رقابت پذیری مبتنی بر نرخ ارز موثر واقعی در ایران

نرخ موثر واقعی ارز به عنوان یکی از مهمترین عوامل رقابت پذیری بین المللی تلقی می شود. با افزایش آن رقابت پذیری صادراتی کشور افزایش و با کاهش آن رقابت پذیری صادراتی کشور کاهش می یابد. لذا حفظ و یا ارتقای نرخ موثر واقعی ارز اثر مثبت بر تراز تجاری کشور و کاهش آن اثر منفی بر آن خواهد داشت. عوامل مختلفی نیز بر نرخ موثر واقعی ارز تاثیرگذار هستند و شوکهای وارده بر اقتصاد ممکن است در کوتاه مدت نرخ موثرواقعی ارز را جابجا کنند ولی در مقاطع زمانی طولانی تر، نرخ موثرواقعی ارز تنها بر اساس متغیرهای بنیادی اقتصاد تنظیم می شود.
لذا به منظور بررسی تاثیر عوامل بنیادین اقتصادی بر نرخ موثر واقعی ارز، فرم عمومی معادلات ارائه شده است. پس از انجام برآوردهای مختلف و بررسی آنان از لحاظ نظری، تجربی و معیارهای خوبی برازش، مدل مورد نظر را انتخاب نموده ایم. نتایج حاصل از برآوردها حاکی از آن است که با توجه به آماره های مختلف، مدلی که در آن متغیر وابسته، نرخ موثر واقعی ارز مبتنی بر ارزش واحد صادرات باشد، بعنوان مدل مناسب تشخیص داده می شود.مدل مذکور با استفاده از داده های محاسبه شده برای نرخ های موثر واقعی ارز و داده های مربوط به سایر متغیرها، به روش حداکثر راستنمایی(MLE) برآورد شده است. رابطه برآوردی برای نرخ موثر واقعی ارز بیانگر یک رابطه بلند مدت بوده و مشاهده گردید که در رابطه بلند مدت، تمامی ضرایب برآوردی دارای علامت مورد انتظار بوده و با مبانی نظری سازگار می باشند.