بررسی پیامدهای زیست محیطی ناشی از گردشگری در پهنه های رود دره ای

ییلاق های اطراف شهر مشهد با توجه به موقعیت طبیعی خود یعنی وجود رودخانه های پرآب، باغ های انبوه، مناظر متنوع، آب وهوای خنک، بهره وری ییلاقی و اقلیم مطلوب تابستانی، قدمت تاریخی و در عین حال نزدیکی به شهر مشهد و وجود تسهیلات رفت و آمد مناسب، همواره مورد استقبال ساکنان مشهد و گردشگرانی که از سایر شهرها برای زیارت و سیاحت به این شهر سفر می کنند، می باشد.
با این حال متاسفانه علی رغم محدود بودن این مناطق هیچ گونه مدیریت محیطی و زیست محیطی و توجه عملی نسبت به کنترل گسترش بی رویه در آن ها صورت نگرفته و توسعه ناموزون در بخش های مختلف، برهم خوردن تعادل زیست محیطی، تخریب منابع و گسترش آلودگی ها، توسعه ناموزون زیرساخت ها و قطبی شدن توسعه اقتصادی را به همراه آورده است. لذا چنان چه شاهد هستیم، طی سال های اخیر افزایش ساخت و ساز مراکز اقامتی، ویلاهای شخصی و رستوران های خطی به صورت پراکنده و سازمان نیافته در این منطقه علاوه بر تغییر نقش اقتصادی و خروج ساکنان بومی، سبب بروز معضلات جبران ناپذیر زیست محیطی شامل آلودگی آب رودخانه ها، کاهش پوشش گیاهی و گونه های جانوری، از بین رفتن باغ ها، تغییرات شکل طبیعی زمین و عدم تعادل محیطی نیز شده است.
در مقاله حاضر سعی شده بر اساس دیدگاه راهبردی سوات (swot) و با تاکید بر تجزیه و تحلیل تلفیقی ساختارهای مختلف زیست محیطی به ارایه برخی راهبردها جهت کاهش یا از میان بردن مسائل ناشی از گردشگری در حوضه آبریز رودخانه زشک شاندیز و نیل به اهداف توسعه پایدار گردشگری در محیط های طبیعی و روستایی این منطقه به عنوان نمونه ای از پهنه های روددره ای و تفرجگاهی واقع در اطراف شهر مشهد، پرداخته شود.