بررسی غلظت باقیمانده آفت‫ کش ‫های فسفره آلی در منابع آب‫های سطحی و زیرزمینی تامین کننده آب شرب استان کرمانشاه

آلودگی منابع آب با سموم آفت کش یکی از مهمترین معظلات زیست محیطی است که سلامت جوامع را مورد تهدید قرار می‫دهد. لذا هدف از انجام این مطالعه، تعیین باقیمانده سموم فسفره آلی دیازینون، مالاتیون، کلروپیریفوس و گلیفوسیت در منابع آب‫های سطحی و زیرزمینی استان کرمانشاه در سال 1394 می‫باشد.
این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود. در این تحقیق تعداد 50 ایستگاه منبع آب در 5 ناحیه جغرافیایی استان کرمانشاه (شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز) جهت تعیین باقیمانده سموم آفت کش فسفره آلی مورد بررسی قرار گرفت. سنجش سموم با روش استخراج فاز مایع و توسط دستگاه گازکروماتوگرافی جرمی (GC/MS) صورت گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج با کمک نرم افزار SPSS انجام گرفت.
باقیمانده سموم فسفره آلی در هیچ یک از منابع چشمه و قنات مشاهده نگردید. بیشترین میانگین باقیمانده دیازینون، کلروپیریفوس، گلیفوسیت و مالاتیون بر حسب میکروگرم بر لیتر به ترتیب برابر با 2/0±45/1، 28/0±84/6، 001/0±005/0 و 012/0±01/1 تشخیص داده شد. منبع چاه ایستگاه مرکزی از بیشترین و منبع سراب ایستگاه شمال از کمترین میزان مجموع باقیمانده آفت کش برخوردار بود. مجموع باقیمانده سم گلیفوسیت از کمترین میزان برخوردار بود. مجموع باقیمانده غلظت آفت کش‫های گلیفوسیت و مالاتیون در چاه کمتر از حداکثر غلظت مجاز تعیین شده از سوی اتحادیه اروپا بود.
با توجه به تجاوز غلظت مجموع سموم فسفره آلی در چاه های مورد بررسی بیش از حداکثر غلظت مجاز اتحادیه اروپا، در صورت عدم کنترل مصرف سموم، فقدان پایش منظم این منبع مهم آبی و برنامه های پیشگیرانه سلامت مصرف‫کنندگان آب در استان کرمانشاه با تهدید جدی روبرو است.