آموزش و تحقیقات در زمینه انگل شناسی مالاریا در نیم قرن گذشته در ایران: انتشار مقالات، نگارش پایان نامه ها و دوره های آموزش اختصاصی

مطالعه اختصاصی بر روی مالاریا و عوامل زمینه ساز آن در ایران با تاسیس انستیتو مالاریالوژی در دانشگاه تهران وارد مرحله علمی و تحقیقاتی نوینی گردید که پس از تغییر نام انستیتوی مذکور به دانشکده ی بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی و افزایش محققان و دانشجویان بر حجم این مطالعات و تحقیقات افزوده شد. سه جنبه انگل شناسی، اپیدمیولوژی و حشره شناسی از شاخص ترین عناوین مطالعات و تحقیقات در زمینه مالاریا می باشد. آگاهی از تاریخچه مطالعات مذکور می تواند تلاش های خستگی ناپذیر پیشکسوتان اینگونه مطالعات و تحقیقات را نمودار و افق های جدیدی را درپیش روی آیندگان قرار دهد. در این مطالعه وضعیت مقالات منتشر شده، پایان نامه ها و آموزش های اختصاصی ارایه شده در زمینه انگل شناسی مالاریا در نیم قرن گذشته در ایران تا آن مقدار که امکان دسترسی به آنها وجود داشت مورد بررسی قرار گرفته اند.
این مطالعه به صورت گذشته نگر با جمع آوری اطلاعات لازم از سال1330 تا 1388 از منابع الکترونیک داخلی و خارجی، پایان نامه ها و مقالات موجود در کتابخانه های دانشگاهی و مصاحبه با افراد صاحب نظر در زمینه های ذی ربط انجام پذیرفته است. اطلاعات جمع آوری شده پس از دسته بندی و حذف موارد تکراری به صورت یک مجموعه تلخیص تاریخی ارایه می شود.
در این بررسی 143 مقاله به زبان های انگلیسی و فارسی که توسط محققان ایرانی در زمینه مالاریا بویژه انگل شناسی منتشر شده است جمع آوری و فهرست بندی شدند. تعداد پایان نامه های در دسترس، بالغ بر35پایان نامه در مقاطع کارشناسی ارشد، MPH و PhD بوده اند. دوره های آموزش اختصاصی در زمینه انگل شناسی مالاریا بویژه تشخیص میکروسکوپی مالاریا چهل و چهار دوره شمارش شدند.
گرچه دسترسی به تمام مقالات منتشر شده توسط محققان ایرانی و پایان نامه های نگاشته شده توسط دانشجویان در زمینه انگل شناسی مالاریا امکان پذیر نبود، تعداد بدست آمده بیانگر درک صحیح محققان ایرانی در مورد اهمیت انگل شناسی مالاریا و تلاش در جهت شفاف سازی جنبه های مختلف آن در ایران بوده است. با توجه به تمرکز اکثر آموزش های اختصاصی در زمینه انگل شناسی مالاریا در دانشکده ی بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، اطلاعات به دست آمده در این زمینه دقیق تر و حاکی از انجام آموزش تشخیص مالاریا و موضوعات ذی ربط برای میکروسکوپیست ها، کارشناسان مبارزه با بیماری ها، کاردان ها و کارشناسان آزمایشگاهی بوده است.