«ایران با پاسخ بازدارنده خود علیه اسرائیل به دنبال ایجاد یک الگوی جدید منطقه ای بود و این درس را به عربستان سعودی و سایر دولت های عربی خلیج فارس آموخت که نباید به چتر امنیتی غیرقابل اعتماد و بی اثر ایالات متحده وابسته باشند به ویژه اگر امتیاز پیشنهادی آمریکا به کشورهای عربی، عادی سازی روابط با اسرائیل باشد.» اینها بخشی از سخنان ویلیام اف. و چیلر، تحلیلگر اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» در مورد پیام ها و پیامدهای عملیات وعده صادق بر مناسبات منطقه ای در غرب آسیا است. واقعیت اما این است که منحصر کردن پیامدهای این عملیات بزرگ و تاریخی، تنها به ترسیم چهره جدید منطقه غرب آسیا، ساده اندیشی و پنهان کردن بخش بزرگ تر ماجراست؛ چرا که روابط درهم پیچیده جهانی و پشتیبانی آشکار و تمام عیار دنیای غرب به پیشاهنگی ایالات متحده از توله سگ هار منطقه طی هفتادسال اخیر، امکان منحصر کردن پیامدهای عملیات ایران به محدوده غرب آسیا را از هر تحلیلگری سلب خواهد کرد.

خاصه آنکه آمریکا، انگلیس، فرانسه و حداقل هفت کشور دیگر در رهگیری پهپاد و موشک های ایرانی برای کمک به اسرائیل، مشارکت داشتند که همگی شکست خورده و ایران اهداف مدنظر خود در سرزمین های اشغالی را با دقت هدف قرار داد. در این میان اما قوه عاقله آمریکا در تحلیل شرایط جهانی، به روشنی سردرگم است. استفان والت، نظریه پرداز مطرح علوم سیاسی و روابط بین الملل، آبان ماه سال گذشته، طی یادداشتی در نشریه فارن پالیسی در همین زمینه می نویسد: «جیک سولیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در مقاله ای که درست پیش از حمله حماس در فارین افرز منتشر شد - و اکنون مقاله بدنامی شده است- ادعا کرد که رویکرد منظم دولت آمریکا در خاورمیانه، منابع لازم برای دیگر اولویت های جهانی را افزایش خواهد داد و ریسک منازعات تازه در خاورمیانه را کاهش می دهد. ماه اکتبر نشان داد که این دقیقا آن نتیجه ای نبود که عملا محقق شد!»

واقعیات تاریخی نشان می دهد دولت های آمریکا اعم از جمهوری خواه و دموکرات، طی دهه های اخیر همواره با معضل تحلیل معکوس واقعیات، خصوصا در منطقه غرب آسیا رو به رو بوده اند. جایی که یک حریف قدرتمند، مانند شطرنج بازی ماهر همواره آنها را کیش ومات کرده است. مارکو کارنلوس (دیپلمات سابق ایتالیایی/ نماینده ویژه دولت برای هماهنگی روند صلح خاورمیانه و سفیر ایتالیا در عراق) اخیرا سخن درستی در همین زمینه به میدل ایست آی می گوید. وی در واکنش به انتشار جدیدترین ارزیابی تهدید سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا، گفته است: «آمریکا ارتباط خود را با واقعیت های جهان از دست داده و نهادهای اطلاعاتی آمریکا استدلال های مسخره ای نسبت به شرایط جهانی دارند... مشکل اصلی آن است که برای تشکیلات سیاسی آمریکا و متحدان کلیدی غربی، هیچ گونه تمایزی وجود ندارد. آنان به شدت در اشتباه به سر می برند.» تاریخ اما به خاطر احمق ها توقف نخواهد کرد! و تحولات جهانی، معطل تحلیل سازمان های اطلاعاتی آمریکا و غرب نخواهد ماند. آنچه طی چند ماه اخیر در جوامع غربی و اکنون در دانشگاه های آمریکا و غرب در دفاع از منطق ایران در قضیه فلسطین می گذرد، به روشنی ضعف رو به تزاید لیبرال دموکراسی و ارزش های ادعایی آن را پیش روی افکار عمومی جهان قرار داده و این راه بی بازگشت است. ایالات متحده به عنوان قدرت مسلط جهان، طی چند دهه اخیر در بازه های زمانی کوتاه و متوالی، همزمان دچار فرسایش قدرت نرم و سخت شده است. جنبش اشغال وال استریت در سال 2011، اعتراضات گسترده به قتل جرج فلوید در سال 2020، پدیده ترامپیسم و هجوم طرفداران او به کنگره آمریکا در 2021 و حالا اعتراضات فراگیر در دانشگاه های آمریکا در پی حمایت دولت این کشور از نسل کشی در غزه، هیچ کدام تصویر یک ابرقدرت مسلط بر جهان را به افکار عمومی دنیا مخابره نمی کنند. عملیات اخیر ایران در حمله به رژیم غاصب صهیونیستی اما ضربه مهلک دیگری به قدرت صنایع نظامی آمریکا به شمار می رود.

برای کسانی که از عمق نفوذ و قدرت «مجتمع صنایع نظامی» در ساختار سیاسی آمریکا مطلع اند، تاثیرات وخیم موفقیت عملیات وعده صادق بر شکست اقتصاد نظامی آمریکا، امری روشن است. مجتمع های نظامی - صنعتی بانفوذ در ساختار سیاسی آمریکا، اهداف و منافع اقتصادی خود را به عنوان اهداف و منافع این کشور و همپیمانانش جلوه داده و با بهره‏گیری از مکانیزم‏های مختلف، نقش برجسته ای را در شکل‏دهی و پیشبرد سیاست خارجی ایالات متحده در دوران جنگ سرد و پس از آن ایفا کرده‏اند. به باور صاحب نظران آمریکایی، صنایع نظامی ایالات متحده طی دهه های اخیر نقش اصلی را در هدایت سیاست خارجی آمریکا ایفا کرده و اکنون نیز مهم ترین ذی نفع تداوم جنگ در اوکراین و غزه به شمار می روند. به فاصله کوتاهی پس از انجام عملیات وعده صادق اما نیروی هوائی اسرائیل اعلام کرد که سامانه دفاع موشکی آمریکایی «پاتریوت» را در طول دو ماه آینده کنار خواهد گذاشت! فرمانده گردان 138 پدافند هوائی ارتش رژیم اسرائیل اعلام کرده است که ما در شرایط کنونی در حال کاهش دادن تعداد سامانه های پدافندی پاتریوت و در نهایت جمع آوری کلی آنها هستیم.

غلبه تکنولوژی ایرانی بر تمام سامانه های پدافندی غربی در مکانی که گفته می شود حفاظت شده ترین نقطه روی زمین به لحاظ پدافند هوائی است، پیامدهای روشنی بر معادلات قدرت نظامی در سطح جهان خواهد داشت. یک کارشناس صنایع نظامی در همین زمینه می گوید: «برآورد این است که هزینه تجهیزات مصرفی ما برای عملیات وعده صادق به 20 یا 30 میلیون دلار هم نمی رسد و این در حالی است که به اذعان رسانه های غربی 1.3 میلیارد دلار بلکه بیشتر قیمت موشک هایی بوده که برای دفع پهپادها و موشک های ایران استفاده شده است. این امر نشان از توان دفاعی و نظامی ایران دارد.» این در حالی است که سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه اخیرا در همین زمینه گفته است: «این عملیات، تنها بخشی از یک نیرو بود. ما از مجموع امکاناتی که تدارک دیده بودیم برای اقدام، 20 درصد از آن را برای تنبیه به کار گرفتیم. برای همین 20 درصد صف آرایی خیلی عجیب وغریبی شد. آمریکا، انگلیس و فرانسه و دیگران به رژیم صهیونیستی کمک کردند.»

مجموعه این واقعیات نشان می دهد نگاه به دنیا با عینک آمریکایی، بزرگ ترین اشتباهی است که اکنون یک دولت می تواند مرتکب شود. تغییر پارادایم قدرت در جهان جدید و سر برآوردن قدرت های نوظهور در رقابت با آمریکا، خطر بالقوه ای بود که از فردای فروپاشی شوروی و ظهور جهان تک قطبی، یکه تازی ایالات متحده را در سطح بین الملل تهدید می کرد. آمریکایی ها اما کمتر چنین تصوری داشتند و گذر زمان را نه در مقابل خود که کاملا هماهنگ با منافع آمریکا تصور می کردند. از نیمه دوم قرن بیستم اما تدریجا ادبیات رایج در حوزه بین الملل به سمت وسوی جدیدی رفت و فلاسفه لیبرال مبلغ جهان آمریکایی هم فهمیدند که مختصات نظم جهانی در حال تغییر است. قوه عاقله ایالات متحده اما همچنان در برابر فهم واقعیات میدانی از خود مقاومت نشان می داد. سعی در مصادره به مطلوب کردن تحولات جدید و معرفی لیبرال دموکراسی به عنوان نهائی و عالی ترین تئوری زندگی در بستر جهان جدید، در همین مقطع زمانی در دستور کار قرار گرفت.

خلق نظریه «پایان تاریخ» محصول همین رویکرد خوش بینانه و خواب خرگوشی تئوریک پس از پایان جنگ سرد است. بر همین اساس تنها به فاصله یک سال پس از انتشار کتاب «پایان تاریخ و آخرین انسان» و در انتقاد از آن، نظریه برخورد تمدن ها مطرح و بسیار موردتوجه واقع شد. حالا با گذر زمان و رخ نمایی واقعیات جدید و ناهمسو باسیاست های غرب و آمریکا در گوشه وکنار جهان، دیگر حرف زدن از ظهور جهان چندقطبی امر عجیبی نیست و «تغییر مختصات نظم جهانی» شاید مهم ترین گزاره ای باشد که کارشناسان حوزه بین الملل طی چند دهه اخیر بر آن اتفاق نظر داشته اند. امروز آمریکا درحالی که اجبارا و به صورت تدریجی از سنگرهای قبلی خود عقب نشینی می کند، در درک تحولات سریع و شتابان دنیای جدید درمانده است. اعتراضات سراسری در دانشگاه های آمریکا به سیاست این دولت تروریست در دفاع از رژیم خونخوار صهیونیست، بخشی از همین واقعیات جدید است که درک و هضم آن برای مقامات آمریکایی بسیار دشوار است.

رسانه های آمریکایی از دست داشتن ایران در اعتراضات دانشجویی آمریکا می گویند! و یک مجری آمریکایی از دانشجویان می خواهد تا شعارهای آیت الله خامنه ای را در دانشگاه های آمریکا تکرار نکنند! از سویی، سر دادن شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل به زبان فارسی، این روزها تبدیل به یکی از ژانرهای جالب توجه در جریان اعتراضات دانشجویی آمریکا و کشورهای اروپایی شده، ویدئوهای مربوط به آن در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود. واقعیتی که احتمالا بیش از همه، یک جریان سیاسی داخلی و آمریکا دوست را که سال ها برای حذف شعار مرگ بر آمریکا در ایران تلاش می کرده، غافلگیر کرده است. ایران همزمان با ترسیم و تثبیت بازدارندگی در حوزه نظامی و سخت، حقانیت و غلبه قدرت نرم خود در دفاع از ملت مظلوم فلسطین را به غرب وحشی دیکته می کند و این چیزی نیست که اندیشکده های غربی توانایی هضم و تحلیل آن را داشته باشند.

حجت الاسلام مهدی باقری، نماینده مجلس شورای اسلامی در همین زمینه می گوید: «هم عملیات «وعده صادق» در ایجاد و افزایش انگیزه دانشجویان دانشگاه های مختلف در دنیا در محکومیت رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم غزه اثرگذار بوده و هم این اعتراضات موجب ضریب پیدا کردن این عملیات می شود. امروز مشاهده می کنیم که با وجود اقدامات امپراتوری عظیم رسانه ای غرب و شرق و تلاش آنها برای زیر سوال بردن عملیات وعده صادق در دنیا، نه تنها این اتفاق نیفتاده؛ بلکه عکس آن رخ داده و امروز هم این عملیات باعث ایجاد قوت قلب برای آزادی خواهان و آزادی طلبان شده و هم از طرف دیگر حرکت این آزادی خواهان باعث می شود عملیات ما با عزت و اقتدار بیشتری مطرح شود؛ امروز نه تنها کسی نتوانست حرکت جمهوری اسلامی ایران را محکوم کند؛ بلکه در ادامه کار ما در دانشگاه های آمریکا نیز اعتراضات سراسری شکل گرفته است.»