعه، تضمین می نماید، چیزی جز رطوبت ذخیره شده در افق نگهدارنده شن زار حاصل از بارش های جوی نمی باشد. طبعا بهره گیری مطلوب از این ذخیره رطوبتی تابع آگاهی از نوسانات حجمی آن است که بررسی ها نشان می دهد در شرایط شن زار مورد نظر، بیشترین ذخیره رطوبت در حد ظرفیت زراعی در فصل زمستان محقق می گردد و با شروع دوره خشک، رطوبت به لایه های عمقی کشیده می شود. بنابراین تنظیم تاریخ کشت بذر و نهال گیاهان با زمان تمرکز رطوبت در لایه های سطحی (ترجیحا اسفندماه)، شرایطی را فراهم می سازد که حداقل نیاز آبی گیاهان تامین و آبیاری های تکمیلی محدود و کارآمد گردد.
    کلیدواژگان: بیلان آبی، تپه های شنی، دولت آباد سبزوار
  • وحید محمدی فخار*، محمود عرب خدری صفحات 53-60
    یکی از مراکز عمده مصرف آب کلان شهرها می باشند. راهکارهایی همانند جمع آوری و استفاده کردن از بارش ها و همچنین چند باره استفاده کردن از آب می توانند کمک شایانی به رفع مشکل کم آبی در کلان شهرها داشته باشند. برای جمع آوری بارش ها می بایست از سامانه سطوح آبگیر استفاده نمود. اساسی ترین مشکلی که بر سر راه فراگیر شدن سامانه سطوح آبگیر بام قرار دارد این است که در فصول گرم و خشک که مقدار مصرف آب حداکثر می گردد، به دلیل عدم وجود بارش، این سامانه ها به کلی ناکارآمد و بلا استفاده می باشند. در این طرح راهکاری عملی و اجرایی شده جهت ارتقای سامانه های سطوح آبگیر بام برای برطرف کردن این ضعف اساسی با قرار دادن دو سینک در آشپزخانه هر واحد از این مجتمع مسکونی، ارایه شده است. مزیت دیگر این سامانه ارتقا یافته نسبت به سامانه های معمول این است که در سامانه های معمول چنانچه به ازای مساحت ثابت بام، تعداد طبقات مجتمع افزایش یابد سهم هر واحد از آب جمع آوری شده کاهش می یابد ولی در سامانه ارتقا یافته این کاهش نامحسوس خواهد بود. سایر مشکلات مربوط به ایجاد این سامانه ها همانند استفاده از مخازن بزرگ، هزینه بر بودن اجرای سطوح شیبدار برای سازندگان و مادام العمر نبودن این سامانه ها نیز تا حد خیلی زیادی تعدیل گردیده اند.
    کلیدواژگان: تفکیک پساب، جمع آوری آب، سطوح آبگیر بام، کمبود آب
  • جهانگیر پرهمت، علی اکبر عباسی*، الهام خوشبزم صفحات 61-67
    ضریب جریان حوضه تابع پارامترهای مختلفی چون خصوصیات هندسی حوضه، خصوصیات خاک های حوضه، پوشش گیاهی، زمین شناسی، بار رسوب و عوامل انسانی است که هر کدام از این عوامل می توانند بر میزان حجم رواناب خروجی از نقطه پایاب حوضه تاثیر بگذارند. با این حال بارندگی عمده ترین عاملی است که بر روی رواناب موثر است. ضریب رواناب در حوضه های بزرگ با استفاده از اطلاعات بارندگی و اطلاعات جریان ثبت شده توسط ایستگاه های هیدرومتری تعیین می شود. در حوضه های کوچک به دلیل فقدان ایستگاه هیدرومتری برآورد ضریب رواناب و حجم جریان ناشی از بارندگی ها با مشکل مواجه است. در این تحقیق وقایع بارش و رواناب در حوزه آبخیز سنگانه کلات (زیر حوزه های مورد مطالعه کوچک و دارای مساحتی در حد یک هکتار و مساحت کل حوزه نیز حدود هفت هکتار می باشد) مورد اندازه گیری قرار گرفته است. بارش توسط یک دستگاه باران نگار و رواناب با استفاده از تعداد پنج دستگاه لیمنوگراف که چهار مورد از آنها در خروجی زیر حوزه ها و یک مورد در خروجی حوزه اصلی نصب شده است، ثبت گردیده است. شدت بارندگی یکی از عواملی است که در ایجاد رواناب موثر می باشد. از این رو، در این تحقیق ضریب رواناب در شدت های مختلف بارندگی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که با افزایش شدت بارندگی حجم رواناب تولید شده افزایش پیدا کرده است. منحنی های رابطه حجم رواناب و مساحت حوزه برای شدت های مختلف بارش ارائه گردیده است که می تواند در برآورد حجم رواناب مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: اراضی مرتعی، شدت بارش، سنگانه کلات، ضریب رواناب
|
  • Pages 1-8
    In the Hormozgan province، limitation of fresh water resources has led the people of ancient times to think collected and stored rainfalls. Local people and invaders to the store fresh water، build ponds and wells in the area. In many villages، districts، centers and smaller cities in Hormozgan porovince، the pool is still the only source of drinking water. Rainwater is collected and stored in ponds for drinking is very important. Ponds in the south of Iran have certain characteristics and effects. Recently، the towns and villages develop and have piped water systems، but a major expansion of ponds around the villages and roads are visible and the pond water is used for drinking. According to statistics provided by the Health Center of Hormozgan province، there are existing 2842 water reservoirs or ponds in the province. The volume of water extracted from these ponds is more than 15 million cubic meters. Today، people have tried to prevent water pollution and its quick steering ponds، rainwater harvesting levels as high as nearby pond that is steeped expand. These surfaces are called Mamar in local term and they are made of stone and cement. A prominent example of such structures can be seen in the Anjireh village، Bandar Lengeh، Hormozgan province. People of Lavar Sheikh Village''s addition to building ponds، have been built concrete short dams in narrow valleys upstream and in this way to collect and store runoff. Water collected in the form of gravity led to the village and are used for drinking consumption. Peoples of Bavrdan village have done very interesting initiative to collect and store flood waters using indigenous knowledge and modern science. They have led floods with good quality to a recharge pool that has a very simple form and a small groundwater aquifer have created. A number of wells have been drilled in the recharge pool and the stored water is extracted through wells and used for drinking. All of them are shown that People looking to use local knowledge and combining it with the knowledge of today and the reason is the need for fresh water and drinking.
    Keywords: Rainwater, Hormozgan Province, Lake, Harvesting, native Knowledg
  • Pages 9-16
    Today، water supply is a critical issue in developing countries. Collecting rainwater from the roofs of buildings in urban areas for unsanitary and irrigation purposes is possible and help resolve the water crisis of citizens. If roof pond surface system of houses are modeled and simulated according to local daily precipitation statistics، percent of the water needs of residents،، the area of rainwater harvesting، running costs of the system and are designed and performed based on results obtained from charts and graphs، it causes increase the efficiency of these types of systems in urban areas. In this study، rain pond surface System and the performance of tanks for storing rainwater and the daily water needs of the residents in the buildings in Rasht is analyzed based on daily precipitation statistics from 1338 to 1386. According to these results، it can be said that if the volume of tanks and daily unsanitary needs of residents are calculated based on the physical and hydrological condition of the building، Rainwater storage in tanks reaches the maximum and there are more days for providing unsanitary needs of the residents by collecting rainwater. In Rasht، 80% and 50% of all days of the year، the daily unsanitary needs of determined residents can be provide by using large and small tanks respectively.
    Keywords: Rainwater harvesting, providing water needs, water resources management, urban
  • Pages 17-26
    Ali Akbar Abbasi، Ali Bagherian Kalat، Elham Khoshbazm Email: ak_abbasi@yahoo. com Abstract The water shortage in the world is one of the main problems that affect human life especially in arid and semi-arid area. Most area of the country is located within the arid and semi-arid. Rainfall in such areas is low with poor distribution that is causing droughts and water shortages. Catchments in mountainous areas produce runoff and plain areas in addition to direct rainfall; accumulate main part of mountainous water. Because of the steep mountain catchments have different hydrological behavior، the main characteristics of mountainous areas is producing water. If store the runoff or provide a suitable platform for its infiltration، In addition to providing water for pasture improvement or recharging of subsurface flow and groundwater، helps to reduce flood plain areas located at downstream. This research that has been done at Goosh catchment at the upstream of Kardeh dam، Evaluated the Impacts of low head structures on runoff maintenance and soil moisture. Based on field measurements، earth dams had the greatest role in storing runoff. After more than ten years due to the construction of watershed structures in the study area and deposition of fine sediments with depth of 1. 7 meters behind earthen dams، Which reduce the possibility of infiltration rate of stored water behind the structures. As a result، the major contribution of stored water has evaporation.
    Keywords: rain water harvesting, watershed Kardeh, storage of runoff, Low head structures
  • Pages 27-36
    About fifty billions cubic meters of our land waste and financial loss and casualties due to them is more than milliards and ten، while nearly 90 percent of our land area is faced with water shortage. People in arid and semi-arid areas in order to supply the needed water for agriculture، drinking and domestic use have to use water from rainfall and run off. Intelligence of Homo sapiens has enabled him to adapt to harsh environments. Realizing that floodwater from ephemeral streams and flood is the only source of water available for irrigation، where rain -fed agriculture is nearly impossible; he has chosen floodwater spreading as the main stay of his life. The use of floodwater in Fars، Khorasan، Sistan and Baluchestan province are a good examples of using of floodwater and run off. Old traditional methods of rainwater and floodwaters harvesting come back to 3 to 5 thousand years. In spite of development of new methods for operation of the floodwater، nevereless the traditional methods in different areas are very good and efficient. Floodplain cultivation، floodwater harvesting by building micro catchments system in Stahbanat and Parezeition، Abanbar construction in Larestan، and micro catchments in Kelestan، Layzanganof Darab، Abesard are specific examples of harmony with harsh environment and optimization techniques of rainwater and run off harvesting in Fars province، that we will discuss about them in this article.
    Keywords: Fars Province, traditional methods, micro catchments system, floodwater
  • Pages 37-42
    Because of existing rain deficiency in the arid and semi-arid areas، establishment the vegetation is being very difficult. Rain water harvesting systems (RWHS) can be used to help restoration of vegetation cover. Hand tools such as spade and peck can be used for making small RWHS. In order to investigate the effect of the proposed system، a diamond shape microcatchment has been constructed in Maravehtapeh region located in the east of Golestan province. The purpose of the implementation of this method was to examine the establishment of olive seedlings in a dry area as well as to determine the effect of different types of catchment cover. proposed catchment covers include: simple soil compaction، plastic cover supported with sand and natural (untouched) ground surface. The highest amount of runoff water was collected from plastic cover with runoff volumes of 1024 liter during one year measurement. This was three times higher than the ave. annual rainfall has happened in the region of investigation. Observations revealed the establishment of high yield olive seedlings at rainfed conditions.
    Keywords: Golestan province, Arid, semi, arid, Microcatchment
  • Pages 43-52
    Sand dunes of Iran with more than 4. 5 million hectare area as a feather of desert regions are important from different aspects. Sand dunes with special hydrologic characteristics، in addition to conserving humidity temporary suitable releasing it، capable to converting as a shrub lands or crop lands. Therefore، it is necessary to study water balance on sand dunes. In order to surveying on sand dunes vegetation capability in Sabzerar region using water balance، Dovlat-Abad sand dunes was selected as a fixed site for measuring of effective factors on water balance. Then، considering morphology of sand dunes، sampling and measurements were concentrated on two kinds of sand dunes (fixed & semi-active sand dunes). Continently، with attention to measuring moisture directly on reservoir horizon by TDR، soil profiles were distributed fitly on different slopes of sand dune. Then with recording monthly moisture and temperature data during 1381-1384 years and collecting meteorological data including precipitation & evapotranspiration using equation of water balance، sand dune was classified from hydrological view. Results showed that Dovlat-Abad sand dunes classified as Un–infiltrative sand dunes group. On this group، Gravitational infiltration is negative and nutrition of underground waters is impossible. So، at these sand dunes، precipitation is the major resource for requirement water of plants and the role of under ground waters isn، t important. Optimal exploiting of reserved moisture on sand dunes related on knowing range volume of it that studies indicated on sand dune situation in Dovlat-Abad، extra reservation of moisture nearly field capacity was occurred in winter season. With beginning of dry period، moisture was infiltrated deep layers. So، temporary date of seed or plantlet culturing with concentration of moisture on surface layers، provide conditions that minimum requirement water of plants was released and irrigation was restricted consequently water use of efficiency was increased.
    Keywords: Water balance, Moisture, Dovlat, Abad sand dunes
  • Pages 53-60
    Metropolises are facing water scarcity، particularly in arid climate. Rainwater harvesting as well as multiple use of water can help to overcome the water shortage problem in those cities. Water harvesting system can be employed for rain collecting. However، this system fails in arid regions during summers due to the lack of precipitation when most crops require more water. To overcome this problem، we suggested an innovative solution by adding a second sink in the kitchen to separate the rinse water from the water polluted with detergent. This improved system has successfully been tested in a four-story building in Karaj where led to a significant reduction of municipal water used for irrigation. The amount of harvested water is increased by an increase in the number of apartments in the building. In addition، this system decreases the rate of wastewater.
    Keywords: Separation of wastewater, Roof catchment system, Water collection, water shortage
  • Pages 61-67
    Runoff coefficient is a function of various parameters and geometric characteristics of the basin such as soil، vegetation، geology، sediment load and human factors which each of these factors can affect the amount of runoff at outlet of basin. However، rainfall is the main factor that affects the runoff. Runoff coefficient in large basin using rainfall data and flow data recorded by hydrometric stations is determined. In small basin because of lack of station، rainfall runoff coefficient and volume flow estimation is difficult. In this study، rainfall and runoff events in the Sanganeh Kalaat (the basin were small، with an area of about one hectare and a total area of approximately seven hectares) have been measured. Rainfall and runoff using a rain gauge and five runoff gauges has been recorded. Rainfall intensity is one of the factors that are effective in generating runoff. Hence، in this study، runoff coefficient with different intensities of rainfall has been examined. The results show that with increasing rainfall intensity، runoff volume has increased. Correlation curves between runoff volume and the area for different intensities of rainfall are presented that can be used to estimate runoff volume.
    Keywords: Pasture land, rainfall intensity, Sanganeh Kalaat, runoff coefficient