تدوین اولویت های صادراتی کشمش ایران در بازار جهانی

کشمش یکی از مهم ترین محصولات ارزآور کشاورزی ایران است و ایران پس از کشورهای ترکیه و آمریکا سومین صادرکننده کشمش جهان است. در این مقاله، با استفاده از شاخص های مزیت نسبی صادراتی، مزیت وارداتی، نسبت های تمرکز و هرفیندال- هیرشمن، به بررسی وضعیت تجاری و ساختار بازار صادراتی و وارداتی محصول کشمش در جهان در دوره زمانی 2011-2001 پرداخته می شود. براساس نتایج، ساختار بازار صادراتی در این دوره انحصار چندجانبه بسته بود، اما در سال 2011 نسبت به 2001 رقابتی تر شد. ساختار بازار وارداتی با نوسان همراه بود، به طوری که در بعضی سال ها از انحصار چندجانبه به انحصار چندجانبه باز گرایش یافت. با وجود رقابت پذیری صادراتی کشمش ایران در این دوره، رشد آن 8/ 6- درصد بود، در حالی که کشورهای آمریکا و شیلی رشدی مثبت داشتند. همچنین، بین مزیت صادراتی ایران و کشورهای رقیب همبستگی وجود ندارد. نتایج همبستگی مزیت صادراتی ایران و رقبا با مزیت وارداتی واردکنندگان برتر نشان داد که با افزایش مزیت وارداتی کانادا مزیت صادراتی ایران افزایش می یابد. گفتنی است چنین رابطه ای بین مزیت وارداتی کانادا و مزیت صادراتی ترکیه و آمریکا نیز وجود دارد که مهم ترین رقبای ایران در توسعه بازار در این کشور محسوب می شوند. براساس نتایج، پیشنهاد می شود ایران با استفاده از عوامل بازاریابی و سیاست های تولیدی و تجاری مناسب در پی حفظ و توسعه سهم صادراتی خود در بازارهای هدف قدیمی و جدید باشد.