نقش تعلیمات در پیدایش کرامات

فلسفه تکوین شماری از حکایت ها و کرامت های صوفیه بدون تردید در هدف های تعلیمی آن ها نهفته است. بعضی از باورها و معتقدات مذهبی برای تفهیم به مریدان، عملا با حکایت های متعدد به صورت عملی به تصویر کشیده شده است تا برای سالکی که تازه به این راه قدم نهاده است یک اعتقاد قلبی و درونی، با تجسم بیرونی ملموس تر جلوه نماید. به این سبب است که بین دیدگاه ها و اندیشه های خاص مشایخ و حکایت های مرتبط با آن ها همواره ارتباط مستقیم وجود دارد. تاکید بایزید بر فنا و جنید بر شریعت، حکایت ها منقول از گفتار و کردارهای آن ها را نیز در شعاع تاثیر این موضوعات قرار داده است. حساسیت ابراهیم خواص بر توکل، ابوالحسین نوری بر ایثار و سهل تستری بر ریاضت، حکایت های منسوب به آن ها را نیز اغلب به طور مستقیم بر همین موضوعات متمرکز کرده است.