آینده پژوهی تغییرات رویکردی آموزش عالی در توسعه سرمایه انسانی کشور؛ سناریویی محتمل برای افق 1410

هدف از این پژوهش شناسایی شایستگی های کلیدی مورد نیاز برای توسعه سرمایه انسانی کشور در افق 1410 و تحولات ضروری در رویکردهای آموزشی برای پاسخگویی به آن بود. روش پژوهش از نوع مطالعات کیفی در حوزه آینده پژوهی با بهره گیری از روش های سناریوپردازی، تحلیل محتوا و تحلیل روند با رویکرد «ریکمن» بود. در این مطالعه اعضای هیئت علمی گروه های مدیریت (کلیه گرایشها) در دانشگاه های دولتی تهران و مراکز استانها به عنوان صاحبنظر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود. زیرسناریوهای محتمل بر اساس تحلیل پاسخهای دریافتی از مشارکت کنندگان و سناریو نهایی با استناد به نظر خبرگان (از طریق مصاحبه) اعتبارسنجی و تدوین شدند. طبق یک سناریو غالب سرمایه انسانی کشور در افق 1410 باید علاوه بر شایستگی های مورد تاکید امروز، از توانمندی های کلیدی دیگر برخوردار باشند. مهم ترین این موارد بدین شرح شناسایی شدند: تفکر برتر (تفکر غالب به جای تفکر خنثی یا مغلوب)، توان بالا در تشخیص صحیح مسائل (قوه مسئله بینی) و توان بالا در برقراری ارتباطات و کارگروهی در ابعاد فراسازمانی. همچنین مشخص شد که توسعه این توانمندی ها در عموم تحصیل کردگان در کنار توسعه آنها در نخبگان اهمیت ویژه ای دارد. صرف نظر از ضرورت اصلاحات و تحولات ساختاری و محتوایی در دانشگاه ها، می توان با اتخاذ برخی از رویکردهای آموزشی در خصوص تامین هر چه بیشتر شایستگی های مورد نیاز نسلهای آتی گامهایی برداشت. سوق دادن شیوه های آموزش دانشگاهی به سمت مسئله محوری و سوق دادن تکالیف، پروژه ها و امتحانات برخی از دروس از حالت انفرادی به گروهی از توصیه های مشخص این پژوهش به شمار می رود.