بررسی کارایی صنعت گردشگردی با استفاده از روش های ناپارامتری (ایران)

مفهوم کارایی در ادبیات اقتصادی بیشترین ستانده با میزان معینی از نهاده و برعکس است. امروزه به منظور اندازه گیری درجه کارایی از دو دسته روش بهر گیری ی شود که عبارتند از: 1. روش های پارامتری 2. روش های ناپارامتری. در این مقاله با توجه به روش های ناپارامتری -که بر پایه روش های برنامه ریزی ریاضی استوار است- به ارزیابی کارایی صنعت گردشگری ایران، در مقایسه با سایر کشورهای منطقه پرداخته شده است. شایان ذکر است که مزیت عمده روش تحلیل پوششی داده ها نسبت به سایر روش های موجود برای اندازه گیری کارایی، این است که می توان به وسیله آن کارایی واحدهایی را که دارای چند ورودی و چند خروجی(غیر قابل تبدیل به هم) می باشند، ارزیابی نمود.
در مقاله حاضر با توجه به ورودی ها و خروجی های صنعت گردشگری در هر یک از کشورهای منطقه در سال 1382 به ارزیابی کارایی آنها با دو فرض بازدهی نسبت به مقیاس ثابت و بازدهی نسبت به مقیاس متغیر پرداخته شده است و در پی آن، این مطالعه، برای این پرسش که در صورت تخصیص ناکارای منابع موجود، چه راهکاری وجود دارد که منابع آتی این بخش به صورت ناکارا تخصیص نیابد، پاسخی ارائه داده است.
نتایج نشان می دهد که با توجه به روش نخست، صنعت گردشگری در کشورهای بحرین، ترکیه و سوریه از بیشترین کارایی برخوردار بوده و متوسط کارایی تحت این فرض 74 درصد است؛ بنابراین عملا صنعت گردشگری در کشورهای مورد بررسی، 26 درصد زیر ظرفیت عمل می کنند. با در نظر داشتن روش دوم، صنعت گردشگری در کشورهای امارات متحده عربی و آذربایجان نیز به جمع کشورهای کارا می پیوندند که متوسط کارایی تحت این فرض3/83 درصد می گردد. در این حالت ظرفیت بدون استفاده در صنعت گردشگری کشورهای مورد بررسی، 7/17 درصد خواهد بود. در نهایت با توجه به الگو بودن کشور ترکیه بر اساس یافته های این تحقیق، می توان گفت که کشورهای ناکارا به منظور افزایش کارایی می بایست صنعت گردشگری ترکیه را الگوی خود قرار دهند.