بررسی فقهی وجوه مسوولیت پزشک در برابر بیماران اورژانسی

در فقه توجه ویژه ای به مساله حفظ نفس محترمه شده به گونه ای که حکم وجوب یا حرمت در صورت تزاحم با حفظ جان خود یا دیگری در بسیاری از موارد تخصیص خورده است.
با وجود این فقها به شکل خاص به موضوع مسوولیت پزشک در قبال بیماران اورژانسی نپرداخته اند، لیکن مسوولیت پزشک در برابر بیماران اورژانسی از دو وجه در فقه قابل بررسی است.
بر این اساس بررسی دیدگاه آنان در این خصوص نیازمند کنکاشی عمیق است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فقها به مساله تکلیف به نجات جان اشخاص در معرض خطر شدید عمدتا در قالب چند مثال سنتی پرداخته اند، لیکن از آنجا که می توان میان حکم تکلیفی با حکم وضعی ملازمه برقرار کرد، باید گفت فروض ذکرشده خصوصیتی نداشته و نظر اکثریت فقها بر وجوب چنین تکلیفی توسط پزشک در این شرایط است و تارک فعل را ضامن می دانند.
از طرفی هرچند در خصوص لزوم اخذ رضایت جهت شروع به درمان بیماران اورژانسی که ولی آن ها در دسترس نیست میان فقهای اهل سنت و شیعه اختلاف است، لیکن اکثریت فقهای امامیه به لزوم چنین شرطی حکم داده اند.