جنبه های اخلاقی تولید واکسن های گیاهی

در سال های اخیر، با پیشرفت زیست شناسی مولکولی و بیوتکنولوژی، برنامه های واکسیناسیون پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است. در این میان، تحقیق در زمینه ی واکسن های گیاهی به موضوعی بسیار وسوسه انگیز تبدیل شده و فناوری استفاده از گیاهان تراریخته برای تولید واکسن های انسانی یا حیوانی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. مزایای زیادی برای تولید واکسن در گیاهان تراریخته مطرح شده است که از آن جمله می توان به هزینه ی پایین، سهولت نگه داری، عدم انتقال آلودگی، و سازگاری بالا با سیستم ایمنی بدن اشاره نمود. تاکنون، تعداد زیادی از این واکسن ها در سیستم های مختلف گیاهی تولید شده اند. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و با استفاده از کتب و مقالات فارسی و لاتین و بهره گیری از پایگاه های اینترنتی صورت گرفته است.
در این مقاله ضمن معرفی واکسن های گیاهی، جنبه های اخلاقی مربوط به تولید و آزمون های بالینی آن ها از سه جنبه (تولید واکسن های خوراکی در گیاهان تراریخته، آزمون های بالینی واکسن های گیاهی، واکسن های گیاهی و بهداشت جهانی) مورد بحث قرار گرفته است. مطالعه ی حاضر نشان می دهد که هرچند بسیاری از جنبه های اخلاقی مربوط به واکسن های گیاهی مواردی آشنا هستند ولی مسائل جدید اخلاقی را هم برای اخلاقیون و سیاست گذاران مطرح کرده اند. به علاوه، امید به استفاده ی گسترده از واکسن های گیاهی در کشورهای در حال توسعه بدون توجه به امکان سنجی آن بسیار خام است. به همین دلیل امکان سنجی تجاری واکسن های گیاهی به عنوان راه حلی برای مشکل بهداشت جهانی با هدف گسترش آن در کشورهای در حال توسعه بسیار حایز اهمیت است.